Question

1. Hãy kể tên tất cả các biện pháp tu từ từ vựng và cú pháp.

2. Phân tích giá trị của biện pháp tu từ trong câu thơ sau:

"Dân chài lưới làn da ngăm rám nắng

Cả thân hình nồng thở vị xa xăm

Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm

Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ".

3. Viết 1 bài văn nêu cảm nhận của em về hai đoạn thơ sau:

"Thong thả dân gian nghỉ việc đồng

Lúa thì con gái mượt như nhung

Đầy vườn hoa bưởi, hoa cam rụng

Ngào ngạt hương bay bướm vẽ vòng".

( trích "Xuân về" - Nguyễn Bính)

"Một thầy khóa gò lưng trên tấm phản

Tay mài nghiên hí hoáy viết thơ xuân

Cụ đồ nho dừng lại vuốt râu cằm

Miệng nhẩm đọc vài hàng câu đối đỏ".

( trích "Chợ tết" - Đoàn Văn Cừ)

Answer 1

1. Kể tên các BPTT:

So sánh, nhân hóa, ẩn dụ, hoán dụ, nói quá, chơi chữ, điệp từ điệp ngữ, liệt kê, nói giảm nói tránh.

2. Phân tích

Trong đoạn thơ trên, tác giả chủ yếu sử dụng biện pháp ẩn dụ chuyển đổi cảm giác để làm nổi bật vẻ đẹp của con người và con thuyền đánh cá trở về. Những người ngư dân trai tráng, khỏe mạnh, rắn rỏi được tôi luyện nắng mưa, sương gió, nên thân hình cũng mang vị mặn mòi của biển cả. "Thân hình" vốn được cảm nhận bằng thị giác thì lại được cảm nhận bằng vị giác và cảm giác để tạo nên hình ảnh "nồng thở vị xa xăm". Vị xa xăm chính là vị mặn mòi của biển cả như khắc như tạc lên những thân hình rắn rỏi của ngư dân trai tráng làng chài.

Bên cạnh đó, phép nhân hóa và ẩn dụ cũng khiến hình ảnh con thuyền trở nên sinh động hơn. Con thuyền sau chuyến ra khơi, thu về được mẻ cá bội thu thì dường như cũng thấm mệt. Chiếc thuyền "im bến mỏi trở về nằm", cũng như mang tính cách của con người, có hồn, sinh động hơn. Phép ẩn dụ chuyển đổi cảm giác "Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ" khiến câu thơ hiện lên đầy ấn tượng. Chất muối trên vỏ con thuyền vốn được cảm nhận bằng vị giác thì tới đây được Tế Hanh cảm nhận bằng cả thính giác. Thật lạ lùng, độc đáo! Con thuyền cũng giống như những người như dân, sau chuyến ra khơi cũng mang hương vị mặn mòi của biển cả.

3.
Đoạn thơ của Nguyễn Bính đã miêu tả được vẻ đẹp của mùa xuân ở làng quê. Thời điểm mùa xuân được gợi ra qua hình ảnh: việc đồng áng của người dân đã nhàn rỗi, khi ấy, lúa đã xanh mượt, sắp kết sữa trổ bông. Hẳn là người gắn bó, có tình cảm với làng quê, tác giả mới chắt lọc được hình ảnh giản dị mộc mạc mà đẹp đến vậy. Bên cạnh hình ảnh lúa kết đòng, mơn mởn đầy sức sống còn là hình ảnh của vườn cây. Vườn cam vườn bưởi cũng đang thì trổ hoa, hương thơm ngào ngạt, còn có cả bươm bướm. Vườn cây được cảm nhận bằng cả thị giác và khứu giác. Nguyễn Bính đã sử dụng nhiều giác quan để cảm nhận xuân về trên mọi nẻo đường, chảy tràn trên mọi sự vật của làng quê. Chỉ với khổ thơ này thôi cũng đủ khẳng định chất chân quê của hồn thơ Nguyễn Bính.

Đoạn thơ của Đoàn Văn Cừ đã miêu tả được cảnh chợ Tết truyền thống vừa nhộn nhịp vừa tươi vui. Đó là hình ảnh của những ông đồ viết chữ, cho chữ, làm đôi câu đối. Đây là hình ảnh đã gắn bó với tâm thức của thế hệ một thời từng gắn bó với nền Nho học. Đây là nét đẹp văn hóa truyền thống thật đáng trân trọng. Hình ảnh này thật giống với hình ảnh ông đồ trong bài thơ của Vũ Đình Liên. Có điều, trong thơ của Vũ Đình Liên thể hiện niềm ngậm ngùi xót xa trước sự phai tàn của một giá trị văn hóa truyền thống đang dần mai một. Còn thơ của Đoàn Văn Cừ vẫn thấy được sự tươi vui, háo hức, niềm say mê của cả người xin chữ và người cho chữ.