Nội dung lý thuyết
1. Mục tiêu: Mục tiêu của phần này là giúp các em hiểu được "thông minh" trong tiêu dùng nghĩa là gì. Đó không chỉ là mua được đồ rẻ, mà là khả năng suy nghĩ, phân tích và đưa ra quyết định trước khi chi tiền, để mỗi đồng tiền được sử dụng một cách xứng đáng và hữu ích nhất.

2. Hoạt động:
- Chúng ta sẽ bắt đầu bằng một buổi giao lưu, nơi các em có thể tự do chia sẻ ý kiến của mình: Theo em, một người tiêu dùng thông minh sẽ có những biểu hiện nào?
Trái tim của việc tiêu dùng thông minh nằm ở việc chúng ta có thể phân biệt rõ ràng hai khái niệm sau:
a. Mục tiêu: Hoạt động này giúp các em định nghĩa và phân biệt một cách rạch ròi giữa Nhu cầu (Cần) và Mong muốn (Muốn) - hai khái niệm dễ gây nhầm lẫn nhất khi chúng ta đi mua sắm.
b. Hướng dẫn tranh luận:
- Định nghĩa:
+ "CẦN" (Nhu cầu): Là những thứ thiết yếu cho cuộc sống, học tập và sức khỏe. Nếu không có chúng, chúng ta sẽ gặp khó khăn. Ví dụ: Gạo, thịt, rau củ (để sống), đồ dùng học tập (để đi học), quần áo cơ bản (để mặc).

+ "MUỐN" (Mong muốn): Là những thứ làm cho cuộc sống vui vẻ, thú vị hơn nhưng không có cũng không ảnh hưởng lớn. Ví dụ: Bánh kẹo, đồ chơi, một bộ quần áo đắt tiền...
- Tiến hành tranh luận: Lớp sẽ chia thành 2 đội. Một đội sẽ bảo vệ quan điểm "Những thứ cần", đội còn lại là "Những thứ mong muốn". Các em sẽ cùng nhau phân loại các món đồ trong hình vào đúng nhóm và giải thích lý do.

a. Mục tiêu: Nhiệm vụ này giúp các em áp dụng lý thuyết "Cần" và "Muốn" vào việc giải quyết những tình huống tiến thoái lưỡng nan trong thực tế, qua đó học về sự ưu tiên và cách đưa ra quyết định có trách nhiệm.
b. Hướng dẫn xử lí tình huống:
Chúng ta sẽ cùng nhau đóng vai và phân tích 2 tình huống:
- Tình huống 1 (của bạn Thắng): Ưu tiên cho Nhu cầu
+ Phân tích: Đồ dùng học tập là "Cần", bộ đồ chơi nấu ăn là "Muốn".
+ Một người tiêu dùng thông minh sẽ luôn ưu tiên tiền bạc cho những thứ "Cần" trước. Nếu còn dư tiền, ta mới xét đến những thứ "Muốn". Vì vậy, bạn Thắng nên mua đồ dùng học tập trước để hoàn thành nhiệm vụ mẹ giao và phục vụ việc học.
- Tình huống 2 (của bạn Thuỷ): Tìm giải pháp thay thế
+ Phân tích: Món quà sinh nhật là "Cần" (vì đã có dự định), nhưng chiếc ô tô đồ chơi đắt tiền đó lại là "Muốn" (vì có thể có những lựa chọn khác phù hợp hơn).
+ Một người tiêu dùng thông minh biết rằng mình chỉ có thể chi tiêu trong số tiền mình có. Khi một mong muốn vượt quá khả năng, thay vì buồn bã, họ sẽ tìm các giải pháp khác.
+ Gợi ý giải pháp: Bạn Thuỷ có thể tìm một món đồ chơi khác cũng đẹp nhưng có giá rẻ hơn, hoặc dùng số tiền đó để mua nguyên liệu về tự tay làm một món quà tặng em trai.
a. Mục tiêu: Hoạt động này giúp các em áp dụng kỹ năng phân biệt "Cần" và "Muốn" vào một sự kiện mua sắm lớn và quen thuộc trong đời sống, đó là dịp Tết Nguyên Đán.
b. Hướng dẫn thảo luận:
- Các nhóm hãy cùng nhau liệt kê những thứ gia đình mình thường mua sắm ngày Tết.
- Sau đó, hãy phân loại chúng thành 2 nhóm:
+ Mặt hàng thiết yếu (Cần): Bánh chưng, gà, mâm ngũ quả, gạo nếp, hoa trang trí nhà cửa...
+ Mặt hàng không thiết yếu (Muốn): Rất nhiều bánh kẹo đắt tiền, những bộ quần áo hàng hiệu mới, đồ chơi xa xỉ...
- Việc lập ra danh sách này giúp gia đình có thể lên kế hoạch chi tiêu hợp lý, đảm bảo một cái Tết đủ đầy, ấm cúng mà không lãng phí.