Nội dung lý thuyết
1. Trong cuộc sống hằng ngày, có những văn bản tự sự chúng ta đã đọc nhưng nếu muốn ghi lại nội dung chính của chúng để sử dụng hoặc thông báo cho người khác biết thì phải tóm tắt văn bản tự sự.
2. Từ gợi ý trên, theo em, thế nào là tóm tắt văn bản tự sự? Suy nghĩ và lựa chọn câu trả lời đúng nhất trong các câu sau:
a) Ghi lại đầy đủ mọi chi tiết của văn bản tự sự.
b) Ghi lại một cách ngắn gọn, trung thành những nội dung chính của văn bản tự sự.
c) Kể lại một cách sáng tạo nội dung chủ yếu của văn bản tự sự.
d) Phân tích nội dung, ý nghĩa và giá trị của văn bản tự sự.
Trả lời
Câu trả lời đúng nhất: Ghi lại một cách ngắn gọn, trung thành những nội dung chính của văn bản tự sự.
Tóm tắt văn bản là dùng lời văn của mình trình bày một cách ngắn gọn nội dung chính (bao gồm các sự việc tiêu biểu và nhân vật quan trọng) của văn bản đó.
Đọc văn bản tóm tắt sau và trả lời câu hỏi.
Vua Hùng thứ mười tám có người con gái đẹp tên là Mị Nương. Nhà vua muốn kén một chàng rể xứng đáng. Sơn Tinh và Thủy Tinh cùng một lúc đến cầu hôn. Cả hai người đều có tài, vua Hùng không biết gả con cho ai, bèn ra điều kiện thách đố để dễ bề lựa chọn. Sơn Tinh thắng cuộc, cưới Mị Nương rồi đưa về núi. Thủy Tinh tức giận dâng nước đánh Sơn Tinh nhưng bị thua. Từ đó, hằng năm, Thủy Tinh dâng nước đánh Sơn Tinh nhưng đều thất bại.
a. Văn bản tóm tắt kể lại nội dung của văn bản nào? Dựa vào đâu mà nhận ra được điều đó? Văn bản tóm tắt trên có nêu được nội dung chính của văn bản tóm tắt không?
b. Văn bản tóm tắt trên có gì khác so với văn bản được tóm tắt.
c. Từ việc tìm hiểu trên, hãy cho biết các yêu cầu đối với một văn bản tóm tắt.
Trả lời:
a. Văn bản tóm tắt trên kể lại nội dung của văn bản Sơn Tinh, Thủy Tinh. Dựa vào sự kiện, tên nhân vật, cốt truyện để nhận ra văn bản.
- Văn bản trên đã tóm gọn được những nội dung chính của văn bản Sơn Tinh, Thủy Tinh.
b. Sự khác nhau giữa văn bản gốc với văn bản tóm tắt:
+ Văn tóm tắt có dung lượng ngắn hơn văn bản gốc.
+ Văn bản tóm tắt có số lượng sự việc, nhân vật ít hơn so với tác phẩm
- Yêu cầu đối với văn bản tóm tắt:
+ Ngắn gọn, chính xác về nhân vật và sự kiện quan trọng
+ Lời văn của văn bản tóm tắt là lời văn của mình, không phải lời văn của văn bản.
❔ Muốn tóm tắt văn bản, theo em phải làm những gì? Những việc ấy phải thực hiện theo trình tự nào?
Trả lời:
Để tóm tắt được văn bản:
- Đọc toàn bộ tác phẩm, nắm được ý tưởng nội dung của tác giả.
- Lựa chọn những nội dung chính cần ghi lại.
- Sắp xếp hợp lý nội dung chính theo trình tự hợp lý.
- Diễn đạt bằng lời văn của mình những nội dung đã xác định.
1. Văn bản tóm tắt cần phản ánh trung thành nội dung của văn bản được tóm tắt.
2. Muốn tóm tắt văn bản tự sự, cần đọc kĩ để hiểu đúng chủ đề văn bản, xác định nội dung chính cần tóm tắt, sắp xếp các nội dung ấy theo một trình tự hợp lí, sau đó viết thành văn bản tóm tắt.