Hoạt động 9: Lập và thực hiện kế hoạch phát triển tài chính của bản thân

1. TÌM HIỂU VỀ KẾ HOẠCH PHÁT TRIỂN TÀI CHÍNH CÁ NHÂN

a. Kế hoạch phát triển tài chính cá nhân là gì?

- Kế hoạch phát triển tài chính cá nhân là một bản kế hoạch ở tầm nhìn xa hơn, không chỉ là quản lý chi tiêu hàng tháng, mà là một chiến lược để gia tăng tổng tài sản của em theo thời gian. Nó bao gồm việc đặt ra một mục tiêu tài chính cụ thể (ví dụ: muốn có 10 triệu đồng sau 1 năm) và lựa chọn các biện pháp phù hợp (như làm thêm, kinh doanh, gửi tiết kiệm...) để đạt được mục tiêu đó.

- Ví dụ: Thay vì chỉ lập kế hoạch chi tiêu hàng tháng, em lập kế hoạch để gia tăng tài sản của mình từ 5 triệu lên 10 triệu đồng trong một năm. Đó chính là kế hoạch phát triển tài chính.

b. Vì sao cần lập kế hoạch phát triển tài chính?

- Việc lập kế hoạch này, đặc biệt là ở lứa tuổi học sinh, giúp em rèn luyện tư duy tài chính từ rất sớm.

+ Giúp em hiểu về sức mạnh của việc tích lũy và đầu tư: Giúp em hiểu rằng tiền bạc có thể "đẻ" ra tiền (qua gửi tiết kiệm lấy lãi, qua kinh doanh...) và tầm quan trọng của việc bắt đầu tiết kiệm từ sớm. 

+ Tạo động lực để tăng thu nhập: Khi có một mục tiêu tài chính rõ ràng, em sẽ có động lực hơn để tìm kiếm những cách thức phù hợp nhằm gia tăng nguồn thu nhập cho bản thân (như làm thêm, học giỏi để có học bổng...).

+ Rèn luyện kỹ năng lập kế hoạch dài hạn: Giúp em rèn luyện khả năng nhìn xa, đặt mục tiêu dài hạn và kiên trì theo đuổi nó, một kỹ năng vô cùng quan trọng để thành công.

+ Tạo nền tảng cho sự tự chủ tài chính trong tương lai: Việc thực hành lập kế hoạch phát triển tài chính ngay từ bây giờ sẽ là nền tảng vững chắc nhất để em có thể đạt được sự độc lập, tự chủ về tài chính khi trưởng thành.

- Ví dụ: Khi em hiểu về kế hoạch phát triển tài chính, em sẽ biết rằng 500.000 đồng tiền mừng tuổi, nếu đem gửi tiết kiệm, thì sau một năm nó có thể sinh ra lãi, thay vì bị tiêu hết cho những việc không cần thiết.

2. HƯỚNG DẪN THỰC HÀNH LẬP KẾ HOẠCH PHÁT TRIỂN TÀI CHÍNH

1. Nhận xét sự phù hợp/chưa phù hợp trong việc thực hiện phát triển tài chính của bản thân thời gian qua.

- Trước khi lập kế hoạch mới, em hãy tự nhìn nhận lại việc quản lý tiền bạc của mình trong thời gian qua.

- Gợi ý tự nhận xét:

+ Mục tiêu: "Thời gian qua em chỉ chi tiêu hàng ngày mà chưa có mục tiêu tiết kiệm hay phát triển tài chính cụ thể".

+ Biện pháp thực hiện: "Các biện pháp của em mới chỉ dừng lại ở việc bỏ heo đất, chưa nghĩ đến các biện pháp khác để gia tăng tài sản".

+ Thời gian thực hiện mục tiêu: "Em chưa bao giờ đặt ra thời hạn cụ thể cho việc tiết kiệm của mình".

+ Kết luận: "Em nhận thấy việc quản lý tài chính của mình còn thụ động, chưa có kế hoạch phát triển rõ ràng".

2. Lập kế hoạch phát triển tài chính của bản thân trong điều kiện phù hợp.

Bây giờ, em hãy bắt tay vào lập một kế hoạch phát triển tài chính cụ thể cho mình (ví dụ: trong 12 tháng tới) theo bảng gợi ý trong sách.

- Một bản kế hoạch cần có các nội dung chính:

+ Mục tiêu: Em muốn gia tăng tài sản thêm bao nhiêu? (Ví dụ: "Gia tăng thêm 1.000.000 đồng/năm").

+ Biện pháp (1, 2, 3...): Em sẽ thực hiện những biện pháp nào để đạt được mục tiêu? (Ví dụ: Biện pháp 1: Gửi tiết kiệm tiền mừng tuổi. Biện pháp 2: Làm thêm công việc phù hợp. Biện pháp 3: Kinh doanh nhỏ...).

+ Kết quả (theo từng tháng T1, T2... T12): Em dự kiến mỗi biện pháp sẽ mang lại bao nhiêu tiền và vào tháng nào? (Ví dụ: "Biện pháp 1 (Gửi tiết kiệm) sẽ mang về 70.000 đồng tiền lãi vào tháng 12", "Biện pháp 2 (Làm thêm) sẽ mang về 300.000 đồng vào tháng 7 và 8").

+ Tổng: Tổng cộng số tiền em dự kiến gia tăng được trong năm.

3. Chia sẻ kế hoạch phát triển tài chính cá nhân với các bạn và hoàn thiện kế hoạch.

- Sau khi đã lập xong bản kế hoạch, em hãy chia sẻ với các bạn, thầy cô hoặc người thân để nhận được những lời góp ý.

- Ví dụ: "Đây là kế hoạch phát triển tài chính của tớ trong 1 năm tới, cậu xem có khả thi không và có cần bổ sung gì không?".

- Dựa trên các góp ý, em hãy điều chỉnh và hoàn thiện bản kế hoạch của mình.

4. Thực hiện kế hoạch và theo dõi kết quả thực hiện.

- Đây là bước quan trọng nhất. Em hãy bắt đầu thực hiện các biện pháp mà mình đã đề ra (gửi tiết kiệm, tìm việc làm thêm...).

- Đồng thời, em cần thường xuyên theo dõi (ví dụ: ghi chép vào sổ tay) xem kết quả thực tế có đang đi đúng theo kế hoạch hay không để kịp thời điều chỉnh nếu cần thiết.