Hoạt động 8: Trải nghiệm thực tế và chuẩn bị tâm thế bước vào nghề nghiệp tương lai

1. TÌM HIỂU VỀ KẾ HOẠCH TRẢI NGHIỆM VÀ TÂM THẾ TƯƠNG LAI

a. Kế hoạch trải nghiệm nghề nghiệp và Tâm thế bước vào nghề là gì?

- Xây dựng kế hoạch trải nghiệm nghề nghiệp là bước bạn "vận dụng" toàn bộ kiến thức đã học (từ Chủ đề 8, 9) để lập một "lộ trình" đi thực tế. Đây là bản kế hoạch chi tiết (như bảng gợi ý) để "kiểm chứng" (Hoạt động 4) lựa chọn của mình. Nó bao gồm: "Mục tiêu", "Thời gian", và các "Hoạt động cụ thể" (như quan sát, phỏng vấn).

- Chuẩn bị tâm thế bước vào nghề nghiệp là mục tiêu của hoạt động trải nghiệm này. Đây là bước cuối cùng để xây dựng "tâm thế sẵn sàng" (Hoạt động 2). "Trải nghiệm" giúp bạn chuyển từ "phân tích" trên lý thuyết (Hoạt động 7, Chủ đề 8) sang "cảm nhận" thực tế.

b. Vì sao cần "xây dựng kế hoạch" trước khi "trải nghiệm"?

- Đây là bước "kiểm chứng" (reality check) quan trọng nhất trong toàn bộ 10 chủ đề. Việc "lập kế hoạch" trước khi đi là vô cùng quan trọng:

+ Giúp rèn luyện tư duy phản biện: Kỹ năng này giúp em "trải nghiệm" một cách có mục đích. Em sẽ học được cách "đối chiếu" (Hoạt động 4, Chủ đề 9) giữa "kỳ vọng" (những gì em nghĩ về nghề) và "thực tế" (những gì em thấy ở cơ sở).

+ Giúp xây dựng quan điểm cá nhân vững vàng (Thể hiện sự chuyên nghiệp): Một "kế hoạch" (với "Mục tiêu", "Nội dung" rõ ràng) thể hiện "tính chuyên nghiệp" (Chủ đề 8) và sự nghiêm túc của em. Cơ sở trải nghiệm sẽ đánh giá cao sự chuẩn bị này, và bản thân em sẽ thu thập được thông tin hiệu quả hơn, không bị "cưỡi ngựa xem hoa".

+ Giúp định hướng hành vi đúng đắn: Kế hoạch là "bản đồ" chỉ đường. Nó giúp em biết rõ: Cần "phương tiện" gì (sổ, bút), cần "kết quả" gì (câu trả lời cho thắc mắc), và cần "người hỗ trợ" (người quản lí) nào. Nó đảm bảo em không lãng phí thời gian trải nghiệm.

2. HƯỚNG DẪN XÂY DỰNG KẾ HOẠCH VÀ BÁO CÁO KẾT QUẢ

1. Thể hiện lập trường, quan điểm của bản thân/nhóm đối với bản "Kế hoạch trải nghiệm" mẫu.

Bây giờ, chúng ta sẽ cùng phân tích và thể hiện lập trường về các yếu tố trong bản kế hoạch mẫu:

* Yếu tố 1: "Mục tiêu", "Thời gian", "Tên cơ sở".

- Phân tích (Lập trường: Phải cụ thể, rõ ràng ngay từ đầu).

+ Phân tích yếu tố: Đây là "đầu bài" của kế hoạch. "Mục tiêu" phải rõ ràng (ví dụ: "Xác nhận yêu cầu thực tế của nghề Điều dưỡng"). "Tên cơ sở" và "Thời gian" phải được liên hệ và xin phép trước.

+ Đề xuất lập trường phù hợp: "Theo em, lập trường của chúng ta là phải làm rõ 3 mục này trước tiên. 'Mục tiêu' sẽ quyết định toàn bộ 'Nội dung' bên dưới. Mục tiêu không rõ ràng (ví dụ: 'đi cho biết') sẽ dẫn đến một chuyến trải nghiệm thất bại."

* Yếu tố 2: Bảng "Nội dung", "Thời gian", "Phương tiện", "Kết quả mong muốn", "Người hỗ trợ".

- Phân tích (Lập trường: Đây là 'xương sống' thể hiện sự chuyên nghiệp).

+ Phân tích yếu tố: Bảng này chia nhỏ "mục tiêu" thành các "hoạt động cụ thể".

+ Đề xuất lập trường phù hợp: "Em đồng ý rằng đây là phần quan trọng nhất của kế hoạch. Lập trường của em là:

• 'Nội dung' phải là 'hành động' (ví dụ: 'Quan sát 1 ca làm việc', 'Phỏng vấn 2 nhân viên').
• 'Kết quả mong muốn' là quan trọng nhất. Nó giúp em biết mình 'trải nghiệm' có thành công không (ví dụ: 'Ghi lại được 3 khó khăn lớn nhất của nghề').
• 'Người hỗ trợ' nhắc em phải 'chủ động tìm kiếm sự hỗ trợ' (Hoạt động 1) và thể hiện 'năng lực giao tiếp' (Chủ đề 8)."

2. Chia sẻ bài học kinh nghiệm (về bước "Trải nghiệm", "Viết thu hoạch", "Báo cáo").

- Sau khi đã phân tích, bâyT giờ là lúc em tự rút ra những bài học cho chính mình. Em có thể suy nghĩ dựa trên các câu hỏi sau:

- Em đã học được gì về mối liên hệ giữa "Kế hoạch" (bước 1) và "Báo cáo" (bước 2)?

+ "Trải nghiệm thực tế" này giúp ích gì cho "quyết định chọn nghề" (Hoạt động 6) của em?

+ Đây là hoạt động cuối cùng. Em rút ra bài học gì sau khi hoàn thành toàn bộ 10 chủ đề?

- Ví dụ về bài học kinh nghiệm em có thể chia sẻ: "Qua tìm hiểu, bài học kinh nghiệm lớn nhất đối với em là 'Báo cáo thu hoạch' (bước 2) chính là câu trả lời cho 'Kế hoạch' (bước 1). 'Kết quả mong muốn' trong Kế hoạch chính là 'đề bài', và 'Báo cáo thu hoạch' là 'bài làm'. Bài học cuối cùng em rút ra từ cả 10 chủ đề là: Định hướng nghề nghiệp là một hành trình khoa học, liên tục và đòi hỏi sự chủ động. Nó đi từ 'Hiểu mình' (Chủ đề 9), 'Hiểu nghề' (Chủ đề 8), đến 'Chuẩn bị tâm lí' (Chủ đề 10) và cuối cùng là 'Trải nghiệm thực tế' (Hoạt động 8) để 'kiểm chứng' mọi lý thuyết. Em nhận ra, em không thể 'chọn' nghề, mà em phải 'chinh phục' nghề đó bằng một quá trình rèn luyện nghiêm túc."