Hoạt động 7: Thể hiện bản lĩnh, đam mê theo đuổi nghề yêu thích

1. TÌM HIỂU VỀ ĐAM MÊ VÀ BẢN LĨNH LỰA CHỌN NGHỀ

a. Đam mê nghề nghiệp và Bản lĩnh thực hiện là gì?

- Đam mê nghề yêu thích là một "sở thích" và "hứng thú" (đã học ở Chủ đề 9) ở mức độ cao nhất. Đó là một ngành nghề mà bạn cảm thấy có ý nghĩa, yêu thích mãnh liệt và có động lực lớn để theo đuổi, bất chấp khó khăn.

+ Ví dụ: Long (Tình huống 1) "rất thích" nghề giáo viên. Hà (Tình huống 2) "mơ ước" trở thành chiến sĩ công an.

- Thể hiện bản lĩnh, đam mê là việc bạn dám hành động để bảo vệ và theo đuổi đam mê của mình. "Bản lĩnh" chính là sự kết hợp của "phẩm chất" (như Tự tin, Kiên trì) và "năng lực" (như Lập kế hoạch, Giải quyết vấn đề) để vượt qua các rào cản.

+ Rào cản bên trong (Chủ quan): Những điểm yếu của bản thân. Ví dụ: Long bị "tật nói ngọng", Hà thì "hơi nhút nhát".

+ Rào cản bên ngoài (Khách quan): Sự phản đối từ gia đình, xã hội. Ví dụ: Cả Long và Hà đều bị gia đình "ngăn cản".

b. Vì sao cần "sắm vai" thể hiện bản lĩnh theo đuổi đam mê?

- Sau khi đã "quyết định chọn nghề" (ở Hoạt động 6), việc có "bản lĩnh" để theo đuổi nó là vô cùng quan trọng:

+ Giúp rèn luyện tư duy phản biện: Kỹ năng này giúp em phân biệt rõ "đam mê" và "mong muốn nhất thời". Khi đối mặt với rào cản (bị chê bai, ngăn cản), em sẽ học được cách dùng "lý lẽ" (thuyết phục) và "kế hoạch" (rèn luyện) để bảo vệ lựa chọn của mình, thay vì cãi vã hoặc từ bỏ.

+ Giúp xây dựng quan điểm cá nhân vững vàng: "Bản lĩnh" chính là biểu hiện cao nhất của "phẩm chất tự tin" (đã học ở Chủ đề 9). Nó giúp em tin vào sự "phân tích" (Chủ đề 8) và "tự nhận thức" (Chủ đề 9) của chính mình.

+ Giúp định hướng hành vi đúng đắn: Nó giúp em biến "khó khăn" thành "động lực". Thay vì nản chí khi bị chê "nói ngọng" (như Long), em sẽ có hành động "kiên trì rèn luyện" (như bạn Hương ở Hoạt động 3) để khắc phục điểm yếu và chứng minh lựa chọn của mình là đúng.

2. HƯỚNG DẪN SẮM VAI VÀ CHIA SẺ VỀ BẢN LĨNH

1. Thể hiện lập trường, quan điểm (đề xuất cách giải quyết) của bản thân/nhóm đối với các tình huống.

Bây giờ, chúng ta sẽ cùng "sắm vai" để đề xuất cách giải quyết cho hai tình huống này:

* Tình huống 1: Long (Thích nghề giáo viên, nhưng nói ngọng và gia đình ngăn cản).

Phân tích (Lập trường: Bản lĩnh là phải đối mặt và khắc phục điểm yếu).

- Vấn đề: Rào cản kép. "Nói ngọng" là một điểm yếu chí mạng với nghề giáo viên. "Gia đình ngăn cản" là rào cản khách quan.

- Đề xuất lập trường (Sắm vai Long): "Nếu là Long, em sẽ thể hiện 'bản lĩnh' bằng cách:

+ Thừa nhận điểm yếu (với gia đình): Em sẽ nói: 'Con biết 'nói ngọng' là trở ngại lớn nhất để làm thầy giáo. Nhưng đó là 'tật' có thể sửa được, không phải là không thể'.

+ Lập kế hoạch rèn luyện (Hành động): Em sẽ 'xây dựng kế hoạch rèn luyện' (như đã học ở Chủ đề 9) bằng cách đăng ký học các lớp luyện âm, luyện giọng. Em sẽ 'kiên trì' (một phẩm chất cần có) tập luyện hàng ngày.

- Thuyết phục (Bản lĩnh): Em sẽ dùng chính 'kế hoạch' và 'sự tiến bộ' của mình để 'thuyết phục' gia đình rằng đam mê của em là nghiêm túc, và em có đủ 'bản lĩnh' để 'đáp ứng yêu cầu của nghề' (Chủ đề 8)."

+ Kết luận: Bản lĩnh ở đây không phải là cãi lại, mà là lập kế hoạch để khắc phục điểm yếu chí mạng.

* Tình huống 2: Hà (Mơ làm công an, nhưng nhút nhát và bố mẹ ngăn cản).

Phân tích (Lập trường: Bản lĩnh là dám bước ra khỏi vùng an toàn).

- Vấn đề: Rào cản kép. "Nhút nhát" là một phẩm chất chưa phù hợp (Chủ đề 9) với nghề công an. "Gia đình ngăn cản" (vì lo sợ vất vả) là rào cản tâm lý.

- Đề xuất lập trường (Sắm vai Hà): "Nếu là Hà, em sẽ thể hiện 'bản lĩnh' bằng cách:

+ Thuyết phục gia đình (Bản lĩnh): Em sẽ nói: 'Con biết bố mẹ lo cho con. Nhưng 'nhút nhát' là điều con có thể thay đổi. 'Vất vả' là 'thách thức' (Hoạt động 1) mà con sẵn sàng chấp nhận vì con 'đam mê' (Hoạt động 3)'.

+ Lập kế hoạch rèn luyện (Hành động): Em sẽ 'xây dựng kế hoạch' (Chủ đề 9) để rèn luyện 'bản lĩnh' và 'sự tự tin'. Em sẽ 'thực hiện rèn luyện' (Hoạt động 8, Chủ đề 9) ở 'môi trường xã hội' bằng cách tham gia các CLB võ thuật, các hoạt động tình nguyện, tập 'thuyết trình' (Hoạt động 7, Chủ đề 9) trước đám đông để 'hạn chế điểm yếu' nhút nhát của mình."

- Kết luận: Bản lĩnh ở đây là dám thay đổi bản thân (rèn luyện sự tự tin) để theo đuổi ước mơ.

2. Chia sẻ bài học kinh nghiệm (về những việc làm thể hiện bản lĩnh của em).

- Sau khi đã phân tích, bây giờ là lúc em tự rút ra những bài học cho chính mình. Em có thể suy nghĩ dựa trên các câu hỏi sau:

+ Em đã học được gì về sự khác biệt giữa "bản lĩnh" (có kế hoạch) và "liều lĩnh" (chỉ cãi)?

+ Theo em, "rào cản" (gia đình, điểm yếu) có vai trò gì?

+ Bản thân em đang "thể hiện bản lĩnh" bằng những "việc làm" nào?

- Ví dụ về bài học kinh nghiệm em có thể chia sẻ: "Qua tìm hiểu, bài học kinh nghiệm lớn nhất đối với em là bản lĩnh phải đi đôi với hành động. Cả Long và Hà đều không thể thuyết phục gia đình nếu họ không có một 'kế hoạch rèn luyện' (Chủ đề 9) cụ thể để khắc phục điểm yếu. Bài học thứ hai là, rào cản chính là bài kiểm tra của đam mê. 'Việc làm' thể hiện 'bản lĩnh' của em ngay bây giờ chính là: khi em gặp một bài toán khó (rào cản), em 'kiên trì' (phẩm chất) tìm cách giải, thay vì bỏ qua. Khi em muốn học một kỹ năng mới (như ngoại ngữ), em 'lập kế hoạch' học tập nghiêm túc. Đó chính là 'bản lĩnh' trong học tập để chuẩn bị cho nghề nghiệp."