Hoạt động 6. Thể hiện sự tự chủ, lòng tự trọng và ý chí vượt khó

1. Đóng vai thể hiện sự tự chủ, lòng tự trọng, ý chí vượt khó trong các tình huống sau:

Em hãy cùng các bạn trong nhóm thảo luận, xây dựng kịch bản và đóng vai để thể hiện cách xử lý phù hợp, thể hiện được sự tự chủ, lòng tự trọng và ý chí vượt khó (nếu có) trong các tình huống sau:

A. Xử lý Tình huống 1 (Bạn bè hiểu lầm):

- Mục tiêu: Thể hiện sự tự chủ (kiềm chế cảm xúc buồn, tức giận), lòng tự trọng (mong muốn giải thích để bảo vệ sự thật và mối quan hệ) và ý chí (kiên trì tìm cách giải thích dù bạn không muốn nghe).

- VD (Gợi ý kịch bản đóng vai):

+ Nhân vật: Phương, Người bạn hiểu lầm (ví dụ: Lan), Một người bạn khác (chứng kiến hoặc nghe Lan nói).

+ Hành động/Lời nói cần thể hiện (của Phương):

• Tự chủ: Giữ bình tĩnh khi nghe bạn nói lời khó nghe hoặc quyết định chấm dứt tình bạn.
• Tự trọng & Ý chí: Chủ động tìm cách nói chuyện rõ ràng với bạn.
• Phương (ví dụ lời thoại): "Lan ơi, mình hiểu cậu đang giận, nhưng nghe mình giải thích một chút được không? Mọi chuyện không phải như cậu nghĩ đâu. Mình rất quý tình bạn này."
• Nếu bạn vẫn từ chối: "Vậy khi nào cậu bình tĩnh hơn, chúng mình nói chuyện lại nhé? Mình không muốn mất tình bạn vì hiểu lầm." (Thể hiện sự kiên trì nhưng vẫn tôn trọng bạn).

(Em tự xây dựng lời thoại và diễn biến chi tiết)

B. Xử lý Tình huống 2 (Lời hứa và cơ hội cá nhân):

- Mục tiêu: Thể hiện sự tự chủ (cân nhắc giữa mong muốn cá nhân và trách nhiệm), lòng tự trọng (giữ lời hứa) và có thể là ý chí (tìm cách cân bằng hoặc đưa ra quyết định khó khăn).

- VD (Gợi ý cách xử lý của Bình - có thể đóng vai hoặc trình bày):

+ Hành động/Suy nghĩ cần thể hiện:

• Nhận thức rõ mâu thuẫn giữa việc đi xem ca nhạc và lời hứa học nhóm.
• Tự chủ & Tự trọng: Đặt việc giữ lời hứa và trách nhiệm với nhóm lên trên sở thích cá nhân.

+ Tìm giải pháp & Quyết định:

• Ưu tiên 1 (Giữ lời hứa): Giải thích rõ ràng với mẹ, cảm ơn và xin lỗi không thể đi xem được vì đã có hẹn học nhóm rất quan trọng. Đề xuất nhường vé cho người khác.

(Cân nhắc): Có thể thử hỏi nhóm xem có thể dời lịch học một chút không, nhưng phải đảm bảo không ảnh hưởng và được cả nhóm đồng ý 100%. Nếu không được, quay lại ưu tiên 1.

• Thông báo quyết định cuối cùng một cách rõ ràng (ví dụ: nói với mẹ là sẽ học nhóm).

(Khi đóng vai, có thể diễn tả cảnh Bình nhận vé, băn khoăn suy nghĩ, rồi nói chuyện với mẹ hoặc bạn trong nhóm)

2. Chia sẻ những câu chuyện, tình huống mà em đã thể hiện sự tự chủ, lòng tự trọng và ý chí vượt khó để đạt mục tiêu đề ra.  

- Em hãy kể lại một câu chuyện hoặc tình huống thực tế mà bản thân em đã cố gắng thể hiện sự tự chủ, lòng tự trọng hoặc ý chí vượt khó để đạt được một mục tiêu nào đó (trong học tập, cuộc sống, mối quan hệ...).

- VD:

+ "Có lần em bị điểm kém môn Văn, em rất buồn và hơi xấu hổ. Thay vì giấu bài kiểm tra (thiếu tự trọng), em đã cố gắng bình tĩnh (tự chủ), mang bài về cho mẹ xem và hứa sẽ cố gắng hơn. Sau đó, em đã quyết tâm (ý chí) dành nhiều thời gian đọc sách và luyện viết hơn, kết quả là bài sau em đã tiến bộ rõ rệt."

+ "Em tham gia một cuộc thi vẽ tranh của trường với mục tiêu giành giải. Có những lúc em vẽ mãi không ưng ý, cảm thấy nản và muốn bỏ cuộc. Nhưng em đã tự động viên mình phải kiên trì (ý chí), em dành thời gian xem thêm các tác phẩm khác để lấy cảm hứng, sửa đi sửa lại bức tranh của mình và cuối cùng cũng hoàn thành tốt."

+ "Em thấy một bạn trong lớp bị một nhóm bạn khác trêu chọc, dù hơi sợ nhưng em nghĩ làm ngơ là không đúng (thiếu tự trọng). Em đã cố gắng can đảm (tự chủ cảm xúc sợ), đến nói với các bạn kia dừng lại và báo cho cô giáo chủ nhiệm biết."