Hoạt động 6: Lập và thực hiện kế hoạch bảo vệ thế giới động, thực vật tại địa phương

1. TÌM HIỂU VỀ KẾ HOẠCH HÀNH ĐỘNG CÁ NHÂN TẠI ĐỊA PHƯƠNG

a. Kế hoạch bảo vệ tại địa phương và Vận động bạn bè là gì?

- Kế hoạch bảo vệ tại địa phương là một bản cam kết hành động của cá nhân hoặc nhóm nhỏ, tập trung vào những việc làm cụ thể mà em có thể thực hiện ngay tại nơi mình sống (trường học, gia đình, khu phố). Đây là bước "chốt lại" toàn bộ chủ đề, biến mọi nhận thức, khảo sát, tuyên truyền thành thói quen hàng ngày.

+ Ví dụ: "Sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường", "Tuyên truyền không sử dụng sản phẩm từ động vật hoang dã."

- Vận động các bạn cùng tham gia là bước nhân rộng kế hoạch cá nhân của mình. Nó khác với "tuyên truyền" cho cộng đồng (Hoạt động 5) ở chỗ, nó mang tính cá nhân, gần gũi và trực tiếp hơn, bắt đầu từ những người xung quanh (bạn bè, người thân).

b. Vì sao cần "Lựa chọn hoạt động" và "Lập kế hoạch" cá nhân?

- Đây là hoạt động cuối cùng, mang tính tổng kết và thực tiễn cao nhất của cả chủ đề.

+ Giúp rèn luyện tư duy phản biện (Tư duy thực tế): Kỹ năng này giúp em không "nghĩ" những điều quá vĩ mô. Em phải "lựa chọn" những hành động phù hợp với khả năng của một học sinh và cần thiết tại "địa phương" của mình.

+ Giúp xây dựng quan điểm cá nhân vững vàng (Trách nhiệm cá nhân): Hoạt động này xây dựng trách nhiệm cá nhân. Thay vì chờ đợi "Trung tâm bảo tồn" (Hoạt động 3) hay các chiến dịch lớn (Hoạt động 5), em tự "lập kế hoạch" cho chính mình.

+ Giúp định hướng hành vi đúng đắn (Hình thành thói quen): Mục tiêu của hoạt động này là "thay đổi thói quen" và "sử dụng" sản phẩm bền vững. Nó định hướng em tới một lối sống có trách nhiệm, chứ không chỉ là một dự án ngắn hạn.

- Ví dụ: Sau khi học cả chủ đề, câu hỏi là "Vậy bản thân em sẽ làm gì?". Hoạt động 6 giúp em trả lời: "Kế hoạch của em là (1) Từ bỏ ống hút nhựa, (2) Vận động 5 người bạn cùng làm, (3) Báo cáo kết quả cho lớp."

2. HƯỚNG DẪN LỰA CHỌN HÀNH ĐỘNG VÀ CHIA SẺ KẾT QUẢ

1. Thể hiện lập trường, quan điểm của bản thân/nhóm đối với các hoạt động bảo vệ được gợi ý.

Bây giờ, chúng ta sẽ cùng phân tích và thể hiện lập trường về các hành động cụ thể để "lựa chọn" cho kế hoạch cá nhân:

* Hành động 1: "Tuyên truyền, vận động thay đổi thói quen xấu" và "Tuyên truyền về việc không sử dụng sản phẩm có liên quan đến động vật hoang dã."

- Phân tích (Lập trường: Đánh vào gốc rễ (phần cầu) của vấn đề):

+ Mặt đúng của hành động: Đây là một hành động rất thông minh. Nhiều hoạt động trước (như chống săn bắt) là đánh vào "nguồn cung". Hành động này đánh vào "nguồn cầu". Khi không còn người "sử dụng sản phẩm" (như mật gấu, cao hổ...), hành vi săn bắt (xâm hại) sẽ tự động biến mất.

+ Mức độ phù hợp: Rất phù hợp với học sinh. Chúng ta không thể đi bắt lâm tặc, nhưng chúng ta có thể "vận động" người thân, bạn bè "thay đổi thói quen" tiêu dùng.

- Đề xuất lập trường phù hợp: "Theo em, lập trường của chúng ta là ưu tiên hàng đầu cho hành động này. Đây là cách bảo vệ động vật hoang dã hiệu quả và an toàn nhất mà học sinh có thể làm. Kế hoạch cá nhân của em chắc chắn sẽ có mục 'Vận động gia đình nói không với các sản phẩm từ động vật hoang dã', vì đó là cách giải quyết gốc rễ của vấn đề."

* Hành động 2: "Sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường."

- Phân tích (Lập trường: Hành động nền tảng, hàng ngày):

+ Mặt đúng của hành động: Hành động này tuy gián tiếp nhưng vô cùng quan trọng. "Sản phẩm thân thiện môi trường" (như túi vải, chai nước dùng nhiều lần) sẽ giúp giảm "rác thải nhựa" (một gợi ý ở Hoạt động 5), vốn là nguyên nhân gây tử vong cho nhiều loài động vật (như rùa biển, chim biển).

+ Mức độ phù hợp: Đây là hành động dễ làm nhất, có thể thực hiện "hàng ngày".

- Đề xuất lập trường phù hợp: "Em hoàn toàn đồng ý đây là một hành động nền tảng. Lập trường của em là: 'Kế hoạch bảo vệ' (bước 1) phải bắt đầu từ chính những thói quen tiêu dùng hàng ngày của mình. Em sẽ 'lập kế hoạch' thay thế các vật dụng nhựa một lần bằng các sản phẩm thân thiện môi trường, và 'vận động các bạn' (bước 2) cùng làm."

2. Chia sẻ bài học kinh nghiệm đối với bản thân em sau khi "Thực hiện kế hoạch" và "Báo cáo kết quả".

- Sau khi đã hoàn thành toàn bộ 6 hoạt động của chủ đề, bây giờ là lúc em tự rút ra những bài học cuối cùng. Em có thể suy nghĩ dựa trên các câu hỏi sau:

+ Theo em, hành động nào trong cả chủ đề này là quan trọng nhất?

+ "Vận động các bạn cùng tham gia" (bước 2) có khó không?

+ Em đã thay đổi như thế nào sau khi "thực hiện" và "báo cáo kết quả" kế hoạch cá nhân của mình?

- Ví dụ về bài học kinh nghiệm em có thể chia sẻ: "Qua tìm hiểu, bài học kinh nghiệm lớn nhất đối với em là bảo vệ thế giới tự nhiên là một chuỗi hành động. Nó bắt đầu từ 'Nhận diện' (Hoạt động 1), 'Khảo sát' (Hoạt động 2), 'Đánh giá' (Hoạt động 3), 'Thực hiện' (Hoạt động 4), 'Tuyên truyền' (Hoạt động 5), và cuối cùng là biến nó thành 'Kế hoạch cá nhân' (Hoạt động 6). Bài học thứ hai là sức mạnh của thói quen. Khi 'thực hiện kế hoạch' (bước 2), em thấy việc 'thay đổi thói quen' (như không dùng đồ nhựa) là khó nhất. Nhưng khi 'vận động' được bạn bè, và 'báo cáo kết quả' (bước 3), em cảm thấy mình đã thực sự tạo ra một thay đổi. Em nhận ra, bảo tồn không phải là điều gì vĩ đại, nó bắt đầu từ chính những 'sản phẩm' em 'sử dụng' hàng ngày."