Bài 9: Dự án: Điều tra một số dịch bệnh phổ biến ở người và tuyên truyền phòng chống

I. CHUẨN BỊ

– Máy tính, máy chiếu, bài thuyết trình và một số dụng cụ hỗ trợ.

– Tranh, ảnh có liên quan đến bài học.

– Chia lớp thành 5 nhóm.

– Nội dung kế hoạch thực hiện dự án.

– Phiếu đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của mỗi thành viên trong nhóm.

II. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN DỰ ÁN

1. Nội dung

– Mỗi nhóm tiến hành chọn một trong các đề tài dưới đây để tìm hiểu:

+ Đề tài 1:Tìm hiểu bệnh cúm.

+ Đề tài 2: Tìm hiểu bệnh dịch tả.

+ Đề tài 3: Tìm hiểu bệnh sốt xuất huyết.

+ Đề tài 4: Tìm hiểu hội chứng AIDS.

+ Đề tài 5: Xây dựng cơ sở dữ liệu (website, blog, trang mạng xã hội,..) để tra cứu các thông tin liên quan đến một số bệnh dịch phổ biến hiện nay (ở địa phương, ở Việt Nam).

– Đối với các đề tài từ 1 đến 4, trong mỗi đề tài, cần trình bày dựa trên các mục được gợi ý sau đây:

+ Khái niệm, nguồn gốc, tác nhân, phương thức truyền bệnh và cơ chế gây bệnh.

+ Thực trạng mắc bệnh (tỉ lệ người mắc bệnh, đối tượng mắc bệnh,...).

+ Triệu chứng bệnh, các giai đoạn diễn biến và tác hại của bệnh.

+ Các biện pháp phòng chống bệnh đã được thực hiện tại địa phương.

+ Có thể thu thập thêm thông tin từ việc phỏng vấn người dân, cán bộ y tế thông qua mẫu phiếu điều tra gợi ý bên dưới.

– Đối với các đề tài 5, cần trình bày dựa trên các mục được gợi ý sau đây:

+ Trang mở đầu: giới thiệu về nhóm thực hiện (tên thành viên, lớp, trường,...), mục đích, lời cảm ơn,...

+ Các trang nội dung: các bệnh dịch phổ biến hiện nay (ở địa phương, ở Việt Nam). Có thể dùng các thông tin ở các đề tài từ 1 đến 4 để làm dữ liệu xây dựng.

+ Trang hỗ trợ: cung cấp thông tin liên hệ của nhóm khi cần hỗ trợ, các cơ sở y tế tại địa phương trong trường hợp cần thiết, một số thông tin hỗ trợ (cách xử lí/sơ cứu sau khi tiếp xúc với nguồn bệnh/người nhiễm bệnh; biện pháp bảo vệ bản thân khi đến những nơi có nguy cơ lây nhiễm cao;..).

2. Lập kế hoạch thực hiện dự án

– Mỗi nhóm tiến hành lập kế hoạch thực hiện dự án dựa trên kế hoạch của giáo viên và nộp cho giáo viên duyệt trước khi tiến hành.

– Mẫu kế hoạch thực hiện dự án của học sinh:

– Sau mỗi tuần, mỗi nhóm báo cáo lại cho giáo viên những nội dung đã và chưa thực hiện được. Những nội dung chưa thực hiện được thì nêu rõ lí do và đề xuất phương án giải quyết.

3. Sản phẩm dự án

– Các nhóm đảm nhận các đề tài từ 1 đến 4 thực hiện ba sản phẩm học tập:

+ Bài báo cáo nội dung mà nhóm tìm hiểu về các bệnh dịch phổ biến ở người.

+ Tập san (hoặc truyện tranh) dựa trên nội dung nhóm đã tìm hiểu.

+ Poster tuyên truyền các biện pháp phòng chống bệnh dịch ở người.

– Bài thuyết trình có thể được thực hiện dưới các hình thức khác nhau như bằng PowerPoint (hoặc phần mềm trình chiếu khác), video (có thuyết minh hoặc phụ đề),... Đối với kết quả điều tra, thông tin cần được xử lí bằng phương pháp thống kê, phân tích số liệu và trình bày dưới dạng bảng biểu, biểu đồ; rút ra nhận xét về kết quả thu được. Lưu ý, tăng cường sử dụng hình ảnh, video, sơ đồ,...; không để quá nhiều chữ. Cuối bài thuyết trình, cần có một vài câu hỏi để củng cố lại nội dung.

– Mỗi nhóm tự lên ý tưởng cho bài thuyết trình của mình: đóng kịch, làm phim khoa học, buổi toạ đàm, phỏng vấn, trò chơi,...

– Lưu ý khi thiết kế tập san và poster:

+ Trang bìa: Tên trường, lớp, nhóm, tên các thành viên, giáo viên hướng dẫn; tên tập san, tạp chí; hình minh hoạ.

+ Trang nội dung: Chia thành các mục như bài thuyết trình; màu nền và màu chữ phải có độ tương phản cao, có tính thẩm mĩ; cần chọn hình ảnh rõ nét.

– Nhóm 5 khi xây dựng cơ sở dữ liệu:

+ Phải có đầy đủ thông tin của nhóm thực hiện.

+ Đảm bảo cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác.

+ Màu nền và màu chữ phải có độ tương phản cao, có tính thẩm mĩ; cần chọn hình ảnh rõ nét.

III. BÁO CÁO DỰ ÁN

1. Báo cáo sản phẩm

– Các nhóm báo cáo sản phẩm dự án theo kế hoạch của giáo viên và trong thời gian quy định.

– Sau khi mỗi nhóm báo cáo, cả lớp tiến hành tổ chức thảo luận, tranh luận về những vấn đề có liên quan đến nội dung bài được đặt ra từ giáo viên hoặc từ các thành viên khác.

– Các nhóm chỉnh sửa, hoàn thiện và nộp bài báo cáo theo yêu cầu của giáo viên.

2. Thu hoạch sau dự án

– Giáo viên cho các nhóm làm một bài thu hoạch sau dự án để học sinh ghi nhận sự phát triển về phẩm chất và năng lực.

– Một số câu hỏi gợi ý cho bài thu hoạch:

+ Những điều gì em đã làm được và chưa làm được sau dự án?

+ Em tâm đắc nhất nội dung nào của dự án nhóm em và nhóm bạn? Hãy trình bày quan điểm cá nhân về lợi ích và sự ảnh hưởng của dự án đó đến con người và xã hội.

+ Sau dự án, em đã thu nhận được cho bản thân mình những điều gì về phẩm chất và năng lực?

+ Em cần thay đổi gì khi tham gia những dự án tiếp theo?

IV. ĐÁNH GIÁ DỰ ÁN

1. Đánh giá thành viên

– Các thành viên trong nhóm đánh giá lẫn nhau về công việc được giao theo một trong bốn mức độ: hoàn thành xuất sắc, hoàn thành tốt, hoàn thành và không hoàn thành.

– Chia điểm dựa trên mức độ hoàn thành công việc, không dựa trên số lượng công việc. Mức độ hoàn thành công việc xem xét dựa trên các tiêu chí: nộp bài đúng hạn, chất lượng sản phẩm (về nội dung, về hình thức), thái độ làm việc và hợp tác,...

2. Đánh giá nhóm

– Mỗi nhóm nhận xét, đánh giá chéo các sản phẩm học tập của các nhóm khác về mặt ưu điểm, nhược điểm, nội dung cần điều chỉnh (nếu có) và chấm điểm theo thang điểm do giáo viên hướng dẫn.

– Giáo viên có thể tổ chức cho học sinh hoạt động bình chọn sản phẩm dự án của các em trong phạm vi lớp học, trường học hoặc trong cộng đồng (trên mạng xã hội,..) để từ đó có thể kết nối và lan toả nội dung học tập đến mọi người cũng như thu nhận được nhiều nguồn ý kiến giúp học sinh có thể tự hoàn thiện.