Bài 7: Lao động và việc làm

Nội dung lý thuyết

I. ĐẶC ĐIỂM NGUỒN LAO ĐỘNG

1. Số lượng

- Lực lượng lao động của nước ta dồi dào, đạt là 50,6 triệu người, chiếm 51,3% tổng số dân (năm 2021).

- Mỗi năm, nguồn lao động của nước ta tăng thêm khoảng 1 triệu người.

2. Chất lượng lao động

- Cần cù, sáng tạo, có nhiều kinh nghiệm trong sản xuất nông nghiệp,...

- Ngày càng được nâng cao nhờ thành tựu phát triển kinh tế, văn hoá, y tế, giáo dục - đào tạo.

- Năng động, dễ dàng tiếp thu khoa học - công nghệ hiện đại.

- Tuy nhiên, so với yêu cầu công nghiệp hoá, hiện đại hoá, lao động nước ta còn hạn chế về thể lực, trình độ chuyên môn kĩ thuật và tác phong lao động công nghiệp.

3. Phân bố lao động

- Năm 2021, lao động ở nông thôn (32 triệu người) nhiều hơn thành thị (18 triệu người).

- Đồng bằng sông Hồng có số lượng lao động lớn nhất cả nước (chiếm 22,5%).

II. SỬ DỤNG LAO ĐỘNG

1. Theo ngành kinh tế

Có sự chuyển dịch phù hợp với đường lối phát triển kinh tế - xã hội:

- Giảm tỉ lệ lao động trong khu vực nông, lâm, thuỷ sản.

- Tăng tỉ lệ lao động trong khu vực công nghiệp và xây dựng, dịch vụ.

2. Theo thành phần kinh tế

Có sự thay đổi theo hướng:

- Giảm tỉ lệ lao động trong khu vực kinh tế Nhà nước.

- Tăng tỉ lệ lao động trong khu vực có vốn đầu tư nước ngoài.

3. Theo thành thị và nông thôn

- Bước sang thế kỉ XXI, tỉ trọng lực lượng lao động khu vực nông thôn giảm mạnh.

- Tỉ lệ lao động đã qua đào tạo ở nông thôn thường thấp hơn thành thị. Tuy nhiên, hiện nay đã có xu hướng tăng lên.

III. VẤN ĐỀ VIỆC LÀM VÀ HƯỚNG GIẢI QUYẾT

1. Vấn đề việc làm

- Hầu hết lao động nước ta có việc làm, tỉ lệ thất nghiệp và tỉ lệ thiếu việc làm khá thấp.

- Khu vực thành thị thường có tỉ lệ thất nghiệp cao hơn khu vực nông thôn.

- Đây vẫn là vấn đề kinh tế - xã hội lớn ở nước ta hiện nay.

2. Hướng giải quyết việc làm

- Hoàn thiện chính sách, pháp luật về lao động.

- Đẩy mạnh đào tạo, dạy nghề để nâng cao chất lượng lao động.

- Phát triển hệ thống tự vấn, thông tin về thị trường lao động, việc làm.

- Xây dựng và thực hiện tốt hệ thống bảo hiểm.

- Đẩy mạnh hợp tác quốc tế về lao động.