Bài 62. Điện gió - Điện mặt trời - Điện hạt nhân

I. Máy phát điện gió

Năng lượng gió đã được sử dụng từ hàng trăm năm nay. Ý tưởng dùng năng lượng gió để sản xuất điện hình thành ngay sau các phát minh về điện và máy phát điện.

Năng lượng gió là một nguồn năng lượng tái tạo, tác động đến môi trường khi khai thác điện gió là nhỏ so với thủy điện hay nhiệt điện. Việt Nam có tiềm năng lớn về năng lượng gió, do ở gần xích đạo và tồn tại những vùng khô nắng nhiều và gió có hướng tương đối ổn định.

Hình dưới đây mô tả các bộ phận chính của một máy phát điện gió.

II. Pin mặt trời

Pin mặt trời là những tấm phẳng làm bằng Silic. Khi chiếu ánh sáng Mặt Trời vào các tấm đó thì quang năng sẽ biến đổi trực tiếp thành điện năng.

Những pin mặt trời nhỏ thường được đặt trong các đồng hồ đeo tay hay máy tính bỏ túi, cứ chiếu sáng vào đó là các máy này hoạt động.

Những pin mặt trời lớn thường có kèm theo acquy. Ban ngày pin mặt trời nạp điện cho acquy để ban đêm sử dụng.

Lưu ý: Phần lớn các tấm pin mặt trời có hiệu suất nhỏ hơn 20%.

III. Nhà máy điện hạt nhân

Dưới đây là sơ đồ của một nhà máy điện hạt nhân (ta hay gọi là nhà máy điện nguyên tử).

Nhà máy điện hạt nhân biến đổi năng lượng hạt nhân thành năng lượng điện, có thể cho công suất lớn nhưng cần có thiết bị bảo vệ rất cẩn thận để ngăn các tia phóng xạ có thể gây nguy hiểm chết người.

Vụ nổ nhà máy điện hạt nhân Chernobyl năm 1986 đã khiến khoảng 5 000 người chết,

600 000 người bị nhiễm phóng xạ nặng và 2,4 triệu người đang gặp các vấn đề sức khỏe liên quan.

IV. Sử dụng tiết kiệm điện năng

Muốn sử dụng điện năng, ta phải chuyển hóa nó thành các dạng năng lượng khác để đốt nóng, thắp sáng, chạy máy,...

Năng lượng điện có đặc điểm là một khi đã sản xuất ra, phải sử dụng hết, không dự trữ được (trừ khi dự trữ một lượng nhỏ trong acquy). Việc tiết kiệm điện rất quan trọng, đặc biệt trong các giờ cao điểm. Tiết kiệm điện giúp giảm tình trạng quá trải điện, hạn chế ô nhiễm môi trường, giảm hiệu ứng nhà kính,...

Trong một số máy móc, năng lượng ban đầu được biến đổi sau một chuỗi quá trình để thành năng lượng cần dùng.

Ví dụ, trong bóng đèn dây tóc, điện năng chuyển thành nhiệt năng làm dây tóc nóng lên, khi nhiệt đủ lớn dây tóc sẽ phát sáng, lúc này nhiệt năng chuyển thành quang năng.