Bài 51: Thiết bị đóng-cắt và lấy điện của mạng điện trong nhà

I. THIẾT BỊ ĐÓNG-CẮT MẠCH ĐIỆN

1. Công tắc điện

a. Khái niệm

• Công tắc điện là thiết bị điện dùng để đóng, cắt mạch điện, thường sử dụng trong các mạch điện chiếu sáng hoặc đi kèm với đồ dùng điện.

b) Cấu tạo

• Vỏ (1): Thường làm bằng vật liệu cách điện như: nhựa, sứ...

• Các cực gồm: Cực động (2), cực tĩnh (3) thường được làm bằng đồng.

Cấu tạo của công tắc

c) Phân loại:

• Dựa vào số cực: Công tắc điện hai cực; công tắc điện ba cực…

• Dựa vào thao tác đóng - cắt: Công tắc bật, công tắc bấm, công tắc xoay…

d) Nguyên lí làm việc

• Khi đóng công tắc, cực động tiếp xúc cực tĩnh làm kín mạch. Khi cắt công tắc, cực động tách khỏi cực tĩnh làm hở mạch điện

• Công tắc thường được lắp trên dây pha, nối tiếp với tải, sau cầu chì.

2. Cầu dao

a) Khái niệm:

• Cầu dao là loại thiết bị đóng - cắt dòng điện đồng thời cả dây pha và dây trung tính

b) Cấu tạo:

• Vỏ (1): Làm bằng nhựa, sứ. Trên có ghi số liệu kĩ thuật (Ví dụ: 250V-15A).

• Các cực động (2), các cực tĩnh (3) làm bằng đồng.

Cấu tạo của cầu dao

c) Phân loại:

• Theo số cực: Cầu dao một cực, hai cực, ba cực.

• Theo sử dụng: Cầu dao một pha, ba pha.

II. THIẾT BỊ LẤY ĐIỆN

1. Ổ điện

a. Khái niệm:

• Là thiết bị lấy điện cho các đồ dùng điện

b. Cấu tạo:

• Vỏ (1): bằng nhựa, sứ, trên có ghi số liệu kĩ thuật.

• Cực tiếp điện(2): Làm bằng đồng.

2. Phích cắm điện

a. Khái niệm: 

• Là thiết bị dùng cắm vào ổ điện, lấy điện cung cấp điện cho các đồ dùng điện.

b. Cấu tạo:

• Thân: Thường làm bằng nhựa

• Chốt tiếp điện:Thường làm bằng đồng.

c. Phân loại

• Có nhiều loại: loại tháo được, không tháo được; chốt cắm tròn, chốt cắm dẹt…

• Lưu ý: Khi sử dụng cần chọn loại phích cắm điện có loại chốt và số liệu kĩ thuật phù hợp với ổ điện.

Một số loại phích cắm điện

Bài 1:

Quan sát mạng điện trong nhà em, em thấy có những thiết bị đóng- cắt và lấy điện nào? hãy mô tả cấu tạo của thiết bị đó?

Hướng dẫn giải

• Những thiết bị đóng- cắt và lấy điện :

  • Công tắc điện :

    • Vỏ (1): Thường làm bằng nhựa, sứ. Trên có ghi số liệu kĩ thuật (Ví dụ: 220V-10A).

    • Các cực gồm: Cực động (2), cực tĩnh (3) thường được làm bằng đồng ,

  • Cầu dao :

    • Vỏ (1): Làm bằng nhựa, sứ. Trên có ghi số liệu kĩ thuật (Ví dụ: 250V-15A).

    • Cực động (2), cực tĩnh (3) làm bằng đồng.

  • Ổ điện:

    • Vỏ (1): bằng nhựa, sứ, trên có ghi số liệu kĩ thuật.

    • Cực tiếp điện(2): Làm bằng đồng.

  • Phích cắm điện:

    • Thân: bằng nhựa, sứ, trên có ghi số liệu kĩ thuật.

    • Chốt tiếp điện: Làm bằng đồng.

Bài 2: