Bài 3. Tác động của công nghệ số đối với con người, xã hội

1. Mặt trái của công nghệ số

Công nghệ số mang lại nhiều lợi ích nhưng cũng có những mặt trái mà chúng ta cần nhận thức và hạn chế:

a) Ảnh hưởng tiêu cực của công nghệ số đối với sức khỏe

Sử dụng công nghệ số quá mức có thể gây:

• Giảm thị lực, thính lực
• Đau xương khớp, ít vận động
• Ảnh hưởng tâm lý: stress, trầm cảm, béo phì

b) Bị lệ thuộc vào công nghệ số

• Lạm dụng công nghệ số khiến con người trở nên ít tư duy, sáng tạo
• Nghiện công nghệ số ảnh hưởng đến học tập, công việc, gia đình, xã hội

c) Phát sinh tiêu cực về đạo đức, văn hóa, pháp luật trong môi trường số

• Xúc phạm danh dự, bôi nhọ người khác
• Vi phạm bản quyền, quyền riêng tư
• Phát ngôn thiếu văn hóa, bạo lực mạng

d) Ảnh hưởng đến môi trường và lãng phí

• Thiết bị điện tử nhanh lỗi thời → Rác thải điện tử nguy hại
• Xu hướng chạy theo công nghệ gây lãng phí tài nguyên

e) Nguy cơ tụt hậu, mất việc làm

• Công nghệ số thay thế nhiều công việc (bán hàng, kế toán, sửa chữa…)
• Người không cập nhật kiến thức, kỹ năng dễ bị thất nghiệp

2. Sử dụng Internet đúng quy định

a) Một số quy định về sử dụng dịch vụ Internet

Các hành vi bị cấm:

• Cung cấp, chia sẻ thông tin sai lệch, bạo lực
• Tiết lộ bí mật cá nhân, tổ chức
• Xâm nhập trái phép, phát tán virus

Hành vi có văn hóa, đạo đức:

• Tuân thủ quy định, hướng dẫn sử dụng của nhà cung cấp dịch vụ
• Sử dụng ngôn ngữ lịch sự, tôn trọng người khác
• Không đăng tải nội dung xấu, phản cảm, vi phạm thuần phong mỹ tục
• Không chia sẻ thông tin giả mạo, kích động bạo lực, phân biệt vùng miền, giới tính, tôn giáo
• Bảo vệ trẻ em, hướng dẫn trẻ sử dụng Internet an toàn

b) Ví dụ về hành vi vi phạm pháp luật, thiếu đạo đức trong môi trường số

Ví dụ 1: Nhằm mục đích làm mất uy tín, danh dự của một bạn khác, Nam tự ý chỉnh sửa, cắt ghép ảnh, tạo dựng một tình huống không có thật về bạn đó rồi đăng tải, chia sẻ trong nhóm Zalo của các bạn trong lớp. → Vi phạm pháp luật

Ví dụ 2: Trong một lần học nhóm, C xem trộm mật khẩu tài khoản mạng xã hội của một bạn khác. C sử dụng mật khẩu này truy cập xem thông tin trên mạng xã hội của bạn đó. → Hành vi trái đạo đức và vi phạm pháp luật