Bài 3. Biển, đảo Việt Nam

Nội dung lý thuyết

I. VỊ TRÍ ĐỊA LÍ CỦA BIỂN, ĐẢO VIỆT NAM

Việt Nam không chỉ có phần đất liền rộng lớn mà còn có một vùng biển, đảo rộng lớn, đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với sự phát triển kinh tế và an ninh quốc phòng của đất nước.

1. Vùng biển Việt Nam:

- Việt Nam nằm ở khu vực Đông Nam Á, thuộc châu Á. Trên đất liền, nước ta có chung đường biên giới với Trung Quốc, Lào, Cam-pu-chia (Campuchia) và tiếp giáp với biển.

- Vùng biển nước ta thuộc Biển Đông, một vùng biển lớn và quan trọng không chỉ của Việt Nam mà còn của khu vực. Biển Đông giáp với vùng biển của nhiều quốc gia khác, tạo nên một vị trí chiến lược về kinh tế và địa chính trị.

- Vai trò của biển: Vùng biển Việt Nam có vai trò to lớn trong việc phát triển kinh tế (khai thác hải sản, dầu khí, du lịch biển đảo, giao thông vận tải biển) và đặc biệt quan trọng trong việc bảo vệ an ninh quốc phòng.

2. Các đảo và quần đảo lớn:

- Vùng biển Việt Nam có hàng nghìn hòn đảo lớn nhỏ, trải dài từ Bắc vào Nam. Các đảo và quần đảo này không chỉ tạo nên vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ mà còn là những vị trí tiền tiêu quan trọng trong việc bảo vệ chủ quyền biển đảo.

- Một số đảo và quần đảo tiêu biểu:

+ Bạch Long Vĩ (Hải Phòng), Cồn Cỏ (Quảng Trị): Các đảo này nằm ở phía Bắc, có vị trí quan trọng trong việc kiểm soát các tuyến hàng hải.

+ Lý Sơn (Quảng Ngãi): Hòn đảo núi lửa độc đáo với thiên nhiên tươi đẹp và di tích lịch sử phong phú.

+ Côn Sơn (Bà Rịa - Vũng Tàu): Cụm đảo nổi tiếng với lịch sử và hệ sinh thái đa dạng.

+ Phú Quốc (Kiên Giang): Đảo lớn nhất Việt Nam, được ví như "đảo ngọc" với tiềm năng du lịch rất lớn.

+ Quần đảo Hoàng Sa (Đà Nẵng) và quần đảo Trường Sa (Khánh Hòa): Đây là hai quần đảo lớn nhất và xa bờ nhất của Việt Nam, có vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng và chủ quyền thuộc về Việt Nam.

+ Vịnh Hạ Long (Quảng Ninh): Nổi tiếng với hơn 2000 hòn đảo lớn nhỏ, nhiều đảo đá vôi mang dáng vẻ kì thú. Vịnh Hạ Long đã được UNESCO công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới, là điểm đến du lịch nổi tiếng của Việt Nam.

II. CÔNG CUỘC BẢO VỆ CHỦ QUYỀN, CÁC QUYỀN VÀ LỢI ÍCH HỢP PHÁP CỦA VIỆT NAM Ở BIỂN ĐÔNG

Việt Nam có chủ quyền và các quyền, lợi ích hợp pháp đối với Biển Đông, đặc biệt là đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Công cuộc bảo vệ chủ quyền biển đảo là một nhiệm vụ thiêng liêng và lâu dài của dân tộc ta.

1. Bằng chứng lịch sử về chủ quyền:

- Từ xa xưa, các thế hệ người Việt Nam đã kiên trì khai phá, xác lập và bảo vệ chủ quyền biển, đảo của mình.

- Thế kỉ XVII, các chúa Nguyễn đã cho lập đội Hoàng Sa và sau đó là đội Bắc Hải để thu lượm sản vật, đánh bắt hải sản và thực thi chủ quyền quản lí trên hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Đây là những đội dân binh kiêm quân sự, có nhiệm vụ quan trọng trong việc khẳng định và bảo vệ chủ quyền.

- Triều Nguyễn tiếp tục việc xác lập và thực thi chủ quyền bằng nhiều văn bản, hoạt động như cử người ra cắm mốc, đo đạc, vẽ bản đồ, lập đội tuần tra, thu thuế và các hoạt động hành chính khác.

- Thủ hiệu Hoàng Sa: Một số hình ảnh thủ hiệu Hoàng Sa từ năm 1938 cho thấy việc chính quyền xác lập và quản lí hai quần đảo này.

- Ngày nay, Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam tiếp tục bảo vệ và khẳng định chủ quyền, các quyền và lợi ích hợp pháp của Việt Nam ở Biển Đông bằng các biện pháp hòa bình, tuân thủ luật pháp quốc tế.

2. Vai trò của việc bảo vệ chủ quyền biển đảo:

- Việc bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo không chỉ là bảo vệ lãnh thổ quốc gia mà còn là bảo vệ nguồn tài nguyên biển phong phú (hải sản, dầu khí...), bảo vệ môi trường biển, và duy trì an ninh, hòa bình trên Biển Đông.

- Đây là trách nhiệm của toàn dân, đặc biệt là thế hệ trẻ cần phải có ý thức tìm hiểu, học hỏi và chung tay góp sức vào công cuộc này.