Bài 22. Sự phát triển văn hóa, khoa học - kĩ thuật thế giới nửa đầu thế kỉ XX

I. Sự phát triển của khoa học -  kĩ thuật thế giới nửa đầu thế kỉ XX

- Hoàn cảnh: bước sang thế kỉ XX, cùng với sự phát triển của cuộc cách mạng công nghiệp, nhân loại tiếp tục chứng kiến những thành tựu vĩ đại trên lĩnh vực khoa học - kĩ thuật.

- Thành tựu:

+ Thuyết nguyên tử hiện đại, đặc biệt là thuyết tương đối của Anh-xtanh (Đức).

+ Hiện tượng phóng xạ nhân tạo, sinh học phản xạ có điều kiện, sinh học phân tử, chất kháng sinh Pê-ni-xi-lin.

+ Phát minh ra máy bay đầu tiên (17/12/1903) của hai anh em nhà Wright.

+ Trong các lĩnh vực khác như Hóa học, Sinh học, Hải dương học, Khí tượng học,... đều đạt được nhiều thành tựu to lớn.

- Ý nghĩa: sự phát triển của khoa học - kĩ thuật đã mang lại cuộc sống vật chất, tinh thần tốt đẹp cho con người.

- Hệ quả: mặt khác những thành tựu khoa học cũng được sử dụng để trở thành phương tiện chiến tranh gây thảm họa cho nhân loại qua hai cuộc chiến tranh thế giới.

II. Nền văn hóa Xô viết hình thành và phát triển 

- Cơ sở: tư tưởng chủ nghĩa Mác - Lê-nin và kết thừa những tinh hoa của di sản văn hóa nhân loại.

- Giáo dục:

+ Nhiệm vụ hàng đầu là xóa nạn mù chữ và thất học.

+ Sáng tạo ra chữ viết.

+ Phát triển hệ thống giáo dục quốc dân và nghệ thuật.

+ Giáo dục phổ cập bắt buộc.

=> Chưa đầy 30 năm đa số người dân có trình độ văn hóa, có đội ngũ trí thức đông đảo phục vụ cho tổ quốc.

- Khoa học - kĩ thuật:

+ Chế tạo thành công bom nguyên tử.

+ Khoa học vũ trụ phát triển với C. Xi-ôn-cốp-xki – người sáng lập ngành du hành vũ trụ hiện đại.

- Văn hóa - nghệ thuật:

+ Văn hóa, thi ca, sân khấu, điện ảnh đều đạt thành tựu to lớn.

+ Các nhà văn nổi tiếng như M.Gooc-ki; M.Sô-lô-khốp…

+ Những tác phẩm văn học: Sông Đông êm đềm của M.Sô-lô-khốp; Con đường đau khổ của A.Tôn-xtôi,..