Bài 21. Khái quát về trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng

❓Khi chạy, cơ thể có cảm giác nóng lên, ra mồ hôi nhiều, nhịp thở và nhịp tim tăng lên, có biểu hiện khát nước hơn so với lúc chưa chạy. Những thay đổi này đơược giải thích như thế nào?

I - Trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng

Sinh vật lấy các chất từ môi trường, biến đổi chúng thành chất cần thiết cho cơ thể và tạo năng lượng cung cấp cho các hoạt động sống, đồng thời trả lại cho môi trường các chất thải, quá trình đó được gọi là trao đổi chất.

Ví dụ: thỏ ăn cà rốt từ môi trường để bổ sung các chất dinh dưỡng cho cơ thể, tạo năng lượng cung cấp cho hoạt động chạy, nhảy, đồng thời thải ra môi trường các chất thải

Chuyển hóa năng lượng là sự biến đổi của năng lượng từ dạng này sang dạng khác. 

Ví dụ: từ quang năng thành hóa năng; từ hóa năng thành cơ năng, nhiệt năng,...

Trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng luôn gắn liền với nhau.

II - Vai trò của trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng

• Đảm bảo cho sinh vật tồn tại

Mọi cơ thể sống đều không ngừng trao đỏi chất và chuyển hóa năng lượng với môi trường, khi trao đổi chất dừng lại thì sinh vật sẽ chết.

• Giúp cơ thể sinh trưởng và phát triển

Các chất hữu cơ được cơ thể tổng hợp trong quá trình trao đổi chất giúp cơ thể lớn lên và sinh sản tạo ra các cơ thể con. 

• Cung cấp năng lượng cho các hoạt động sống của cơ thể

Trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng giúp cơ thể tạo ra năng lượng dễ sử dụng cung cấp cho các hoạt động sống của cơ thể như: cảm ứng, vận động và sinh sản,...

1. Trao đổi chất là quá trình cơ thể lấy các chất từ môi trường, biến đổi chúng thành các chất cần thiết cho cơ thể và tạo năng lượng cung cấp cho các hoạt động sống, đồng thời trả lại môi trường các chất thải.

2. Chuyển hóa năng lượng là sự biến đổi năng lượng từ dạng này sang dạng khác.

3. Trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng giúp sinh vật tồn tại, phát triển, sinh sản, cảm ứng và vận động.