Bài 18. Ứng dụng công nghệ cao trong thu hoạch, bảo quản và chế biến sản phẩm trồng trọt

1. ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ CAO TRONG THU HOẠCH SẢN PHẨM TRỒNG TRỌT

- Các công nghệ cao như:

+ Tự động hóa.

+ Cảm biến.

+ Robot và trí tuệ nhân tạo,...

→ Được ứng dụng trong:

+ Thu hoạch.

+ Sơ chế.

+ Phân loại.

+ Bao gói sản phẩm trồng trọt.

- Nhờ đó, sản phẩm trồng trọt được thu hoạch:

+ Nhanh chóng.

+ Chính xác.

+ Tiết kiệm công lao động.

+ Giảm thiểu thất thoát sau thu hoạch.

+ Gia tăng giá trị.

2. ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ CAO TRONG BẢO QUẢN SẢN PHẨM TRỒNG TRỌT

- Công nghệ bảo quản lạnh:

+ Sản phẩm trồng trọt được bảo quản trong kho lạnh với hệ thống điều hòa điều khiển nhiệt độ lạnh thích hợp với từng loại sản phẩm.

- Công nghệ lạnh đông làm sống tế bào (CAS - Cell Alive System):

+ Công nghệ CAS sử dụng công nghệ lạnh đông kết hợp với thiết bị làm tinh thể nước đóng băng ở dạng:

• Hạt nhỏ.

• Tròn.

• Không góc cạnh.

+ Nhờ đó, sản phẩm trồng trọt được đông lạnh nhanh mà:

• Không phá vỡ cấu trúc tế bào.

• Không làm mất đi hương vị.

- Công nghệ bảo quản trong điều kiện khí quyển biến đổi (MAP - Modified Atmosphere Packaging) là:

+ Công nghệ sử dụng màng hoặc túi bằng chất dẻo (PE, PVC,...) để bọc sản phẩm.

+ Thành phần không khí trong các túi kín sẽ thay đổi do hô hấp của sản phẩm (CO_₂ được sinh ra và O_₂ bị mất đi).

+ Công nghệ này giúp:

• Hạn chế hô hấp.

• Hạn chế sự phát triển của vi sinh vật.

• Duy trì chất lượng và thời gian bảo quản sản phẩm.

- Công nghệ bảo quản trong điều kiện khí quyển được kiểm soát (CA - Control Atmosphere) là:

+ Công nghệ bảo quản trong môi trường khí quyển được điều chỉnh khác với khí quyển tự nhiên.

3. ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ CAO TRONG CHẾ BIẾN SẢN PHẨM TRỒNG TRỌT

- Công nghệ sấy thăng hoa là công nghệ làm khô sản phẩm bằng nhiệt độ rất thấp.

+ Sản phẩm được cấp đông nhanh ở nhiệt độ -30ºC đến -50ºC và đưa vào buồng hút chân không.

+ Sản phẩm sau khi sấy được bảo quản trong túi chân không.

- Công nghệ sấy thăng hoa có ưu điểm:

+ Giữ nguyên chất lượng của sản phẩm:

• Thành phần dinh dưỡng.

• Màu sắc.

• Mùi vị,...

+ Sản phẩm sấy khi ngâm nước sẽ trở lại gần giống ban đầu.

+ Dễ bảo quản và chi phí thấp.

+ Công nghệ này thường áp dụng sấy các loại rau, củ, quả.

- Công nghệ chế biến nước quả sử dụng dây chuyền chế biến tự động kết hợp với nhiều công nghệ để sản xuất nước quả chất lượng cao.