Bài 15: Làm đất và bón phân lót

Nội dung lý thuyết

Bài 15: Làm đất và bón phân lót 

Tóm tắt lý thuyết

I. Làm đất nhằm mục đích gì?

  • Làm cho đất tơi xốp thoáng khí, tăng khả năng giữ nước và chất dinh dưỡng.

  • Diệt trừ cỏ dại và mầm móng sâu bệnh.

II. Các công việc làm đất:

1. Cày đất

  • Là xáo trộn lớp đất mặt ở độ sâu từ 20 đến 30cm, làm cho đất tơi xốp, thoáng khí và vùi lấp cỏ dại.

  • Cày bằng trâu bò kéo hoặc bằng máy.

       Yêu cầu độ cày sâu
    Đất cát Không cần cày sâu
    Đất thịt, đất sét Cần cày sâu
    Đất trồng cây ăn quả, cây công nghiệp Cày sâu

 

2. Bừa và đập đất:

  • Để làm nhỏ đất, thu gom cỏ dại trong ruộng, trộn đều phân và san bằng mặt ruộng.

    • Bừa đất: Trộn đều đất, làm nhỏ đất, san phẳng đất, thu gom cỏ dại. Bừa bằng cách cho trâu bò kéo hoặc bừa máy

    • Đập đất: Làm đất vỡ nhỏ. Đất nhỏ, bột tạo điều kiện giữ độ ẩm.

3. Lên luống:

  • Thẳng, phẳng trên mặt có rãnh thoát nước, hướng luống phù hợp cây trồng, chống úng, tạo lớp đất canh tác dày, dễ chăm sóc

  • Được tiến hành theo quy trình:

    • Xác định hướng luống.

    • Xác định kích thước luống.

    • Đánh rãnh, kéo đất tạo luống.

    • Làm phẳng mặt luống.

  • Lưu ý: Hướng luống, kích thước luống, độ cao của luống phải phù hợp với địa hình và loại cây.  

  • Ví dụ:

    • Đất cao lên luống thấp

    • Đất trũng lên luống cao

    • Khoai lang, khoai tây lên luống cao

  Phương tiện thủ công Phương tiện cơ giới
Ưu điểm Giá thành thấp,
Dụng cụ đơn giản
Làm nhanh, ít tốn công, cày bừa sâu, cải tạo được đất, …
Nhược điểm Chậm, tốn công,… Giá thành cao, phải có dụng cụ máy móc phức tạp,…

III. Bón phân lót:

  • Bón phân lót là bón trước khi trồng, thường sử dụng phân hữu cơ và phân lân

  • Sử dụng phân hữu cơ và phân lân theo quy trình sau:

    • Rải phân lên mặt ruộng hay theo hàng, hốc cây.

    • Cày, bừa hay lấp đất để vùi phân bón xuống dưới

Bón vãi

Bài tập minh họa

Bài 1:

Em hãy nêu các công việc làm đất và tác dụng của từng công việc ?

Hướng dẫn giải

  • Các công việc làm đất: có 3 công việc chính

    • Cày đất: Xáo trộn lớp đất mặt từ 20-30cm

      • Tác dụng: Làm đất tơi xốp, thoáng, vùi lớp cỏ dại

    • Bừa và đập đất: Trộn đều đất làm nhỏ đất, làm đất vỡ nhỏ, san phẳng đất.

      • Tác dụng: Thu gom cỏ dại, đất nhỏ, đất bột, tạo điều kiện giữ ẩm.

    • Lên luống: Thẳng, phẳng trên mặt, có rãnh thoát nước, hướng luống phù hợp cây trồng.

      • Tác dụng: Chống úng tạo lớp đất canh tác dày, dễ chăm sóc.

Bài 2:

Em hãy nêu quy trình bón phân lót?

Hướng dẫn giải

  • Quy trình :

    • Rải phân lên mặt ruộng hay theo hàng , theo hốc cây 

    • Cày, bừa hay lấp đất để vùi phân xuống dưới. 

Bài 3:

Ở địa phương em đã tiến hành làm đất ,bón phân lót cho cây bằng cách nào ? 

Hướng dẫn giải

  • Làm đất: cày đất, bừa và đập đất, lên luống

  • Bón phân lót: Theo hàng, theo hốc cấy

Lời kết

Sau khi học xong bài Làm đất và bón phân lót, các em cần ghi nhớ những nội dung chính sau đây:

  • Hiểu được mục đích của việc làm đất và các công việc làm đất.

  • Biết được quy trình kỹ thuật làm đất.

  • Hiểu được mục đích và cách bón lót.