Bài 14: Chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954

1. Chiến dịch Điện Biên Phủ

Tháng 12 – 1953, Trung ương Đảng quyết định mở chiến dịch Điện Biên Phủ – tập đoàn cứ điểm mạnh nhất của Pháp được xây dựng tại vùng núi Tây Bắc Việt Nam.

- Bối cảnh lịch sử: Sau Cách mạng tháng Tám 1945 và việc thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, thực dân Pháp quay lại xâm lược nước ta, mở đầu cuộc kháng chiến chống Pháp (1945-1954). Đến cuối năm 1953, Pháp và Mỹ tăng cường viện trợ, xây dựng Điện Biên Phủ thành một tập đoàn cứ điểm quân sự lớn mạnh nhất Đông Dương. Pháp coi đây là một "pháo đài bất khả xâm phạm" nhằm thu hút và tiêu diệt bộ đội chủ lực của ta, giành thắng lợi quyết định để kết thúc chiến tranh.

- Chủ trương của ta: Tháng 12 năm 1953, Bộ Chính trị và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã họp và quyết định mở chiến dịch Điện Biên Phủ. Đây là một quyết định chiến lược, biến Điện Biên Phủ thành trận quyết chiến cuối cùng, buộc Pháp phải đầu hàng.

- Chuẩn bị chiến dịch: Để chuẩn bị cho chiến dịch, quân và dân ta đã vượt qua mọi khó khăn, gian khổ:

+ Kéo pháo vào trận địa: Hàng vạn thanh niên xung phong, dân công đã ngày đêm mở đường, kéo pháo bằng sức người vượt qua núi đồi hiểm trở, dốc cao, vực sâu để đưa pháo vào trận địa. Công việc này vô cùng gian khổ và nguy hiểm, nhưng đã được hoàn thành với quyết tâm cao độ.

+ Đảm bảo hậu cần: Lực lượng dân công đã gánh vác, vận chuyển hàng tấn lương thực, vũ khí từ khắp nơi về chiến trường Điện Biên Phủ, đảm bảo đầy đủ cho bộ đội chiến đấu.

- Diễn biến chính của chiến dịch: Chiến dịch Điện Biên Phủ kéo dài 56 ngày đêm (từ 13 tháng 3 đến 7 tháng 5 năm 1954), chia làm ba đợt:

+ Đợt 1 (13 - 17/3/1954): Ta tấn công tiêu diệt cứ điểm Him Lam, Độc Lập, Bản Kéo.

+ Đợt 2 (30/3 - 26/4/1954): Ta đồng loạt tấn công các cứ điểm phía đông Mường Thanh, như đồi A1, C1, D1, E.

+ Đợt 3 (1 - 7/5/1954): Ta tổng công kích các cứ điểm còn lại, tiến vào khu trung tâm Mường Thanh.

- Kết thúc chiến dịch: Vào 17 giờ 30 phút ngày 7 tháng 5 năm 1954, quân ta tấn công vào sở chỉ huy địch, bắt sống tướng Đờ Cát-xtơ-ri và toàn bộ bộ tham mưu của Pháp. Lá cờ "Quyết chiến quyết thắng" của quân ta tung bay trên nóc hầm Đờ Cát. Chiến dịch Điện Biên Phủ toàn thắng.

2. Những tấm gương anh hùng trong chiến dịch Điện Biên Phủ

Chiến dịch Điện Biên Phủ gắn liền với sự hi sinh quả cảm của nhiều tấm gương anh hùng như Bế Văn Đàn, Phan Đình Giót, Tô Vĩnh Diện,...

- Tô Vĩnh Diện (1924-1954): Anh là chiến sĩ pháo binh, đã dũng cảm lấy thân mình chèn bánh pháo để cứu pháo khỏi lăn xuống dốc, hy sinh anh dũng. Hành động của anh đã góp phần đảm bảo đưa pháo vào trận địa đúng thời gian quy định.

- Phan Đình Giót (1920-1954): Anh là chiến sĩ bộ binh, trong trận đánh đồi Him Lam, đã lấy thân mình lấp lỗ châu mai của địch để mở đường cho đồng đội xung phong. Hành động anh hùng của anh đã tạo điều kiện cho quân ta tiêu diệt cứ điểm.

- Bế Văn Đàn (1931-1954): Anh là chiến sĩ liên lạc. Trong một trận chiến, khi súng máy của địch bắn dữ dội, đồng đội bị thương, Bế Văn Đàn đã lấy thân mình làm giá súng cho đồng đội tiếp tục chiến đấu.

Ngoài ra còn rất nhiều tấm gương anh hùng thầm lặng khác đã góp phần làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ, như các chiến sĩ dân công hỏa tuyến, y tá, bác sĩ...