Bài 10: Quan niệm về đạo đức
Nội dung lý thuyết
1. Quan niệm về đạo đức
a. Đạo đức là gì?
- Đạo đức là hệ thống các quy tắc chuẩn mực xã hội mà nhờ đó con người tự giác điều chỉnh hành vi của mình cho phù hợp với lợi ích của cộng đồng, của xã hội.
- Ví dụ: Đưa cụ già qua đường là hành vi đạo đức.
b. Phân biệt đạo đức với pháp luật và phong tục, tập quán trong điều chỉnh hành vi của con người
Phương thức điều chỉnh hành vi | Nội dung | Ví dụ |
Đạo đức | - Thực hiện các chuẩn mực đạo đức mà xã hội đề ra. - Mang tính tự nguyện, tự giác thực hiện. - Nếu con người không thực hiện sẽ bị dư luận xã hội lên án hoặc lương tâm cắn rứt. - Có trường hợp, hành vi của cá nhân không vi phạm pháp luật nhưng có thể vẫn bị phê phán về đạo đức. - Đạo đức thường không thiên về quy định hành vi một cách cụ thể. | - Lễ phép chào hỏi người lớn. - Con cái có hiếu với cha mẹ; anh em hòa thuận. - Con cái ngược đãi cha mẹ. - Thấy phụ nữ vừa bồng con, vừa xách nặng mà không giúp. |
Pháp luật | - Thực hiện các quy tắc xử sự do Nhà nước quy định. - Bắt buộc (cưỡng chế) thực hiện. - Không thực hiện sẽ bị xử lý bằng sức mạnh của Nhà nước. - Chú trọng quy định hành vi ngày càng cụ thể. | - Đèn đỏ dừng lại. - Vay vốn thì phải trả.
|
Phong tục, tập quán | - Tuân theo những trật tự, nề nếp, thói quen, tục lệ đã ổn định từ lâu đời, nếu là thuần phong mỹ tục thì cần kế thừa, phát huy, những hủ tục cần loại bỏ. | - Ma chay, cưới xin tiết kiệm (giữ). - Thói quen đốt rừng làm nương rẫy, phép vua thua lệ làng (loại bỏ). |
Đạo đức |
Pháp luật |
Phong tục |
.jpg)
Những ví dụ về đạo đức, pháp luật, phong tục tập quán.
@91681@@91682@@91683@
2. Vai trò của đạo đức trong sự phát triển của cá nhân, gia đình và xã hội
a. Đối với cá nhân
- Đạo đức góp phần hoàn thiện nhân cách con người.
- Giúp cá nhân có ý thức và năng lực sống thiện, sống có ích.
- Giáo dục lòng nhân ái, vị tha.
b. Đối với gia đình
- Đạo đức là nền tảng, là nhân tố xây dựng gia đình hạnh phúc.
c. Đối với xã hội
- Nếu ví xã hội là một cơ thể sống thì đạo đức được coi là sức khỏe của cơ thể sống ấy.
- Xã hội sẽ phát triển bền vững nếu xã hội đó thực hiện đúng các quy tắc, chuẩn mực xã hội.
- Xã hội sẽ mất ổn định nếu đạo đức xã hội bị xuống cấp.
@91684@@91685@
Trong quá trình học tập, nếu có bất kỳ thắc mắc nào, các em hãy để lại câu hỏi ở mục hỏi đáp để cộng đồng Hoc24.vn cùng thảo luận và trả lời nhé. Chúc các em học tốt!