Bài 10. Giảm phân

Nội dung lý thuyết

Các phiên bản khác

Giảm phân là hình thức phân bào có thoi phân bào như nguyên phân.

Diễn ra vào thời kì chín của tế bào sinh dục.

Gồm 2 lần phân bào liên tiếp, nhưng NST chỉ nhân đôi 1 lần ở kì trung gian của giảm phân I.

Mỗi lần phân bào gồm 4 kì: đầu, giữa, sau và cuối.

1. Những diễn biến cơ bản của NST trong giảm phân I

Diễn biến của các kì trong giảm phân I

Các kì

Hình ảnh

Diễn biến

Kì trung gian I

- NST ở dạng sợi mảnh.

- NST tự nhân đôi dính với nhau ở tâm động.

Kì đầu I

- Các NST kép xoắn và co ngắn.

- Các NST kép trong cặp tương đồng tiếp hợp, bắt chéo.

Kì giữa I

- Các NST kép trong cặp tương đồng tách nhau ra.

- Xếp thành 2 hàng trên mặt phẳng xích đạo.

Kì sau I

- Các NST kép trong cặp tương đồng phân li về 2 cực của tế bào.

Kì cuối I

- Hình thành 2 tế bào con có bộ NST là n kép.

 @70474@

2. Những diễn biến cơ bản của NST trong giảm phân II

Diễn biến của các kì trong giảm phân II​

Các kì

Hình ảnh

Diễn biến

Kì đầu II

Các NST kép đơn bội co ngắn lại.

Kì giữa II

Các NST kép đơn bội xếp thành 1 hàng trên mặt phẳng xích đạo.

Kì sau II

Các NST đơn trong cặp NST kép đơn bội phân li về 2 cực của tế bào.

Kì cuối II

Các NST đơn nằm ngọn trong nhân mới được tạo thành.

 

@70476@

3. Kết quả

- Giảm phân là sự phân chia của tế bào sinh dục mang bộ NST lưỡng bội (2n) ở thời kì chín, qua 2 lần phân bào liên tiếp, tạo ra 4 tế bào con đều mang bộ NST đơn bội (số lượng NST trong tế bào con giảm đi một nửa so với tế bào mẹ).

- 1 tế bào mẹ (2n) \(\rightarrow\) 4 tế bào con có bộ NST đơn bội (n).

- Ví dụ: cơ thể mẹ 2n = 4 kí hiệu AaBb giảm phân tạo 4 giao tử: AB và ab hoặc Ab và aB.

@70485@

4. So sánh nguyên phân và giảm phân

Nguyên phân

Giảm phân

Xảy ra ở tế bào sinh dưỡng và tế bào sinh dục sơ khai.

Xảy ra ở tế bào sinh dục vào thời kì chín.

Gồm 1 lần phân bào.

Gồm 2 lần phân bào liên tiếp.

Từ 1 tế bào mẹ có bộ NST lưỡng bội (2n) tạo ra 2 tế bào con có bộ NST giống tế bào mẹ ban đầu.

Từ một tế bào mẹ có bộ NST lưỡng bội (2n) tạo ra 4 tế bào con có bộ NST đơn bội (n) giảm đi một nửa so với tế bào mẹ ban đầu.

@70477@