Bài tập 1. Đọc các đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:
( 1) Những cách chống nạn đói chia làm mấy hạng: như cấm nấu rượu bằng gạo hay bắp, cấm các thứ bánh ngọt…..để cho đỡ tốn ngũ cốc. Như vùng này san sẻ thức ăn cho vùng khác, đỡ đầu cho các vùng khác. Như ra sức tăng gia trồng trọt các thứ rau khoai……Nói tóm lại bất cứ cách gì, hễ làm cho dân đỡ đói lúc này và ngăn ngừa nạn đói mùa sau, chúng ta đều phải làm cả.
( 2) Trăng là đề tài quen thuộc trong thơ Bác. Mỗi thời kì khác nhau Bác đều có thơ viết về trăng. Trăng là ánh sáng, là hạnh phúc, là thanh bình, là mơ ước, là niềm an ủi, là người bạn tâm tình của Bác. Ánh trăng làm cho cảnh vật trở nên êm đềm, làm cho cảm nghĩ con người thêm thâm trầm, trong trẻo. Có thể nói trong thơ Bác, ánh trăng luôn tràn đầy.
a. Mỗi đoạn văn trên trình bày luận điểm gì? Tìm câu văn nêu luận điểm ở mỗi đoạn?
b. Trong từng đoạn, luận điểm được làm rõ bằng những luận cứ nào?
c. Mỗi đoạn văn lập luận theo cách nào?
Bài tập 2. Sắp xếp những câu sau thành một đoạn văn có lập luận hợp lí và cho biết phương pháp lập luận ở đoạn văn sau khi đã được sắp xếp lại đó?
( 1) Con trâu rất thân thiết với người dân lao động. (2) Bên cạnh con cò, trong ca dao còn có hình ảnh con trâu. (3) Vì vậy chỉ khi nghĩ đến đời sống nhọc nhằn cực khổ của mình, người nông dân mới lien hệ đến con trâu, con vật tiêu biểu nhất cho sức sản xuất nơi đồng ruộng. (4) Nhưng trâu phải cái nặng nề, chậm chạp, sống cuộc sống vất vả, chẳng mấy lúc thảnh thơi.
Bài tập 3. Viết đoạn văn triển khai mỗi câu chủ đề sau:
a. Một cuốn sách tốt là một người bạn hiền.
b. Nói chuyện riêng trong giờ học vừa vi phạm nội quy nhà trường, vừa thể hiện hành vi thiếu văn hóa.
c. Thiếu trung thực trong kiểm tra, thi cử của học sinh dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng.
d. Qua tục ngữ, ông cha ta muốn khuyên nhủ các thế hệ sau về lối sống tương than tương ái.
Bài tập 4. Lập dàn ý chi tiết cho các đề văn sau:
Đề 1. Truyền thống “ Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc Việt Nam.
Đề 2: Chứng minh câu tục ngữ "Có công mài sắt, có ngày nên kim".
Đề 3: Em hiểu gì về câu “ Tiên học lễ, hậu học văn”?
Đề 4: Dân gian có câu tục ngữ "Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng". Chứng minh nội dung câu tục ngữ đó.
Đề 5: Chứng minh đời sống của chúng ta sẽ bị tổn hại lớn nếu mỗi người không có ý thức bảo vệ môi trường.