Khuyến khích khai hoang, đào kênh mương, đắp đê

Nhà Trần đã thực hiện một số chính sách quan trọng nhằm phát triển nông nghiệp trong thời kỳ cai trị của mình, nhằm nâng cao sản lượng nông sản và cải thiện đời sống của nhân dân. Các chính sách đó bao gồm:

Chính sách ruộng đất và phân bố đất đai:

Đo đạc và lập sổ địa bạ: Nhà Trần tiến hành đo đạc lại đất đai và lập sổ địa bạ để phân chia đất đai cho dân cày cấy. Việc này giúp quản lý và sử dụng đất đai hiệu quả hơn.

Chia sẻ đất công: Nhà Trần phân chia và giao đất công (như ruộng làng, ruộng đình, ruộng đền chùa) cho người dân để canh tác. Điều này khuyến khích người dân chăm sóc đất đai và nâng cao năng suất nông nghiệp.

Khuyến khích khai hoang và mở rộng diện tích canh tác:

Nhà Trần khuyến khích người dân khai hoang và mở rộng diện tích canh tác ruộng đất để tăng sản lượng nông sản.Họ cũng thúc đẩy việc xây dựng hệ thống thủy lợi, bao gồm các kênh mương và hệ thống đê điều, để phòng chống lụt lội và tưới tiêu cho ruộng đất.

Chính sách về công cụ làm ruộng và kỹ thuật canh tác:

Nhà Trần quan tâm đến việc cải thiện công cụ làm ruộng, thúc đẩy sử dụng trâu bò và các dụng cụ nông nghiệp hiện đại hơn.Họ cũng khuyến khích người dân áp dụng các kỹ thuật canh tác mới, như lúa mạch và việc chăm sóc cỏ dại để cải thiện năng suất ruộng đất.

Chính sách phát triển làng nghề thủ công nghiệp:

Nhà Trần khuyến khích và hỗ trợ phát triển các làng nghề thủ công nghiệp trên toàn quốc, sản xuất các mặt hàng như lụa, gốm sứ, đồ đồng, giấy và các sản phẩm thủ công khác.Việc phát triển làng nghề thủ công nghiệp giúp tăng cường năng lực sản xuất và tạo ra nguồn thu nhập phụ cho người dân.

Chính sách về thương mại và giao thương:

Nhà Trần khuyến khích thương mại nội địa và ngoại thương, bảo vệ và phát triển các cảng biển như Vân Đồn, để thúc đẩy buôn bán và trao đổi hàng hóa với các nước láng giềng.Họ xây dựng các chợ búa và các điểm buôn bán quan trọng để đảm bảo nhu cầu tiêu thụ và giao thương của người dân.

Những chính sách này của nhà Trần đã đóng góp quan trọng vào sự phát triển nông nghiệp và kinh tế xã hội nước ta trong thời kỳ phong kiến. Chúng thể hiện sự quan tâm của triều đình đến nền nông nghiệp và sự đổi mới trong quản lý và sử dụng nguồn lực đất đai.

Nông nghiệp

Kinh tế nhà Trần dựa trên nền tảng nông nghiệp. Đây là đặc điểm chung của nhiều triều đại phong kiến Việt Nam, trong đó nông nghiệp đóng vai trò chủ đạo trong đời sống kinh tế và xã hội. Một số đặc điểm chính của nền kinh tế nhà Trần bao gồm:

1. Nông nghiệp:

Ruộng đất: Chính quyền nhà Trần tiến hành đo đạc, lập sổ địa bạ và phân chia ruộng đất công (ruộng làng, ruộng đình, ruộng đền chùa) cho dân cày cấy. Họ cũng có chính sách khuyến khích khai hoang, mở rộng diện tích canh tác.

Thủy lợi: Nhà Trần chú trọng việc xây dựng và bảo trì hệ thống đê điều, kênh mương để phòng chống lụt lội và tưới tiêu, đảm bảo mùa màng bội thu.

2. Thủ công nghiệp:

Làng nghề: Nhiều làng nghề thủ công truyền thống phát triển mạnh mẽ dưới triều đại nhà Trần. Các sản phẩm thủ công như dệt lụa, gốm sứ, đúc đồng, chế tác đồ trang sức và làm giấy đều rất phát triển.

Sản xuất vũ khí: Thủ công nghiệp còn phục vụ cho nhu cầu quân sự, đặc biệt là sản xuất vũ khí và các công cụ chiến tranh.

3. Thương mại:

Giao thương nội địa: Buôn bán giữa các vùng miền trong nước khá sôi động. Chợ búa và các trung tâm buôn bán phát triển, đáp ứng nhu cầu trao đổi hàng hóa của người dân.

Ngoại thương: Nhà Trần duy trì quan hệ buôn bán với các nước láng giềng như Trung Quốc, Chăm Pa và các quốc gia khác trong khu vực Đông Nam Á. Các cảng biển như Vân Đồn trở thành trung tâm thương mại quốc tế.

Như vậy, nền kinh tế nhà Trần chủ yếu dựa trên nông nghiệp, với sự hỗ trợ của các ngành thủ công nghiệp và thương mại, tạo nên một nền kinh tế tương đối phát triển và ổn định trong thời kỳ này.

Binh thư yếu lược

Tác phẩm quân sự nổi tiếng của Trần Hưng Đạo là "Hịch tướng sĩ". Đây là một bài hịch nhằm động viên tinh thần chiến đấu của quân sĩ, đồng thời đưa ra những lời răn dạy về lòng trung thành và tinh thần yêu nước. Bài hịch này không chỉ nổi tiếng về mặt văn chương mà còn có giá trị lớn về tư tưởng quân sự và tinh thần dân tộc, thể hiện tài năng và tâm huyết của Trần Hưng Đạo trong công cuộc bảo vệ đất nước trước giặc ngoại xâm.

hịch tướng sĩ văn

Trần Khánh Dư

Quân Chiêm Thành (ChamPa)

Hưng Đạo Vương (Trần Quốc Tuấn)

3 lần 

Trần Hưng Đạo

Tuyển chọn từ những thanh niên khỏe mạnh trong cả nước, tổ chức theo chế độ ngụ binh ư nông

Quân đội nhà Trần được tuyển chọn và tổ chức một cách khoa học và hiệu quả, đóng góp quan trọng vào những chiến thắng vang dội trước quân xâm lược, đặc biệt là quân Mông - Nguyên. Dưới đây là một số đặc điểm nổi bật trong việc tuyển chọn và tổ chức quân đội nhà Trần:

1. Tuyển chọn quân đội:

Chế độ ngụ binh ư nông: Nhà Trần thực hiện chính sách "ngụ binh ư nông", nghĩa là binh lính cũng là nông dân. Họ chỉ tập trung huấn luyện và chiến đấu khi có chiến tranh, còn thời gian hòa bình thì về quê làm ruộng. Điều này giúp duy trì một lực lượng quân đội đông đảo và sẵn sàng chiến đấu mà không làm gián đoạn sản xuất nông nghiệp.

Chế độ hộ tịch: Nhà Trần quản lý dân số rất chặt chẽ thông qua việc lập sổ hộ tịch, trong đó ghi rõ từng gia đình, từng người. Mỗi hộ gia đình có nghĩa vụ cung cấp một số lượng binh lính nhất định khi triều đình có yêu cầu.

Đào tạo và tuyển dụng: Các tướng lĩnh tài năng được chọn lựa từ các gia đình quý tộc, hoàng tộc và từ những người có năng lực trong quân đội.

2. Tổ chức quân đội:

Quân chính quy và quân dự bị: Quân đội nhà Trần được chia thành hai lực lượng chính: quân chính quy và quân dự bị. Quân chính quy thường xuyên tập luyện và đóng quân tại các cứ điểm quan trọng, trong khi quân dự bị gồm các binh lính ngụ cư ở các địa phương.

Hệ thống chỉ huy: Quân đội được tổ chức theo hệ thống chỉ huy chặt chẽ, từ các cấp tướng lĩnh cao nhất đến các đội quân địa phương. Các tướng lĩnh nhà Trần thường là những người có tài năng và được trọng dụng, như Trần Quốc Tuấn (Trần Hưng Đạo), Trần Quang Khải, Trần Nhật Duật.

Chế độ lương bổng và đãi ngộ: Nhà Trần có chế độ lương bổng và đãi ngộ hợp lý cho quân lính, đặc biệt là khi họ lập được công trạng trong chiến đấu. Điều này giúp khích lệ tinh thần chiến đấu và lòng trung thành của binh sĩ.

3. Chiến thuật và chiến lược quân sự:

Chiến thuật du kích và tâm lý chiến: Nhà Trần thường sử dụng chiến thuật du kích, lợi dụng địa hình và điều kiện tự nhiên để đánh bất ngờ và gây tổn thất cho đối phương. Tâm lý chiến cũng được sử dụng để làm suy yếu ý chí chiến đấu của địch.

Hệ thống phòng thủ: Hệ thống phòng thủ của nhà Trần bao gồm các thành trì, đồn lũy được xây dựng kiên cố ở các vị trí chiến lược. Ngoài ra, việc xây dựng các căn cứ quân sự ở các vùng núi non hiểm trở cũng giúp tạo ra các hậu cứ vững chắc.

Nhờ vào những biện pháp tuyển chọn và tổ chức quân đội khoa học và hiệu quả, nhà Trần đã xây dựng được một lực lượng quân sự hùng mạnh, góp phần quan trọng vào việc bảo vệ đất nước khỏi các cuộc xâm lược và duy trì ổn định nội bộ.

Bảo vệ kinh thành, triều đình và vua