Bài 1: Xác định thành phần biệt lập trong các câu sau và cho biết chúng thuộc thành phần biệt lập nào.

1. Trời ơi, chỉ còn có năm phút!

2. Thưa ông, chúng cháu ở Gia Lâm lên đấy ạ.

3. Ông lão bỗng ngừng lại, ngờ ngợ như lời mình không được đúng lắm. Chã nhẽ cái bọn ở làng lại đổ đốn thế được.

4. Hãy bảo vệ trái đất, ngôi nhà chung của chúng ta trước những nguy cơ gây ô nhiếm môi trường đang gia tăng.

5. Ôi kì lạ và thiêng liêng bếp lửa

6. Lan, bạn thân nhất của tớ, đã chuyển lên thành phố.

7. Có lẽ chiều nay trời sẽ mưa.

8. Cậu vàng đi đời rồi ông Giáo ạ.

9. Than ôi! thời oanh liệt nay còn đâu.

10. Hình như đó là bạn Lan

11. Chúng tôi, mọi người - kể cả anh, đều tưởng con bé sẽ đứng yên đó thôi.

12. Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn: Hôm nay tôi đi học.

13. Quê hương ơi! Lòng tôi cũng như sông

   Tình Bắc Nam chung chảy một dòng

14. Chao ôi, bắt gặp một người như anh ta là một cơ hội hạn hữu cho sáng tác, nhưng hoàn thành sáng tác còn là một chặng đường dài.

15. Cảm ơn cụ, nhà cháu đã tỉnh táo như thường. Nhưng xem ý hãy còn lề bề lệt bệt chừng như vẫn mệt mỏi lắm.

16. Hôm nay có lẽ trời sẽ nắng.

Mình cần rất gấp, ai làm mình cũng sẽ đánh giá 5 sao hết!!!

I/ Các thành phần biệt lập tình thái và cảm thán

Bài 2: Tìm thành phần biệt lập và chỉ rõ là thành phần gì trong các ví dụ sau đây:

a/ - Ồ, sao mà độ ấy vui thế.

b/  Trời ơi, chỉ còn có năm phút!

c/                         Đau đớn thay phận đàn bà!

                       Lời rằng bạc mệnh cũng là lời chung. 

(Nguyễn Du, Truyện Kiều)

d/                   Ôi những cánh đồng quê chảy máu

                      Dây thép gai đâm nát trời chiều.

(Nguyễn Đình Thi, Đất nước)

Bài 4: Mỗi đề đặt 2 câu có chứa hai thành phần biệt lập tình thái và cảm thán 

(gạch chân và chú thích rõ )

1/ Cảm nhận về nhân vật Lão Hạc trong tác phẩm “Lão Hạc” (Nam Cao)

2/ Cảm nhận về vẻ đẹp tâm hồn người tù Hồ Chí Minh trong bài “Ngắm trăng” (HCM)

3/ Cảm nhận về vẻ đẹp người dân chài ra khơi đánh cá trong bài “Quê hương” (Tế Hanh)

Bài 5: Viết một đoạn văn ngắn nói tinh thần tương thân tương ái của nhân dân ta trong đại dịch chống covid. Trong đoạn văn đó có câu chứa thành phần tình thái hoặc cảm thán. (gạch chân và chú thích rõ )

II/ Các thành phần biệt lập phụ chú, gọi đáp

Bài 1/ Tìm các thành phần biêt lập và chỉ rõ là thành phần gì trong các ví dụ sau

1/ Này, bảo bác ấy có trốn đi đâu thì trốn.

(Ngô Tất Tố, Tắt đèn)

2/ Vâng! Ông giáo dạy phải! Đối với chúng mình thì thế là sung sướng.

(Nam Cao, Lão Hạc)

3/ Cả bọn trẻ xúm vào, và rất nương nhẹ, giúp anh đi nốt nửa vòng trái đất – từ mép tấm nệm nằm ra mép tấm phản, khoảng cách ước chừng năm chục phân.

(Nguyễn Minh Châu, Bến quê)

4/ Ơi con chim chiền chiện

Hót chi mà vang trời

Từng giọt long lanh rơi

Tôi đưa tay tôi hứng  (Thanh Hải, Mùa xuân nho nhỏ)

5/ Người đồng mình thương lắm con ơi

Đan lờ cài nan hoa

Vách nhà ken câu hát                    (Y Phương, Nói với con)

6/  Anh con trai, rất tự nhiên như với một người bạn đã quen thân, trao bó hoa đã cắt cho người con gái, và cũng rất tự nhiên, cô đỡ lấy.

(Nguyễn Thành Long)

Bài 2/ Viết các câu văn (3 kiểu tham khảo cuối file) có chứa thành phần biệt lập phụ chú cho các đề bài sau: 

Viết đoạn văn cảm nhận về hai đoạn thơ đầu của bài thơ “ông đồ” có chứa thành phàn biệt lập phụ chú. (gạch chân và chứ thích)

Bài 3: Chỉ ra tác dụng của thành phần biệt lập gọi đáp trong câu 4, 5 của bài tập 1.

Cho các ví dụ sau:

(1) Vì vậy, tôi để sẵn mấy lời này, phòng khi tôi sẽ đi gặp cụ Các Mác, cụ Lê-nin và các vị cách mạng đàn anh khác, thì đồng bào cả nước, đồng chí trong Đảng và bầu bạn khắp nơi đều khỏi cảm thấy đột ngột.

(Hồ Chí Minh, Di chúc)

(2) - Bác đã đi rồi sao, Bác ơi!

Mùa thu đang đẹp, nắng xanh trời.

(Tố Hữu, Bác ơi!)

(3) - Lượng con ông Độ đây mà… Rõ tội nghiệp, về đến nhà thì bố mẹ chẳng còn.

(Hồ Phương, Thư nhà)

Tất cả các từ in đậm trong các ví dụ trên đều sử dụng biện pháp nói giảm nói tránh. Đúng hay không?

A. Đúng

B. Sai

"Thôi, chấm dứt tiết mục hái hoa - Người con trai bất chợt quyết định - Bác lái xe chỉ cho ba mươi phút thôi. Hết năm phút rồi. Cháu nói qua công việc của cháu, năm phút. Còn hai mươi phút, mời bác và cô vào nhà uống chè, cho cháu nghe chuyện. Cháu thèm nghe chuyện dưới xuôi lắm."

                                                  (Lặng lẽ Sa Pa - Nguyễn Thành Long)

1. Đoạn trích trên dùng hình thức đối thoại hay độc thoại, vì sao?

2. Xác định chức năng ngữ pháp của thành phần được in đậm

“Thôi, chấm dứt tiết mục hái hoa – Người con trai bất chợt quyết định – Bác lái xe chỉ cho ba mươi phút thôi. Hết năm phút rồi. Cháu nói qua công việc của cháu, năm phút. Còn hai mươi phút, mời bác và cô vào nhà uống chè, cho cháu nghe chuyện. Cháu thèm nghe chuyện dưới xuôi lắm. Công việc của cháu cũng quanh quẩn ở mấy chiếc máy ngoài vườn này thôi. Những cái máy vườn trạm khí tượng nào cũng có. Dãy núi này có một ảnh hưởng quyết định tới gió mùa đông bắc đối với miền Bắc nước ta. Cháu ở đây có nhiệm vụ đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất, dự vào việc báo trước thời tiết hằng ngày, phục vụ sản xuất, phục vụ chiến đấu. Đây là máy móc của cháu. Cái thùng đo mưa này, ở đâu bác cũng trông thấy, mưa xong đổ nước ra cốc li phân mà đo. Cái này là máy nhật quang kí, ánh nắng mặt trời xuyên qua cái kính này, đốt các mảnh giấy này, cứ theo mức độ, hình dáng vết cháy mà định nắng. Đây là máy Vin, nhìn khoảng cách giữa các răng cưa mà đoán gió. Ban đêm, không nhìn mây, cháu nhìn gió lay lá hay nhìn trời, thấy sao nào khuất, sao nào sáng, có thể nói được mây, tính được gió. Cái máy nằm dưới sâu kia là máy đo chấn động vỏ quả đất. Cháu lấy những con số, mỗi ngày báo về “nhà” bằng máy bộ đàm bốn giờ, mười một giờ, bảy giờ tối, lại một giờ sáng. Bản báo ấy trong ngành gọi là “ốp”. Công việc nói chung dễ, chỉ cần chính xác. Gian khổ nhất là lần ghi và báo về lúc một giờ sáng. Rét, bác ạ. Ở đây có mưa tuyết đấy. Nửa đêm đang nằm trong chăn, nghe chuông đồng hồ chỉ muốn đưa tay tắt đi. Chui ra khỏi chăn, ngọn đèn bão vặn to đến cỡ nào vẫn thấy là không đủ sáng. Xách đèn ra vườn, gió tuyết và lặng im ở bên ngoài như chỉ chực đợi mình ra là ào ào xô tới. Cái lặng im lúc đó mới thật dễ sợ: nó như bị gió chặt ra từng khúc, mà gió thì giống những nhát chổi lớn, muốn quét đi tất cả, ném vứt lung tung… Những lúc im lặng lạnh cóng mà lại hừng hực như cháy. Xong việc, trở vào, không thể nào ngủ lại được.

(Trích Lặng lẽ Sa Pa, Nguyễn Thành Long,

Viết một bài văn ngắn (khoảng 300 từ) trình bày cảm nhận của em về vẻ đẹp nhân vật anh thanh niên trong đoạn trích trên.
 

Xác định thành phần biệt lập trong các câu sau và cho biết chúng thuộc thành phần biệt lập nào?

1. Trời ơi, chỉ còn có năm phút!

2. Thưa ông, chúng cháu ở Gia Lâm lên đấy ạ.

3. Ông lão bỗng ngừng lại, ngờ ngợ như lời mình không được đúng lắm. Chả nhẽ cái bọn ở làng lại đổ đốn đến thế được. 

4. Hãy bảo vệ trái đất, ngôi nhà chung của chúng ta trước những nguy cơ gây ô nhiễm môi trường đang gia tăng.

5. Ôi kì lạ và thiêng liêng bếp lửa.

6. Lan, bạn thân nhất của tôi, đã chuyển lên thành phố.

7. Có lẽ chiều nay trời sẽ mưa.

8. Cậu Vàng đi đời rồi ông giáo ạ.