Bài 8. Góc ở vị trí đặc biệt. Tia phân giác của một góc

2 góc được đánh dấu là 2 góc có: chung đỉnh; có chung một cạnh, cạnh còn lại là 2 tia đối nhau

a) Đỉnh của góc xOz và zOy cùng là đỉnh O

2 góc xOz và zOy có chung cạnh Oz, cạnh còn lại (Ox và Oy) là 2 tia đối nhau.

b) \(\widehat{xOz}=40^0, \widehat{zOy}=140^0\)

Ta được: \(\widehat{xOz}+\widehat{zOy}=40^0+140^0=180^0\)

Xét hình a: \(\widehat {{O_1}}\) và \( \widehat {{O_2}}\) là hai góc kề bù vì 2 góc này có một cạnh chung, hai cạnh còn lại là hai tia đối nhau

Xét hình b: \(\widehat {{O_1}} \) và \( \widehat {{O_2}}\) không là hai góc kề bù vì 2 góc này có một cạnh chung nhưng hai cạnh còn lại không là hai tia đối nhau

Xét hình c: \(\widehat {{M_1}} \) và \( \widehat {{M_2}}\) là hai góc kề bù vì 2 góc này có một cạnh chung, hai cạnh còn lại là hai tia đối nhau.

2 góc kề bù trong hình là: góc mOt và tOn

Ta có:

\(\begin{array}{l}\widehat {mOt} + \widehat {tOn} = 180^\circ \\\widehat {mOt} = 180^\circ  - \widehat {tOn} = 180^\circ  - 60^\circ  = 120^\circ \end{array}\)

2 góc trên hình có cùng đỉnh; từng cạnh của góc này là tia đối của cạnh của góc kia.

a) Em dự đoán xem hai góc xOy và x’Oy’ có bằng nhau.

b) \(\widehat{xOy} = \widehat{x’Oy’} = 31^0\)

2 góc ở hình 3.6.b là hai góc đối đỉnh vì 2 góc này có mỗi cạnh của góc này là tia đối của một cạnh của góc kia.

Góc x’Oy’ và xOy là hai góc đối đỉnh nên \(\widehat {x'Oy'} = \widehat {xOy} = 90^\circ \)

Góc xOy’ và xOy là hai góc kề bù nên

\(\begin{array}{l}\widehat {xOy'} + \widehat {xOy} = 180^\circ \\ \Rightarrow \widehat {xOy'} + 90^\circ  = 180^\circ \\ \Rightarrow \widehat {xOy'} = 180^\circ  - 90^\circ  = 90^\circ \end{array}\)

Góc x’Oy và xOy là hai góc kề bù nên

\(\begin{array}{l}\widehat {x'Oy} + \widehat {xOy} = 180^\circ \\ \Rightarrow \widehat {x'Oy} + 90^\circ  = 180^\circ \\ \Rightarrow \widehat {x'Oy} = 180^\circ  - 90^\circ  = 90^\circ \end{array}\)

a) Tia Oz nằm giữa hai cạnh của góc xOy.

b) \(\widehat {xOz} = \widehat {zOy}\)

Ta có Am là tia phân giác của góc xAy nên

\(\begin{array}{l}\widehat {xAm} = \frac{1}{2}.\widehat {xAy}\\ \Rightarrow \widehat {xAy} = 2.\widehat {xAm} = 2.65^\circ  = 130^\circ \end{array}\)