Ôn tập chương II

Bài 1 (SGK - Trang 40)

Hướng dẫn giải

- Đất trồng là lớp bề mặt tơi xốp của vỏ Trái Đất, trên đó thực vật có khả năng sinh sống và sản xuất ra sản phẩm.

- Thành phần của đất trồng: có 3 thành phần:

       + Phần rắn: Cung cấp chất dinh dưỡng.

       + Phần khí: Chưa Oxi và Cacbonic cung cấp cho cây.

       + Phần lỏng: Cung cấp nước cho cây.

- Tính chất chính của đất:

       + Thành phần cơ giới của đất.

      + Độ chua, độ kiềm.

       + Khả năng giữ nước và chất dinh dưỡng của đất.

       + Độ phì nhiêu của đất.

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Thảo luận (1)

Bài 2 (SGK - Trang 40)

Hướng dẫn giải

Cơ sở khoa học của các biện pháp sử dụng và cải tạo đất chua, đất mặn và đất bạc màu

* Biện pháp cải tạo đất chua

- Biện pháp vôi

+ Mất khả năng gây độc cho cây và cố định lân trong đất

+ Tăng cường hoạt động của vi sinh vật

+ Đất tơi xốp

+ Điều chỉnh PH phù hợp.

- Biện pháp thủy lợi:

+ Vùng ngoài: đắp đê kết hợp trồng cây chắn sóng.

+ Vùng trong: dùng nước ngọt kết hợp bón vôi

- Biện pháp canh tác:

+ Không làm đất vào mùa mưa

+ Che phủ đất bằng tàn dư thực vật, nylon, trồng cây phân xanh.

* Biện pháp cải tạo đất mặn

- Biện pháp bón phân: Sử dụng phân hữu cơ, hạn chế phân vô cơ, kết hợp bón vôi

- Biện pháp thủy lợi:

+ Xây dựng, củng cố hệ thống đê biển, trồng cây chắn sóng.

+ Xây dựng hệ thống kênh, mương

+ Làm mương hạ mực nước ngầm.

- Biện pháp canh tác:

+ Xây dựng chế độ luân canh

+ Bố trí thời vụ tránh mặn

- Chế độ làm đất thích hợp

+ Cày không lật, xới đất nhiều lần

+ Vùng đã cải tạo không để khô hạn, không làm ải.

* Biện pháp cải tạo đất bạc màu

- Biện pháp bón phân:

+ Phân hữu cơ

+ Phân vô cơ

+ Phân xanh

+ Bón vôi

- Biện pháp thủy lợi: tưới tiêu hợp lí

- Biện pháp canh tác:

+ Sử dụng giống ngắn ngày

+ Sử dụng luân canh, tăng vụ, trồng xen cây họ đậu.

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Thảo luận (1)

Bài 3 (SGK - Trang 40)

Hướng dẫn giải

- Giá thể hữu cơ tự nhiên: có nguồn gốc từ thực vật

- Giá thể trơ cứng có nguồn gốc từ các loại đá khoáng.
Đặc điểm của một số loại giá thể trồng cây phổ biến:

* Giá thể than bùn

- Là giá thể được tạo ra từ xác các loài thực vật khác nhau, thủy phân trong điều kiện kị khí

- Ưu điểm:

+ Xốp, nhẹ, thoáng khí, giữ ẩm tốt

+ Giữ chất dinh dưỡng không bị rửa trôi.

- Nhược điểm:

+ Hàm lượng chất dinh dưỡng thấp

* Giá thể mùn cưa

- là loại giá thể tạo ra từ mùn cưa trong quá trình sản xuất và chế biến gỗ.

- Ưu điểm:

+ Đất tơi xốp, ổn định nhiệt

+ Cung cấp chất dinh dưỡng cho cây thông qua biến đổi của vi sinh vật.

- Nhược điểm:

+ Độ thoáng khí thấp

+ Giữ ẩm không đều

* Giá thể trấu hun

- Là loại giá thể được tạo bởi quá trình đốt vỏ trấu của hạt thóc trong điều kiện kị khí.

- Ưu điểm:

+ Sạch, tơi, xốp

+ Giữ nước và giữ phân tốt

+ Không có nấm bệnh và vi khuẩn

+ Tốt cho đất trồng và cây trồng

+ Không hại cho môi trường

+ Giúp cây cứng cáp, chống rét tốt

- Nhược điểm:

+ Dinh dưỡng kém

+ Hấp thụ nhiệt lớn

+ Không tốt cho cây ở điều kiện nắng nóng.

* Giá thể xơ dừa

- Là loại giá thể tạo ra từ vỏ dừa

- Ưu điểm:

+ Nhẹ, tơi, xốp, thoáng khí

+ Giữ và duy trì độ ẩm tốt, thoát nước xanh

+ Cải thiện quá trình trao đổi cation

+ Tăng cường hoạt động của vi sinh vật cố đinh đạm

+ Kích thích quá trình nảy mầm

+ Cây sinh trưởng nhanh, phát triển thuận lợi.

- Nhược điểm:

+ Gây nghẽn quá trình hút dinh dưỡng và nước của rễ.

* Giá thể perlite

- Khái niệm: Là giá thể tạo ra từ đá perlite trong tự nhiên bằng cách xay, nghiền nhỏ và nung ở nhiệt độ cao.

- Đặc điểm: trắng, xốp, nhẹ, ngậm nước, chứa nhiều chất khoáng.

- Ưu điểm:

+ Giúp đất xốp

+ Giữ nước

+ Cân bằng nhiệt độ

+ Giúp rễ cây sinh trưởng, phát triển thuận lợi

+ Năng suất cao

- Nhược điểm: Độ PH giảm

* Giá thể gốm

- Là loại giá thể được sản xuất từ đất sét, đất phù sa, một số phụ phẩm nông nghiệp bằng cách nghiền, nặn thành viên và nung ở nhiệt độ cao

- Ưu điểm:

+ Xốp, nhẹ, thoáng khí

+ Giữ chất dinh dưỡng giúp rễ cây phát triển tốt

+ Rẻ. sạch, không ô nhiễm môi trường

+ Độ bền cao, trung tính, tái sử dụng nhiều lần

+ Hạn chế sâu bệnh và cỏ dại

+ Chất lượng cao

- Nhược điểm: 

+ Không giữ được nước, khô nhanh, không chứa chất dinh dưỡng

+ Đất sét là nguyên liệu không tái tạo được.

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Thảo luận (1)

Bài 4 (SGK - Trang 40)

Hướng dẫn giải

* Các bước sản xuất giá thể than bùn:

+ Bước 1: Tập kết than bùn sau khi thai thác về nơi chế biến

+ Bước 2: Phơi khô than bùn ngoài không khí và nghiền nhỏ

+ Bước 3: Phối trộn với vôi bột, chất phụ gia, chế phẩn vi sinh vật; sau đó ủ một thời gian

+ Bước 4: Kiểm tra chất lượng, đóng gói và vận chuyển.

* Các bước sản xuất giá thể mùn cưa

+ Bước 1: Tập kết mùn cưa về xưởng chế biến

+ Bước 2: Phơi khô đảo đều 

+ Bước 3: Ủ mùn cưa với chế phẩm vi sinh vật

+ Bước 4: Kiểm tra chất lượng, đóng gói và vận chuyển.

* Các bước sản xuất giá thể trấu hun 

+ Bước 1: Thu nhận trấu về cơ sở sản xuất

+ Bước 2: Đốt trấu trong điều kiện kị khí; làm nguội bằng việc dàn thành lớp mỏng, dội nước lên trấu đã hun; loại bỏ tạp chất.

+ Bước 3: Phối trộn với chế phẩm vi sinh vật

+ Bước 4: Kiểm tra chất lượng, đóng gói và vận chuyển.

* Các bước sản xuất giá thể xơ dừa:

+ Bước 1: Thu gom vỏ dừa, phơi khô, làm khô

+ Bước 2: Ngâm vỏ dừa đã được làm nhỏ trong nước sạch khoảng 2 – 3 ngày; sau đó, ngâm trong nước vôi khoảng 5 – 7 ngày để loại bỏ các chất độc hại đối với cây trồng.

+ Bước 3: Phối trộn và ủ với chế phẩm vi sinh vật.

+ Bước 4: Kiểm tra chất lượng, đóng gói và vận chuyển.

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Thảo luận (1)

Bài 5 (SGK - Trang 40)

Hướng dẫn giải

1. Ý nghĩa của việc xác định độ chua, độ mặn của đất trồng đối với trồng trọt:

Cần xác định độ chua, độ kiềm của đất để có biện pháp cải tạo thành đất màu mỡ thì mới có thể trồng trọt

2. Ví dụ:

* Nếu là đất chua cần:

- Biện pháp vôi

+ Mất khả năng gây độc cho cây và cố định lân trong đất

+ Tăng cường hoạt động của vi sinh vật

+ Đất tơi xốp

+ Điều chỉnh PH phù hợp.

- Biện pháp thủy lợi:

+ Vùng ngoài: đắp đê kết hợp trồng cây chắn sóng.

+ Vùng trong: dùng nước ngọt kết hợp bón vôi

- Biện pháp canh tác:

+ Không làm đất vào mùa mưa

+ Che phủ đất bằng tàn dư thực vật, nylon, trồng cây phân xanh.

* Nếu là đất mặn cần:

- Biện pháp bón phân: Sử dụng phân hữu cơ, hạn chế phân vô cơ, kết hợp bón vôi

- Biện pháp thủy lợi:

+ Xây dựng, củng cố hệ thống đê biển, trồng cây chắn sóng.

+ Xây dựng hệ thống kênh, mương

+ Làm mương hạ mực nước ngầm.

- Biện pháp canh tác:

+ Xây dựng chế độ luân canh

+ Bố trí thời vụ tránh mặn

- Chế độ làm đất thích hợp

+ Cày không lật, xới đất nhiều lần

+ Vùng đã cải tạo không để khô hạn, không làm ải.

* Nếu là đất bạc màu cần:

- Biện pháp bón phân:

+ Phân hữu cơ

+ Phân vô cơ

+ Phân xanh

+ Bón vôi

- Biện pháp thủy lợi: tưới tiêu hợp lí

- Biện pháp canh tác:

+ Sử dụng giống ngắn ngày

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Thảo luận (1)