- Xem lại phần Kiến thức ngữ văn để vận dụng vào đọc hiểu văn bản này.
- Đọc trước văn bản Gió thanh lay động cành cô trúc và tìm hiểu thêm toàn văn bài viết về Nguyễn Khuyến qua chùm thơ tu của tác giả Chu Văn Sơn.
- Xem lại phần Kiến thức ngữ văn để vận dụng vào đọc hiểu văn bản này.
- Đọc trước văn bản Gió thanh lay động cành cô trúc và tìm hiểu thêm toàn văn bài viết về Nguyễn Khuyến qua chùm thơ tu của tác giả Chu Văn Sơn.
Ở phần (1) tác giả nhắc đến chùm thơ nào?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Dự đoán: tác giả muốn nhắc đến chùm thơ về mùa thu.
(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Ở phần 2, tác giả đã nêu và muốn chứng minh với người đọc điều gì?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Ở phần 2, tác giả đã nêu và muốn chứng minh với người đọc về hai câu đề của bài thơ Thu vịnh đã ghi được cái thần thái của trời thu.
(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Xác định những câu văn, cụm từ cho biết thái độ và cảm xúc của người viết trong phần 3.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Những câu văn, cụm từ cho biết thái độ và cảm xúc của người viết trong phần 3 là:
+ “tóm đúng cái thần thái của trời thu”
+ “Với hai sắc độ .... gọi là “những điệu xanh”
+ “khung cửa ấy thật sự ăn nhập”
(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Hãy chỉ ra từ ngữ có tính gợi hình, gợi cảm trong phần 4.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Từ ngữ có tính gợi hình, gợi cảm trong phần 4 là: hư huyền, bâng khuâng, lặng lẽ, u hoài, phân định, huyền hồ, thinh không, mênh mông, hồ nghi, thảng thốt, tĩnh lặng, xa vắng, đánh động, thẳm sâu, thanh vắng, thiên không, tình nồng
(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Những từ ngữ nào có tác dụng kết nối ý của phần 5 với các phần trước đó?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Những từ ngữ có tác dụng kết nối ý của phần 5 với các phần trước đó là: Cuối cùng, tất cả, và.
(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Em hiểu thế nào về nhan đề Gió thanh lay động cành cô trúc?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiNhan đề Gió thanh lay động cành cô trúc em hiểu nói về bóng dáng cây cô trúc ẩn trong thế giới thi ca Nguyễn Khuyến. Hình ảnh thể hiện khí tiết của trúc, luôn biết giữ mình thanh cao, luôn xao mình dù chỉ là một làn gió thoảng.
(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Hãy chỉ ra các luận điểm của văn bản Gió thanh lay động cành cô trúc và trình tự sắp xếp các luận điểm đó.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- LĐ1: Giới thiệu về cái thần của mùa thu trong thi ca (cụ thể bài Thu vịnh của Nguyễn Khuyến)
- LĐ2: 2 câu đề: cái thần thái của trời thu
- LĐ3: 2 câu thực: bức tranh thu thanh đạm cứ hạ dần độ cao
- LĐ4: 2 câu luận: Không gian thu cao rộng
- LĐ5: 2 câu kết: Nỗi niềm u ẩn của Nguyễn Khuyến
=> Trình tự sắp xếp: từ luận điểm khái quát với mục đích giới thiệu đến các luận điểm phân tích bài thơ được sắp xếp theo thứ tự các câu thơ: đề, thực, luận, kết.
(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Để làm rõ đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của từng cặp câu “đề, thực, luận, kết”, tác giả Chu Văn Sơn đã kết hợp những thao tác nghị luận nào? Hãy chỉ ra các thao tác ấy và phân tích hiệu quả phối hợp của chúng trong một đoạn cụ thể.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Thao tác chứng minh:
+ Câu thứ nhất gợi ra cái nền phông cành bằng nét rộng khoáng đạt, thoáng đãng: “Trời thu xanh ngắt mấy tầng cao”
- Thao tác phân tích
+ Chữ “xanh ngắt”.... Ba chữ “mấy tầng cao”.... Chữ “cần”....Chữ “hắt hiu”....
- Thao tác bình luận
+ Đó là những gợn gió thật mong manh, nếu không có một mĩ cảm tinh tế thì khó mà nhận biết.
=> Chỉ trong một đoạn trích phân tích 2 câu đề, tác giả đã sử dụng linh hoạt các thao tác lập luận.
(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Ở đoạn văn cuối ("Tất cả những điều ấy [...] đến thế kỉ nào?"), tác giả chủ yếu sử dụng kiểu câu nào? Theo em, kiểu câu ấy có tác dụng gì trong việc thể hiện thông điệp, giọng điệu, sắc thái cảm xúc của người viết?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Tác giả sử dụng chủ yếu kiểu câu nghi vấn (câu hỏi tu từ)
- Tác dụng:
+ Tạo kết thúc mở, để lại dư âm trong bạn đọc
+ Ngầm khẳng định về việc thể hiện thông điệp, giọng điệu, sắc thái cảm xúc của người viết.
(Trả lời bởi Hà Quang Minh)