Chú ý những lời nói, việc làm của bà.
Chú ý những lời nói, việc làm của bà.
Chú ý tính tự sự kết hợp với biểu cảm ở những dòng thơ 4 - 26.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải"Tám năm ròng" khoảng thời gian dài đằng đẵng cháu cùng bà vẫn luôn nhóm lên ngọn lửa yêu thương, nồng ấm, ngọn lửa của sự sống, khoảng thời gian đó dẫu trải qua khó khăn nhọc nhằn nhưng chỉ cần có bà vẫn thật bình yên. Tuổi thơ người cháu gắn với bà với bếp lửa yêu thương, gắn với cả tiếng tu hú kêu trên những cánh đồng, như thúc giục người nông dân mau ra ruộng thu hoạch thoát khỏi sự đói khát. Từ "tu hú" được lặp lại ba lần như khẳng định nỗi nhớ của tác giả vì trong văn học nghệ thuật, tiếng chim tu hú là biểu tượng của một sự khắc khoải nhớ nhung da diết khôn nguôi. Tiếng tu hú trở thành một khoảng trời kỷ niệm nhẹ nhàng đậm tình yêu thương giữa tác giả và bà.
(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Người cháu đã hồi tưởng các kỉ niệm về bà và tình bà cháu ở những thời điểm nào? Trong mỗi kỉ niệm đó, tình bà cháu được thể hiện như thế nào? Người bà có ý nghĩa gì với người cháu?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Người cháu đã hồi tưởng các kỉ niệm về bà và tình bà cháu ở những thời điểm:
+ Năm lên 4 tuổi (nạn đói 1945)
+ Tám năm ở cùng với bà khi cha mẹ đi công tác
+ Năm giặc đốt làng
- Trong mỗi kỉ niệm đó, tình bà cháu được thể hiện:
+ Năm lên 4 tuổi: năm đói
+ Tám năm ở cùng với bà khi cha mẹ đi công tác: bà dạy cháu làm, bà chăm cháu học, bà kể chuyện những ngày ở Huế, bà dạy dỗ cháu nên người.
+ Năm giặc đốt làng: đốt nhà, bà dặn cháu giữ kín để bố mẹ yên tâm.
- Người bà là tia sáng, chắp cánh ước mơ cho cháu trên mọi chặng đường.
(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Xác định các biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn này.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Biện pháp tu từ điệp ngữ “nhóm”, đảo ngữ “lận đận đời bà…”, ẩn dụ “nhóm niềm yêu thương, nhóm niềm chung vui, nhóm dậy cả,...”
=> bà nhóm dậy cả một cuộc đời mới, ấm no, hạnh phúc và những kỉ niệm ngọt ngào của tuổi thơ.
(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Kết cấu của bài thơ Bếp lửa được tổ chức theo trình tự nào? Cảm hứng chủ đạo của tác giả trong bài thơ là gì?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải– Kết cấu của bài thơ Bếp lửa được tổ chức theo trình tự: hiện tại – quá khứ – hiện tại. Có thể chia bài thơ làm bốn phần:
+ Phần 1 (dòng 1 − 3): Giới thiệu hình ảnh bếp lửa – hình ảnh khơi nguồn cho dòng hồi tưởng về bà.
+ Phần 2 (dòng 4 – 29): Hồi tưởng về bà và bếp lửa gắn với các kỉ niệm.
+ Phần 3 (dòng 30 – 37): Suy ngẫm về bà và cuộc đời bà.
+ Phần 4 (còn lại): Hình ảnh bà và bếp lửa sống mãi trong tâm hồn cháu.
– Cảm hứng chủ đạo của tác giả trong bài thơ: Bài thơ thể hiện nỗi nhớ, tình thương, sự kính trọng và biết ơn bà của người cháu.
(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Hình ảnh bếp lửa trong bài thơ có đặc điểm gì? Vì sao khi nhắc đến bếp lửa, người cháu lại nhớ đến bà và ngược lại? Hãy chỉ ra ý nghĩa của hình ảnh bếp lửa được khắc họa trong bài thơ.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Hình ảnh bếp lửa được nhắc đến 12 lần trong bài thơ và là hình ảnh quen thuộc mà bà nhóm lửa mỗi sáng. Khi nhắc đến bếp lửa, người cháu lại nhớ đến bà bởi ngọn lửa tượng trưng cho tình cảm của bà, là ngọn lửa niềm tin mà bà truyền cho cháu.
- Ý nghĩa của hình ảnh bếp lửa: bếp lửa là nơi thắp sáng niềm tin, tình yêu thương to lớn của bà, tiếp nối tình yêu từ bà sang cháu.
(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Theo em, những điều gì tạo nên sức hấp dẫn của bài thơ Bếp lửa?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Điều tạo nên sức hấp dẫn của bài thơ Bếp lửa:
+ Ngôn ngữ giàu tính biểu đạt.
+ Kết hợp nhuần nhuyễn giữa miêu tả, tự sự và biểu cảm.
+ Hình ảnh thơ gần gũi, giàu liên tưởng, mang ý nghĩa biểu tượng.
+ Nội dung về lòng biết ơn, kính yêu của người cháu đối với bà, với quê hương, đất nước.
(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Từ bài thơ Bếp lửa, em hãy lí giải vì sao những gì thân thiết nhất của tuổi thơ mỗi người đều có sức tỏa sáng, nâng đỡ con người trong suốt hành trình dài rộng của cuộc đời.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiNhững gì thân thiết nhất của tuổi thơ đều có sức tỏa sáng và nâng đỡ con người trong suốt hành trình dài rộng của cuộc đời vì nó là nguồn động lực mà mỗi con người hướng đến. Tuổi thơ trước hết gắn liền với gia đình, nơi ta được đón nhận tình yêu thương và sự sẻ chia. Ngoài ra để có thể tỏa sáng trong suốt hành trình cuộc đời thì tuổi thơ thường đi kèm với niềm đam mê. Điều này giúp con người phát triển được tư duy sáng tạo, kích thích trí tưởng tượng phong phú, góp phần hình thành và nuôi dưỡng niềm đam mê ngay từ khi còn nhỏ. Hai yếu tố trên đều gắn liền mật thiết với tuổi thơ và là động lực để giúp con người phát triển trong hành trình dài rộng của cuộc đời.
(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Hãy xác định những dòng thơ trong bài có hình ảnh ẩn dụ và nêu tác dụng của các hình ảnh đó. Em thích hình ảnh nào nhất? Vì sao?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Những dòng thơ trong bài có hình ảnh ẩn dụ:
+ Nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượm
+ Nhóm niềm yêu thương, khoai sắn ngọt bùi
+ Nhóm nồi xôi gạo mới sẻ chung vui
+ Nhóm dậy cả những tâm tình tuổi nhỏ
- Em thích hình ảnh: bếp lửa nhóm dậy cả những tâm tình tuổi nhỏ. Bởi vì hình ảnh bếp lửa đã gắn liền với tuổi thơ tác giả, nhắc đến bếp lửa là nhắc đến hình ảnh người bà tần tảo, giàu tình yêu thương. Nhóm dậy cả những tâm tình tuổi nhỏ là khơi dậy những kỉ niệm ngọt ngào của tuổi thơ.
(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Khổ thơ cuối thể hiện cảm xúc gì của nhân vật trữ tình?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiKhổ thơ cuối là cảm xúc kính yêu người bà của nhân vật trữ tình. Vì trong tiềm thức người cháu luôn có ánh sáng và hơi ấm của bà.
(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)