Bài D1. Vấn đề bản quyền và giao tiếp trong môi trường số

Hướng dẫn giải

- Theo em, việc bạn Bình tải sơ đồ tư duy của bạn An về, xóa tên tác giả và đăng lại mà không có sự cho phép là không phù hợp. Điều này vi phạm quyền tác giả và nguyên tắc tôn trọng công sức sáng tạo của người khác.

- Nếu em là bạn của bạn Bình, em sẽ khuyên bạn ấy như sau:

+ Tôn trọng quyền tác giả: Nên giữ nguyên tên tác giả và ghi nhận công sức của bạn An.

+ Xin phép: Nếu muốn chia sẻ sơ đồ, hãy hỏi ý kiến bạn An trước.

+ Chia sẻ đúng cách: Nếu không thể ghi nhận nguồn gốc, hãy tạo sơ đồ riêng dựa trên kiến thức đã học.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)

Hướng dẫn giải

Hành vi của bạn Bình vi phạm các nội dung sau của quyền tác giả theo Điều 28 của Luật Sở hữu trí tuệ Việt Nam:

- Xóa tên tác giả: Việc bạn Bình xóa tên của bạn An khỏi sơ đồ tư duy là vi phạm quyền được ghi nhận tên tác giả. Theo luật, tác giả có quyền được ghi nhận là người sáng tạo ra tác phẩm.

- Công bố tác phẩm mà không có sự đồng ý: Bạn Bình đã đăng tải và chia sẻ sơ đồ tư duy mà không có sự cho phép của bạn An, người sở hữu quyền tác giả. Điều này vi phạm quyền kiểm soát việc công bố tác phẩm của tác giả.

- Sử dụng tác phẩm mà không có quyền: Việc sử dụng và phát tán tác phẩm mà không có sự đồng ý của tác giả cũng là một hành vi xâm phạm quyền tác giả.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)

Hướng dẫn giải

Điều 4: Vi phạm quy định về đăng ký

Không nộp lại Giấy chứng nhận: Phạt 2.000.000 - 3.000.000 đồng.

Kê khai không trung thực: Phạt 3.000.000 - 5.000.000 đồng.

Sử dụng Giấy chứng nhận bị hủy: Phạt 5.000.000 - 8.000.000 đồng.

Biện pháp khắc phục: Buộc thu hồi Giấy chứng nhận.

Điều 5: Vi phạm hoạt động của tổ chức đại diện tập thể

Không báo cáo hoạt động: Phạt 500.000 - 1.000.000 đồng.

Hoạt động ngoài phạm vi hợp đồng: Phạt 1.000.000 - 3.000.000 đồng.

Không có hợp đồng ủy quyền: Phạt 3.000.000 - 5.000.000 đồng.

Hoạt động ngoài lĩnh vực cho phép: Phạt 5.000.000 - 10.000.000 đồng.

Mạo danh tổ chức: Phạt 10.000.000 - 15.000.000 đồng.

Biện pháp khắc phục: Hoàn trả quyền lợi vật chất thu được.

Điều 6: Vi phạm quy định về giám định quyền tác giả

Giám định không đúng quy định: Phạt 2.000.000 - 3.000.000 đồng.

Kết luận giám định sai sự thật: Phạt 3.000.000 - 5.000.000 đồng.

Hình thức xử phạt bổ sung: Tước quyền sử dụng Thẻ giám định viên từ 1 - 3         tháng.

Điều 8: Vi phạm hành vi vận chuyển, tàng trữ hàng hóa sao chép lậu

Vận chuyển hàng hóa sao chép: Phạt 3.000.000 - 5.000.000 đồng.

Tàng trữ hàng hóa sao chép: Phạt 5.000.000 - 10.000.000 đồng.

Hình thức xử phạt bổ sung: Tịch thu tang vật vi phạm.

Các điều khoản khác

Các điều từ 9 đến 35 quy định mức phạt cụ thể cho nhiều hành vi vi phạm khác nhau liên quan đến quyền tác giả, bao gồm việc xâm phạm quyền đứng tên, bảo vệ sự toàn vẹn của tác phẩm, công bố tác phẩm, làm tác phẩm phái sinh, và nhiều hành vi khác.

Gợi ý: Học sinh có thể xem chi tiết hơn các điều 4 đến Điều 35 tại Thư Viện Pháp Luật: https://thuvienphapluat.vn/van-ban/So-huu-tri-tue/Nghi-dinh-131-2013-ND-CP-xu-phat-vi-pham-hanh-chinh-quyen-tac-gia-quyen-lien-quan-210029.aspx)

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)

Hướng dẫn giải

Hành vi của bạn Châu có thể vi phạm Luật Sở hữu trí tuệ nếu phần mềm mà bạn Châu lưu trữ và bán lại không được phép phân phối. Nguyên tắc chung là phần mềm miễn phí không có nghĩa là có thể bán lại mà không có sự cho phép của tác giả hoặc nhà phát hành.

Điều chỉnh hành vi:

- Chia sẻ miễn phí: Bạn Châu có thể tạo một trang web hoặc một nhóm trên mạng xã hội để chia sẻ thông tin và hướng dẫn tải phần mềm miễn phí mà không cần bán.

- Hướng dẫn sử dụng: Cung cấp hướng dẫn sử dụng phần mềm và cách tải về cho các bạn học sinh thay vì bán USB.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)

Hướng dẫn giải

Việc chia sẻ các dữ liệu có thể ảnh hưởng đến hồ sơ trực tuyến của mỗi cá nhân như sau:

a) Các thành tích, giải thưởng: Tích cực, giúp nâng cao hình ảnh cá nhân và tạo ấn tượng tốt.

b) Giả mạo thông báo của nhà trường: Tiêu cực, có thể dẫn đến hiểu lầm và vi phạm pháp luật về thông tin sai lệch.

c) Hình ảnh tham gia hoạt động thiện nguyện: Tích cực, thể hiện trách nhiệm xã hội và lòng nhân ái.

d) Nhận xét tiêu cực về hoạt động ngoại khóa: Tiêu cực, có thể ảnh hưởng đến danh tiếng của trường và cá nhân.

e) Thành tích phát hiện lỗ hổng bảo mật: Có thể tích cực nếu được công nhận, nhưng cũng có thể tiêu cực nếu không được phép và có thể bị xem là hành vi xâm phạm.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)

Hướng dẫn giải

Để việc chia sẻ hình ảnh tham gia hoạt động thiện nguyện được an toàn và hợp pháp, em và các bạn cần xem xét và đảm bảo các yếu tố sau:

- Xin phép: Đảm bảo đã xin phép từ những người có mặt trong hình ảnh trước khi chia sẻ.

- Bảo mật thông tin: Không chia sẻ thông tin cá nhân của người khác mà không có sự đồng ý.

- Nội dung phù hợp: Đảm bảo hình ảnh và nội dung chia sẻ không vi phạm quy định pháp luật hoặc gây hiểu lầm.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)

Hướng dẫn giải

Các vấn đề về đạo đức, văn hóa và pháp luật có thể xuất hiện khi tham gia vào các hoạt động sau:

a) Tham gia nhóm giải bài tập Toán:

+ Đạo đức: Có thể dẫn đến việc sao chép bài làm, vi phạm quy định học thuật.

+ Pháp luật: Nếu chia sẻ tài liệu có bản quyền.

b) Tham gia nhóm hoạt động thiện nguyện:

+ Đạo đức: Cần đảm bảo thông tin chính xác và minh bạch về quyên góp.

+ Văn hóa: Có thể gây hiểu lầm nếu không rõ ràng về mục đích.

c) Tham gia nhóm chia sẻ phần mềm giáo dục:

+ Pháp luật: Có thể vi phạm bản quyền nếu chia sẻ phần mềm không được phép.

+ Đạo đức: Cần tôn trọng quyền tác giả và công sức của người sáng tạo.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)

Hướng dẫn giải

Một số ví dụ về hành vi vi phạm đạo đức, văn hóa, pháp luật khi giao tiếp qua mạng:

- Lợi dụng thông tin cá nhân: Sử dụng thông tin cá nhân của người khác để lừa đảo hoặc xâm phạm quyền riêng tư.

- Chia sẻ thông tin sai lệch: Đăng tải thông tin không chính xác về người khác hoặc sự kiện.

- Nói xấu người khác: Phê phán hoặc chỉ trích người khác một cách không công bằng trên mạng xã hội.

- Quấy rối trực tuyến: Gửi tin nhắn hoặc bình luận đe dọa hoặc xúc phạm đến người khác.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)

Hướng dẫn giải

a) Hành vi của bạn Duy hông vi phạm. Vì bạn Duy sử dụng phần mềm mã nguồn mở, nghĩa là phần mềm này được phát hành với giấy phép cho phép người dùng tự do sử dụng, chỉnh sửa và phát hành lại. Miễn là bạn Duy tuân thủ các điều khoản của giấy phép mã nguồn mở (ví dụ: ghi nhận tác giả gốc nếu yêu cầu), thì việc lập trình thêm tính năng và phát hành lại là hợp pháp.

b) Hành vi của bạn Cúc không vi phạm. Vì nếu bạn Cúc đã mua bản quyền phần mềm, việc sao chép để lưu trữ dự phòng là hợp pháp. Nhiều giấy phép phần mềm cho phép người dùng sao chép bản sao dự phòng cho mục đích cá nhân, miễn là không phân phối hoặc sử dụng cho mục đích thương mại.

c) Hành vi của bạn Huy ó thể vi phạm. Vì việc chụp lại nội dung sách tham khảo mà không có sự đồng ý của tác giả hoặc nhà xuất bản có thể vi phạm quyền tác giả. Nếu bạn Huy chỉ sử dụng cho mục đích cá nhân và không phát tán, có thể không bị xử lý, nhưng việc sao chép nội dung sách mà không có sự cho phép rõ ràng là hành vi xâm phạm quyền tác giả.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)

Hướng dẫn giải

a) Hành vi của bạn Lan đã vi phạm. Vì bạn Lan đã đăng tải bức ảnh mà không có sự đồng ý của bạn Hoa. Theo quy định về quyền riêng tư và quyền hình ảnh, việc chia sẻ hình ảnh của người khác mà không có sự đồng ý có thể bị xem là vi phạm pháp luật, đặc biệt khi người đó yêu cầu không chia sẻ.

b) Nếu bạn Hoa không có ý kiến gì về việc làm của bạn Lam thì bạn Lam có thể không vi phạm, nhưng vẫn cần xem xét. Nếu bạn Hoa không phản đối, việc đăng tải có thể không bị xem là vi phạm pháp luật. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là hành vi của bạn Lan là hoàn toàn hợp pháp, vì việc chia sẻ hình ảnh cá nhân mà không có sự đồng ý rõ ràng vẫn có thể gây ra vấn đề về quyền riêng tư. Tốt nhất là luôn xin phép trước khi chia sẻ hình ảnh của người khác

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)