Bài 5. Bảo vệ hoà bình

Mở đầu (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống - Trang 29)

Hướng dẫn giải

Một số việc mà nhân dân Việt Nam đã làm để bảo vệ hoà bình:

+ Anh dũng đấu tranh chống lại quân xâm lược để bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của dân tộc.

+ Thực hiện chủ trương nhất quán trong việc hợp tác giải quyết các tranh chấp, bất đồng trên Biển Đông bằng biện pháp hoà bình, phù hợp với luật pháp quốc tế.

+ Cử các sĩ quan, quân nhân tham gia vào lực lượng gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc.

- Ý nghĩa:

+ Thể hiện tinh thần yêu chuộng hòa bình của nhân dân Việt Nam.

+ Góp phần vào đấu tranh để bảo vệ và gìn giữ hòa bình thế giới.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 1 (SGK Cánh Diều - Trang 30)

Hướng dẫn giải

a. Sự kiện ký kết Hiệp định Pari đã đem lại những thay đổi lớn cho dân tộc Việt Nam:

- Hoa Kỳ chấm dứt chiến tranh xâm lược, sự dính líu về quân sự và can thiệp vào công việc nội bộ của miền Nam Việt Nam

- Nhân dân miền Nam Việt Nam tự quyết định tương lai chính trị của mình thông qua tổng tuyển cử tự do và dân chủ.

- Hiệp định Pari đánh dấu thắng lợi vẻ vang của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của nhân dân Việt Nam, kết thúc hơn ba mươi năm chiến tranh xâm lược của các nước đế quốc.

Ý nghĩa của những thay đổi đối với công cuộc tái thiết, xây dựng đất nước:

- Việt Nam có thể tập trung nguồn lực vào việc khôi phục và phát triển kinh tế, hàn gắn những vết thương chiến tranh, xây dựng lại đất nước và đem lại ấm no, hạnh phúc cho toàn dân.

- Với sự tôn trọng quyền tự quyết và tự do dân chủ, người dân miền Nam có thể cùng nhau đoàn kết, xoá bỏ thủ hận nghi kị, không phân biệt giàu nghèo, chính kiến, tôn giáo, dân tộc, chung lòng xây dựng đất nước.

- Việc tổ chức tổng tuyển cử tự do và dân chủ sẽ giúp đảm bảo các quyền tự do dân chủ của nhân dân, tạo nền tảng cho một xã hội ổn định và phát triển.

b. Những biểu hiện của hòa bình được thể hiện qua thông tin trên:

- Hoa Kỳ chấm dứt chiến tranh xâm lược, kết thúc sự dính líu về quân sự và can thiệp vào công việc nội bộ của miền Nam Việt Nam.

- Hoa Kỳ và các nước khác tôn trọng độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam.

- Nhân dân miền Nam Việt Nam được quyền tự quyết định tương lai chính trị của mình thông qua tổng tuyển cử tự do và dân chủ.

- Đồng bào miền Nam cùng nhau đoàn kết, xoá bỏ thủ hận nghi kị, không phân biệt giàu nghèo, chính kiến, tôn giáo, dân tộc, chung lòng xây dựng đất nước.

- Hàn gắn những vết thương chiến tranh, xây dựng lại đất nước, đem lại ấm no, hạnh phúc cho toàn dân.

Hòa bình là tình trạng không có chiến tranh hay xung đột vũ trang; con người được sống trong môi trường xã hội an toàn, ổn định, cùng phát triển; không phân biệt tôn giáo, sắc tộc

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 2 (SGK Cánh Diều - Trang 31)

Hướng dẫn giải

a. Những biện pháp nhân dân Việt Nam đã thực hiện để bảo vệ hòa bình

- Nhân nhượng thể hiện thiện chí hòa bình

- Đứng lên đấu tranh chống sự xâm lược của thực dân Pháp, bảo vệ Tổ quốc

b. Hậu quả của việc Quân đội Mỹ rải chất độc hóa học xuống Việt Nam

- Khoảng 4,8 triệu người Việt Nam bị phơi nhiễm chất độc đi-ô-xin và 3 triệu người là nạn nhân của chất độc màu da cam

- Để lại nhiều bệnh tật và di chứng cho các thế hệ sau này

Sự cần thiết của việc bảo vệ hòa bình

- Việc bảo vệ hòa bình ngăn chặn những đau thương, mất mát xảy đến với con người

- Bảo đảm cho sự phát triển bền vững và an lành của các thế hệ tương lai

- Giúp bảo vệ con người khỏi những tác động thảm khốc của chiến tranh và bảo đảm một cuộc sống bình yên, không bị đe dọa bởi những mối nguy hại như chất độc hóa học

c. Các biện pháp cần thực hiện để bảo vệ hòa bình

- Chủ động giải quyết mâu thuẫn khi xảy ra xung đột, tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình, tránh để xảy ra xung đột vũ trang và chiến tranh

- Tìm cách giải quyết tranh chấp, xung đột bằng con đường đàm phán, trung gian, hòa giải và các biện pháp hòa bình khác

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 3 (SGK Cánh Diều - Trang 33)

Hướng dẫn giải

a. Nhận xét: Chiến tranh thế giới lần thứ nhất là một cuộc chiến tranh đế quốc phi nghĩa, gây ra những hậu quả vô cùng nặng nề đối với nhân loại

- 10 triệu người chết, 19 triệu người bị thương, 3,5 triệu người bị tàn phế

- Nhiều làng mạc, thành phố, nhà máy, hệ thống đường sắt và cầu cống bị phá hủy

- Toàn bộ nền kinh tế các nước châu Âu tê liệt

- Những hậu quả nặng nề chủ yếu do quần chúng lao động ở chính quốc và thuộc địa gánh chịu

b. Ví dụ về xung đột sắc tộc: Xung đột sắc tộc ở Rwanda năm 1994 giữa hai dân tộc Hutu và Tutsi là một ví dụ điển hình. Cuộc xung đột này đã dẫn đến một cuộc diệt chủng đẫm máu, với khoảng 800.000 người Tutsi và Hutu ôn hòa bị giết hại trong vòng chỉ 100 ngày.

Hậu quả: không chỉ là con số người chết kinh hoàng, mà cuộc xung đột còn gây ra những tổn thất lớn về kinh tế, xã hội, và tâm lý cho đất nước Rwanda. Hàng triệu người phải tị nạn, nhiều cơ sở hạ tầng bị phá hủy, và sự thù hận giữa các dân tộc kéo dài.

c. Cần phản đối chiến tranh phi nghĩa và xung đột sắc tộc vì chiến tranh phi nghĩa và xung đột sắc tộc gây ra những hậu quả nghiêm trọng và tổn thất 

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập 1 (SGK Cánh Diều - Trang 33)

Hướng dẫn giải

A. Đồng tình. Hòa bình không chỉ là quyền lợi mà còn là trách nhiệm của toàn nhân loại.

B. Không đồng tình. Hòa bình là mong ước của tất cả các quốc gia và mọi người, không chỉ giới hạn ở những quốc gia đang trong tình trạng chiến tranh

C. Không đồng tình. Có những cuộc chiến tranh chính đáng, chẳng hạn như cuộc chiến tranh chống lại sự áp bức và bất công

D. Không đồng tình. Ngay cả khi đã có hòa bình thì các quốc gia vẫn cần phải bảo vệ và duy trì trạng thái đó

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập 2 (SGK Cánh Diều - Trang 33)

Hướng dẫn giải

Cả 4 hình thức và việc làm trên học sinh đều có thể tham gia để tuyên truyền và bảo vệ hòa bình.

Những hoạt động này không chỉ giúp học sinh hiểu rõ hơn về giá trị của hòa bình mà còn trang bị kiến thức và kĩ năng để trở thành những người ủng hộ hòa bình tích cực.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập 3 (SGK Cánh Diều - Trang 34)

Hướng dẫn giải

- Đồng tình với ý kiến của K. Giải quyết mâu thuẫn thông qua đối thoại, ngoại giao, và hợp tác quốc tế là con đường đúng đắn hơn, giúp xây dựng hòa bình lâu dài và ổn định. Sử dụng biện pháp hòa bình sẽ giảm thiểu tổn thất về con người và tài nguyên, đồng thời tạo ra cơ hội cho sự hợp tác và phát triển chung.

- Không đồng tình với ý kiến của T. Sử dụng sức mạnh vũ trang có thể mang lại sự chấm dứt xung đột trong ngắn hạn, nhưng nó không giải quyết được gốc rễ của vấn đề. Thường thì bạo lực chỉ dẫn đến vòng xoáy mới của sự trả thù và xung đột.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập 4 (SGK Cánh Diều - Trang 34)

Hướng dẫn giải

Lời của Chủ tịch Hồ Chí Minh là một lời dạy, lời nhắc nhở sâu sắc và ý nghĩa đối với mỗi người dân Việt Nam trong việc bảo vệ và phát triển đất nước.

- Nhấn mạnh công lao của các vua Hùng trong việc dựng nước

- Nhấn mạnh trách nhiệm, nhiệm vụ của các thế hệ sau là phải cùng nhau giữ gìn và bảo vệ đất nước

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Vận dụng 1 (SGK Cánh Diều - Trang 34)

Hướng dẫn giải

1. Nelson Mandela

Nelson Mandela, người từng là Tổng thống Nam Phi, đã cống hiến cả cuộc đời mình cho cuộc đấu tranh chống chế độ phân biệt chủng tộc Apartheid tại Nam Phi. Ông đã trải qua 27 năm trong tù trước khi được thả tự do và dẫn dắt đất nước Nam Phi đến một nền dân chủ đa sắc tộc vào năm 1994. Mandela đã giành giải Nobel Hòa bình năm 1993 vì những nỗ lực của ông trong việc thúc đẩy hòa bình và hòa giải tại Nam Phi. Câu chuyện của ông là minh chứng cho sự kiên trì, lòng dũng cảm và niềm tin vào một tương lai tốt đẹp hơn.

2. Mahatma Gandhi

Mahatma Gandhi, nhà lãnh đạo nổi tiếng của phong trào giành độc lập Ấn Độ, đã sử dụng phương pháp đấu tranh bất bạo động (ahimsa) để chống lại sự cai trị của thực dân Anh. Phương pháp của Gandhi đã truyền cảm hứng cho nhiều phong trào đấu tranh vì quyền con người và hòa bình trên toàn thế giới. Ông đã cống hiến cả cuộc đời mình cho việc thúc đẩy hòa bình, công lý và lòng khoan dung giữa các dân tộc.

3. Malala Yousafzai

Malala Yousafzai, nhà hoạt động giáo dục trẻ em và người trẻ tuổi nhất từng nhận giải Nobel Hòa bình, đã đứng lên chống lại Taliban để bảo vệ quyền được học của các bé gái tại Pakistan. Năm 2012, Malala bị Taliban ám sát nhưng may mắn sống sót và tiếp tục cuộc đấu tranh của mình. Câu chuyện của Malala là nguồn cảm hứng mạnh mẽ cho sự can đảm và quyết tâm đấu tranh vì quyền giáo dục và bình đẳng giới.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Vận dụng 2 (SGK Cánh Diều - Trang 34)

Hướng dẫn giải

Từ những hiểu biết về hòa bình và bảo vệ hòa bình, em hãy viết một đoạn ngắn/sáng tác một bài thơ/vẽ tranh/thiết kế thông điệp bày tỏ nguyện vọng của em về một thế giới hòa bình.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)