Bài 40. Điều hoà môi trường trong cơ thể

Khởi động (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 166)

Hướng dẫn giải

Vì khi đó cơ thể mất nước và các chất điện giải, môi trường trong cơ thể bị mất cân bằng, gây ra sự rối loạn trong hoạt động của tế bào, cơ quan và cơ thể → cần bổ sung nước để cân bằng môi trường trong cơ thể, từ đó giúp cơ thể có thể trở về trạng thái bình thường.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Thảo luận (1)

Câu hỏi 1 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 166)

Hướng dẫn giải

Môi trường trong cơ thể gồm những thành phần cơ bản là: máu, nước mô và bạch huyết.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Thảo luận (1)

Luyện tập (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 166)

Hướng dẫn giải

Ví dụ: cân bằng pH máu. Cơ thể duy trì pH máu trong khoảng 7.35-7.45 để các enzyme và quá trình sinh hóa hoạt động hiệu quả. Khi pH máu thay đổi quá mức, các cơ quan như phổi và thận sẽ điều chỉnh để giữ mức pH ổn định. Phổi thải CO2 khi cần thiết, còn thận sẽ loại bỏ hoặc giữ lại các ion hydrogen (H+) và bicarbonate (HCO3-) để duy trì sự ổn định này.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Thảo luận (1)

Câu hỏi 2 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 167)

Hướng dẫn giải

Vai trò của cân bằng nội môi đối với cơ thể: Cân bằng nội môi đảm bảo cho các tế bào, cơ quan trong cơ thể hoạt động bình thường, giúp cơ thể tồn tại và phát triển.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Thảo luận (1)

Luyện tập (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 167)

Hướng dẫn giải

Gan có vai trò quan trọng trong việc điều hòa cân bằng nội môi của cơ thể, ví dụ:

- Điều hòa đường huyết: Gan giúp duy trì mức đường huyết ổn định bằng cách dự trữ glucose dưới dạng glycogen và giải phóng glucose khi cần thiết, chẳng hạn khi cơ thể đói hoặc trong những tình huống căng thẳng.

- Chuyển hóa chất béo và protein: Gan tham gia vào quá trình chuyển hóa chất béo và protein, sản xuất các lipoprotein cần thiết cho cơ thể và tổng hợp các protein huyết thanh quan trọng như albumin.

- Giải độc cơ thể: Gan lọc và loại bỏ các chất độc hại, thuốc, rượu, và các sản phẩm phụ của chuyển hóa, giúp bảo vệ cơ thể khỏi tác hại của các chất độc.

- Điều hòa nước và muối: Gan tham gia vào việc duy trì cân bằng nước và muối trong cơ thể thông qua sự tiết ra các yếu tố cần thiết cho quá trình lọc và bài tiết nước tiểu ở thận.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Thảo luận (1)

Câu hỏi 3 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 168)

Hướng dẫn giải

a) Người ta thường đo nồng độ đường trong máu vào các thời điểm sau:

- Đo vào sáng sớm, lúc cơ thể đói và chưa ăn, uống (kể cả hút thuốc lá).

- Đo sau khi ăn sáng, trưa, chiều khoảng 1 – 2h.

- Đo vào thời điểm ngẫu nhiên trong ngày.

- Thời điểm khám sức khỏe định kì hoặc nghi ngờ mắc đái tháo đường.

b) Phải thực hiện xét nghiệm lượng đường trong máu vào nhiều thời điểm khác nhau vì lượng đường huyết có thể thay đổi, nó chịu tác động bởi nhiều yếu tố khác nhau như chế độ ăn uống, giờ giấc sinh hoạt. Do đó, cần xét nghiệm vào nhiều thời điểm để bác sĩ có thể đưa ra chẩn đoán chính xác mức độ mắc bệnh tiểu đường và xác định liệu trình điều trị phù hợp.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Thảo luận (1)

Luyện tập (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 168)

Hướng dẫn giải

Chỉ số đường huyết 6.4 mmol/L đo vào buổi sáng sớm (trước khi ăn) của người phụ nữ này có xu hướng cao hơn mức bình thường. Theo các tiêu chuẩn y tế, mức đường huyết khi đói nên nằm trong khoảng từ 3.9 đến 5.5 mmol/L. Nếu chỉ số này từ 5.6 đến 6.9 mmol/L, người đó có thể bị rối loạn đường huyết.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Thảo luận (1)

Vận dụng (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 169)

Hướng dẫn giải

Kết quả xét nghiệm cho thấy chỉ số glucose vượt quá mức bình thường, cảnh báo nguy cơ tiểu đường, còn chỉ số uric acid nằm trong giới hạn cho phép; do đó, cần chú trọng giảm đường trong chế độ ăn, tăng cường chất xơ, chọn chất béo lành mạnh, kiểm soát cân nặng, uống đủ nước, hạn chế rượu bia và tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa để có hướng điều trị phù hợp.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Thảo luận (1)