Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp là gì? Trong tương lai sản xuất nông nghiệp trên thế giới sẽ thay đổi ra sao?
Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp là gì? Trong tương lai sản xuất nông nghiệp trên thế giới sẽ thay đổi ra sao?
Dựa vào thông tin trong mục a, hãy trình bày quan niệm và vai trò của tổ chức lãnh thổ nông nghiệp.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Quan niệm:
Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp là sự sắp xếp và phối hợp các đối tượng nông nghiệp (trong mối quan hệ liên ngành, liên vùng, kết hợp với nhu cầu thị trường) trên lãnh thổ cụ thể nhằm sử dụng hợp lí nhất các tiềm năng tự nhiên, kinh tế xã hội, lao động đem lại hiệu quả cao về kinh tế, xã hội và môi trường.
- Vai trò:
+ Thúc đẩy chuyên môn hóa trong sản xuất nông nghiệp.
+ Góp phần sử dụng hợp lí, hiệu quả tài nguyên thiên nhiên cũng như các nguồn lực khác trên lãnh thổ, nhằm hạn chế tác động tự nhiên đến nông nghiệp và góp phần bảo vệ môi trường.
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Dựa vào bảng 26, hãy phân biệt vai trò, đặc điểm của một số hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp.
| Hình thức | Vai trò | Đặc điểm |
| Trang trại | ||
| Thể tổng hợp nông nghiệp | ||
| Vùng nông nghiệp |
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiCác hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp gồm trang trại, vùng nông nghiệp, thể tổng hợp lãnh thổ nông nghiệp:
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Hình thức
Vai trò
Đặc điểm
Trang trại
- Là hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp quan trọng của các nước đang phát triển trong quá trình công nghiệp hóa nông nghiệp.
- Thúc đẩy sản xuất nông nghiệp hàng hóa, phát triển kinh tế nông thôn và tăng thu nhập cho người dân nông thôn.
- Khai thác hiệu quả tài nguyên thiên nhiên và góp phần bảo vệ môi trường.
- Mục đích chủ yếu là sản xuất nông sản hàng hóa.
- Quy mô sản xuất tương đối lớn.
- Tổ chức và quản lí sản xuất dựa trên chuyên môn hóa và thâm canh, ứng dụng tiến bộ khoa học – công nghệ.
- Có sử dụng lao động làm thuê
Thể tổng hợp nông nghiệp
- Sử dụng có hiệu quả các tài nguyên thiên nhiên, vị trí địa lí và điều kiện kinh tế - xã hội.
- Tạo ra khối lượng nông sản lớn, có chất lượng cao cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp chế biến hoặc xuất khẩu.
- Thúc đẩy liên kết trong sản xuất, chế biến và tiêu thụ nông sản.
- Có sự kết hợp chặt chẽ giữa hộ gia đình, trang trại, hợp tác xã,… với các xí nghiệp công nghiệp trên một lãnh thổ, tập trung sản xuất một hay một nhóm sản phẩm.
- Có mối liên kết chặt chẽ giữa vùng sản xuất nguyên liệu với cơ sở chế biến.
- Sản xuất mang tính chất tập trung, áp dụng cơ giới hóa, có trình độ chuyên môn hóa cao.
Vùng nông nghiệp
- Sử dụng có hiệu quả nhất các điều kiện sản xuất của vùng.
- Thúc đẩy phân công lao động theo lãnh thổ, chuyên môn hóa và hợp tác hóa sản xuất giữa các vùng.
- Là hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp cao nhất.
- Lãnh thổ có điểm tương đồng về điều kiện sinh thái nông nghiệp, kinh tế - xã hội, trình độ thâm canh, cơ sở vật chất – kĩ thuật giữa các địa phương trong vùng.
- Có những sản phẩm chuyên môn hóa theo hướng phát triển thế mạnh của vùng.
Dựa vào thông tin mục a, hãy nêu một số vấn đề phát triển nông nghiệp hiện đại trên thế giới.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiMột số vấn đề phát triển nông nghiệp hiện đại trên thế giới (cố gắng khắc phục những khó khăn trong sản xuất với các hướng khác nhau):
- Hình thành cánh đồng lớn để tăng quy mô sản xuất => đáp ứng nhu cầu về nông sản ngày càng tăng của con người.
- Ứng dụng mạnh mẽ công nghệ vào sản xuất => nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và hạn chế các tác động của điều kiện bất lợi.
- Tăng cường hợp tác, liên kết trong sản xuất => tăng hiệu quả sản xuất, đảm bảo hài hòa lợi ích của các bên tham gia.
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Dựa vào thông tin mục b, hãy nêu những định hướng phát triển nông nghiệp trong tương lai.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiSản xuất nông nghiệp phát triển theo định hướng:
- Phát triển nông nghiệp thích ứng với biến đổi khí hậu: tạo ra các giống mới, thay đổi quy mô và cơ cấu cây trồng phù hợp, phát triển thuỷ lợi,...
- Phát triển nông nghiệp công nghệ cao, ứng dụng khoa học - công nghệ để quản lí quá trình sản xuất, tăng hiệu quả sản xuất,...
- Phát triển nông nghiệp xanh (hữu cơ): khai thác tối đa các nguồn tài nguyên sạch, hướng đến một mô hình tăng trưởng bền vững gắn với bảo vệ môi trường.
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Lấy ví dụ về một biểu hiện cụ thể của nền nông nghiệp hiện đại.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiỨng dụng mạnh mẽ công nghệ (công nghệ sinh học, công nghệ thông tin, tự động hóa,…) vào sản xuất nông nghiệp để nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và hạn chế các tác động của điều kiện bất lợi.
Ví dụ:
Nghiên cứu các phần mềm, thiết bị công nghệ để theo dõi quá trình phát triển của cây trồng hoặc vật nuôi như “trạm thời tiết thông minh” đang sử dụng trong sản xuất nông nghiệp nhiều nước châu Âu. Nó truyền dữ liệu chính xác đến người nông dân khoảng ¼ mỗi giờ, điều này giúp người nông dân đưa ra các quyết định phù hợp về khả năng thích ứng của việc tưới tiêu theo độ ẩm, nhiệt độ, tốc độ gió hoặc thậm chí cả lượng mưa; sự cần thiết phải sử dụng phân bón tùy thuộc vào kết quả thu được; thích ứng hạt giống với kết quả từ dự báo thời tiết.
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Tìm hiểu về một mô hình nông nghiệp công nghệ cao ở nước ta.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Nước ta có hai mô hình trồng rau công nghệ cao phổ biến nhất hiện nay: thủy canh và khí canh.
+ Thủy canh là mô hình trồng rau không cần dùng đất mà dùng nước có chứa các dưỡng chất giúp cây có thể sinh trưởng và phát triển tốt nhất. Với mô hình này cho thấy rau phát triển đồng đều, xanh tốt, sạch sẽ, năng suất cao hơn đến 30% so với mô hình truyền thống
+ Khí canh là mô hình trồng rau không dùng đất, nước mà cho cây sinh trưởng và phát triển hoàn toàn trong không khí. Người ta sẽ phun sương tạo ẩm và chất dinh dưỡng trực tiếp vào rễ cây rau. Giải pháp này không chỉ nâng cao năng suất mà còn tiết kiệm nước đến 90% so với mô hình thủy cao.
(Trả lời bởi Kiwi)