Quan sát hình 24.1, mô tả và giải thích hiện tượng xảy ra.
Có hiện tượng trên là do trong giấm ăn có acetic acid. Vậy acetic acid có cấu tạo như thế nào và có những tính chất gì?
Quan sát hình 24.1, mô tả và giải thích hiện tượng xảy ra.
Có hiện tượng trên là do trong giấm ăn có acetic acid. Vậy acetic acid có cấu tạo như thế nào và có những tính chất gì?
Chỉ ra những chất có đặc điểm cấu tạo tương tự cấu tạo của acetic acid trong các chất sau:
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiCông thức cấu tạo của acetic acid là:
→ Những chất có đặc điểm cấu tạo tương tự cấu tạo của acetic acid là (a), (d). Vì trong cấu tạo đều có nhóm chức – COOH.
(Trả lời bởi datcoder)
Dùng ống hút nhỏ giọt lấy khoảng 2 mL acetic acid cho vào ống nghiệm. Quan sát và nêu trạng thái, màu sắc của acetic acid.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiỞ điều kiện thường, acetic acid là chất lỏng, không màu.
(Trả lời bởi datcoder)
Chuẩn bị
• Dụng cụ: mặt kính đồng hồ, ống hút nhỏ giọt, ống nghiệm, giá để ống nghiệm.
• Hoá chất: dung dịch acetic acid 1 M, giấy quỳ tím, dung dịch NaOH 0,1 M, CuO, Zn, đá vôi, dung dịch phenolphthalein.
Tiến hành thí nghiệm và thảo luận
• Đặt mẩu giấy quỳ tím lên mặt kính đồng hồ, nhỏ vào đó một giọt dung dịch acetic acid và quan sát.
• Đặt 4 ống nghiệm có đánh số thứ tự từ 1 đến 4 vào giá để ống nghiệm. Cho 1 mL dung dịch NaOH 0,1M và một giọt phenolphthalein vào ống 1; một lượng nhỏ (bằng hạt gạo) CuO vào ống 2; một viên kẽm vào ống 3; một mẫu đá vôi vào ống 4; sau đó cho vào mỗi ống nghiệm 1 – 2 mL dung dịch acetic acid 1 M (riêng ống nghiệm số 2, đun nóng nhẹ sau khi nhỏ dung dịch acetic acid).
• Quan sát thí nghiệm, mô tả và giải thích hiện tượng xảy ra trong các ống nghiệm.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải(Trả lời bởi datcoder)
Bước tiến hành thí nghiệm
Hiện tượng, giải thích
Đặt mẩu giấy quỳ tím lên mặt kính đồng hồ, nhỏ vào đó một giọt dung dịch acetic acid và quan sát.
Quỳ tím chuyển sang màu hồng. Vì acetic acid có tính acid yếu.
Cho dung dịch acetic acid vào ống nghiệm 1 chứa 1 mL dung dịch NaOH 0,1M và một giọt phenolphthalein
- Ban đầu ống nghiệm chứa dung dịch NaOH, khi nhỏ 1 giọt phenolphthalein vào thì dung dịch chuyển sang màu hồng vì dung dịch có môi trường base.
- Sau đó cho dung dịch acetic acid vào thì màu hồng nhạt dần và dung dịch mất màu. Do acetic acid có phản ứng trung hòa với NaOH.
CH3COOH + NaOH → CH3COONa + H2O
Cho dung dịch acetic acid vào ống nghiệm 2 chứa một lượng nhỏ CuO
- CuO tan dần, sau phản ứng dung dịch thu được có màu xanh.
2CH3COOH + CuO → (CH3COO)2Cu + H2O
Cho dung dịch acetic acid vào ống nghiệm 3 chứa 1 viên kẽm
- Viên kẽm tan dần, có bọt khí thoát ra.
2CH3COOH + Zn → (CH3COO)2Zn + H2
Cho dung dịch acetic acid vào ống nghiệm 4 chứa một mẩu đá vôi
- Mẩu đá vôi tan ra, có sủi bọt khí.
2CH3COOH + CaCO3 → (CH3COO)2Ca + CO2 + H2O
Trong thí nghiệm 1, sự thay đổi màu của giấy quỳ tím chứng tỏ điều gì?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiTrong thí nghiệm 1 sự thay đổi màu của giấy quỳ tím chứng tỏ acetic acid có tính acid yếu.
(Trả lời bởi datcoder)
Trong thí nghiệm 1, những dấu hiệu nào chứng tỏ acetic acid đã phản ứng với NaOH? Chất khí nào thoát ra khi cho dung dịch acetic acid vào đá vôi?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Trong thí nghiệm, dấu hiệu chứng tỏ acetic acid đã phản ứng với NaOH là màu hồng ban đầu mất đi do có sự phản ứng giữa acetic acid với NaOH.
Phương trình hóa học:
CH3COOH + NaOH → CH3COONa + H2O
- Khi cho dung dịch acetic acid vào đá vôi thì có khí CO2 thoát ra.
Phương trình hóa học:
2CH3COOH + CaCO3 → (CH3COO)2Ca + CO2 + H2O
(Trả lời bởi datcoder)
Viết phương trình hóa học của phản ứng xảy ra khi cho acetic acid tác dụng với: Cu(OH)2, MgO, Fe.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiPhương trình hóa học:
2CH3COOH + Cu(OH)2 → (CH3COO)2Cu + 2H2O
2CH3COOH + MgO → (CH3COO)2Mg + H2O
2CH3COOH + Fe → (CH3COO)2Fe + H2
(Trả lời bởi datcoder)
Cặn trong ấm đun nước có thành phần chính là CaCO3 (hình 24.3). Có thể làm sạch cặn bằng giấm ăn. Giải thích cách làm trên, viết phương trình hóa học minh họa.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiCặn trong ấm đun nước là CaCO3 nên có thể sạch cặn bằng giấm ăn. Vì acetic acid trong giấm ăn có thể hòa tan được CaCO3 theo phản ứng sau:
CaCO3 + 2CH3COOH → (CH3COO)2Ca + CO2 + H2O
(Trả lời bởi datcoder)
Chọn các chất thích hợp để điền vào dấu ? và hoàn thành các phương trình hóa học sau:
a) ? + Na2CO3 ---> CH3COONa + ? + ?
b) CH3COOH + ? ---> (CH3COO)2Mg + H2
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảia) 2CH3COOH + Na2CO3 → 2CH3COONa + CO2 + H2O
b) 2CH3COOH + Mg → (CH3COO)2Mg + H2
(Trả lời bởi datcoder)
Chuẩn bị
• Dụng cụ: ống nghiệm, nút cao su có gắn ống thuỷ tinh gấp khúc, đèn cồn, giá kẹp ống nghiệm, cốc thuỷ tinh, đá viên.
• Hoá chất: C2H5OH, dung dịch CH3COOH đặc, dung dịch H2SO4 đặc, nước cất.
Tiến hành thí nghiệm và thảo luận
• Cho 2 mL C2H5OH, 2 mL dung dịch CH3COOH đặc vào ống nghiệm A, lắc nhẹ, sau đó thêm tiếp khoảng 5 giọt dung dịch H2SO4 đặc và lắp dụng cụ như hình 24.4.
• Đun nóng cẩn thận ống nghiệm A khoảng 5-7 phút thì dừng lại. Thêm 2 mL nước cất vào ống nghiệm B rồi lắc nhẹ, sau đó để yên và quan sát.
• Nêu và giải thích hiện tượng xảy ra trong ống nghiệm B.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải(Trả lời bởi datcoder)
Bước thí nghiệm
Hiện tượng, giải thích
Cho 2 mL C2H5OH, 2 mL dung dịch CH3COOH đặc vào ống nghiệm A, lắc nhẹ, sau đó thêm tiếp khoảng 5 giọt dung dịch H2SO4 đặc
Thu được được hỗn hợp đồng nhất. Vì các chất tan được vào nhau.
Đun nóng cẩn thận ống nghiệm A khoảng 5-7 phút thì dừng lại. Thêm 2 mL nước cất vào ống nghiệm B rồi lắc nhẹ, sau đó để yên
Ống nghiệm B ngưng tụ được chất lỏng có mùi giống mùi sơn móng tay. Khi thêm nước cất, lắc nhẹ, để yên thấy dung dịch phân làm 2 lớp, lớp bên trên có mùi là ester ethyl acetacte.
Giải thích: Khi đun nóng và có H2SO4 đặc làm xúc tác, acetic acid tác dụng với ethylic alcohol tạo ra ester ethyl acetate theo phương trình hóa học:
CH3COOH + C2H5OH \(⇌\) CH3COOC2H5 + H2O