Xác định ít nhất một loài là mắt xích chung của các chuỗi thức ăn.
Bài 23: Hệ sinh thái
Câu hỏi 4 (SGK Cánh Diều - Trang 143)
Thảo luận (1)
Câu hỏi 3 (SGK Cánh Diều - Trang 143)
Quan sát và vẽ ít nhất hai chuỗi thức ăn có trong hình 23.5.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiTảo → ấu trùng ruồi → côn trùng → cá hồi.
Tảo → ấu trùng ruồi → cá gai → cá hồi.
(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Câu hỏi 7 (SGK Cánh Diều - Trang 145)
Nêu một số nguyên nhân bên trong và nguyên nhân bên ngoài dẫn đến diễn thế sinh thái.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiDiễn thế sinh thái xảy ra do các nguyên nhân bên ngoài như cháy rừng, biến đổi khí hậu, lũ lụt, hoặc do các nguyên nhân nội tại của hệ sinh thái như sự cạnh tranh giữa các sinh vật, sự biến đổi các nhân tố vô sinh hoặc do tác động của con người.
(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Luyện tập 1 (SGK Cánh Diều - Trang 143)
Vẽ một chuỗi thức ăn và một lưới thức ăn đơn giản với các sinh vật quan sát được trong một hệ sinh thái ở địa phương.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải
Câu hỏi 6 (SGK Cánh Diều - Trang 145)
Phân biệt các dạng tháp sinh thái.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiCó ba dạng tháp sinh thái:
- Tháp năng lượng biểu diễn sản lượng của mỗi bậc dinh dưỡng.
- Tháp sinh khối biểu diễn sinh khối (khối lượng trên một đơn vị diện tích hoặc thể tích) của các bậc dinh dưỡng.
- Tháp số lượng biểu diễn số lượng hoặc mật độ cá thể của các bậc dinh dưỡng.
(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Luyện tập 2 (SGK Cánh Diều - Trang 146)
Lấy một ví dụ về diễn thế sinh thái ở địa phương em. Phân tích sự biến đổi cơ bản về quần xã sinh vật trong quá trình diễn thế sinh thái.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiVí dụ về diễn thế sinh thái ở Hà Nội: Diễn thế sinh thái trên bãi bồi ven sông Hồng
Mô tả:
- Bãi bồi ven sông Hồng thường xuyên bị lũ lụt, bồi lắng phù sa.
- Quá trình diễn thế sinh thái trên bãi bồi ven sông Hồng diễn ra qua các giai đoạn sau:
Giai đoạn 1: Giai đoạn tiên phong:
- Các loài cây chịu được lũ lụt và điều kiện khắc nghiệt như cỏ dại, cây bụi, cây tre,... xuất hiện đầu tiên.
- Chúng tạo điều kiện cho các loài khác phát triển sau này.
Giai đoạn 2: Giai đoạn cây bụi:
- Cây bụi phát triển mạnh mẽ, che phủ cho các loài cây khác.
- Các loài động vật nhỏ như chim, côn trùng,... xuất hiện.
Giai đoạn 3: Giai đoạn rừng non:
- Cây gỗ xuất hiện, dần dần thay thế cho cây bụi.
- Quần xã sinh vật ngày càng đa dạng với nhiều loài động vật lớn hơn.
Giai đoạn 4: Giai đoạn rừng già:
- Rừng phát triển ổn định, với nhiều tầng tán.
- Quần xã sinh vật đạt đến độ đa dạng và phong phú cao nhất.
(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Luyện tập 3 (SGK Cánh Diều - Trang 147)
Sự ấm lên toàn cầu, phì dưỡng và sa mạc hóa ảnh hưởng thế nào đến sự cân bằng của các hệ sinh thái?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiSự ấm lên toàn cầu, sự phì dưỡng và sa mạc hóa là những biến đổi toàn cầu làm suy thoái các hệ sinh thái.
(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Vận dụng (SGK Cánh Diều - Trang 149)
Bảng 23.1 thể hiện năng lượng của một số thành phần khác nhau trong hệ sinh thái đầm lầy nước mặn.
a) Nhận xét hiệu suất sinh thái giữa các bậc dinh dưỡng trong hệ sinh thái này.
b) Vẽ tháp sinh thái năng lượng tương ứng với các bậc dinh dưỡng.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảia) Hiệu suất sinh thái giảm mạnh qua các bậc dinh dưỡng.
b) Tháp sinh thái năng lượng:
(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Câu hỏi 8 (SGK Cánh Diều - Trang 147)
Hãy cho biết nếu trong 10 năm tới nồng độ CO2 tiếp tục biến đổi theo xu hướng như trong hình 23.9 thì nhiệt độ trung bình toàn cầu sẽ thay đổi như thế nào?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiNếu trong 10 năm tới nồng độ CO2 tiếp tục biến đổi theo xu hướng như trong hình 23.9 thì nhiệt độ trung bình toàn cầu sẽ ngày càng nóng lên.
(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Câu hỏi 5 (SGK Cánh Diều - Trang 144)
Dựa vào thông tin ở hình 23.6, hãy mô tả khái quát dòng năng lượng đi vào và đi ra khỏi hệ sinh thái.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiNăng lượng từ ánh sáng mặt trời được chuyển hóa thành năng lượng hóa học nhờ các sinh vật sản xuất. Thông qua lưới thức ăn, năng lượng hóa học được chuyển qua các sinh vật trong hệ sinh thái. Cuối cùng, năng lượng được thải ra môi trường dưới dạng nhiệt.
(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)