Bài 2: Hội nhập kinh tế quốc tế

Mở đầu (SGK Cánh Diều - Trang 16)

Hướng dẫn giải

a) Hình ảnh gợi cho em liên tưởng đến việc Việt Nam gia nhập tổ chức thương mại thế giới (WTO) vào năm 2007

b) Việc ra nhập tổ chức thương mại thế giới (WTO) đem lại cho Việt Nam nhiều cơ hội để phát triển, nhưng Việt Nam cũng phải đối mặt với không ít khó khăn, thách thức.

- Về thời cơ:

+ Thu hút và tranh thủ được nguồn vốn đầu tư, các tiến bộ khoa học - công nghệ,…

+ Có cơ hội tiếp cận và mở rộng thị trường buôn bán.

+ Có cơ hội học hỏi kinh nghiệm quản lí và phát triển kinh tế…

- Về thách thức:

+ Còn tòn tại một số bất bình đẳng trong quan hệ thương mại quốc tế.

+ Gia tăng tình trạng cạnh tranh gay gắt giữa kinh tế Việt Nam với các nền kinh tế khác,…

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Khám phá 1 (SGK Cánh Diều - Trang 16)

Hướng dẫn giải

a) Để thành lập và tham gia Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ Xuyên Thái Binh Dương (CPTPP), các quốc gia phải cam kết thực hiện các điều khoản như:

+ Tuân thủ toàn bộ các quy định toàn diện của CPTPP về tự do thương mại hàng hoá và dịch vụ, tuân thủ cơ chế thực thi chặt chẽ.

+ Tuân thủ các quy định về tự do trên các lĩnh vực mới như: lao động, môi trường, doanh nghiệp nhà nước, mua sắm chính phủ, minh bạch hoá, cơ chế giải quyết tranh chấp về đầu tư,...

b)

- Quá trình hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam:

+ Năm 1986, Việt Nam tiến hành Đổi mới, với trọng tâm là phát triển kinh tế.

+ Năm 1995, Việt Nam gia nhập ASEAN và bình thường hóa quan hệ với Hoa Kỳ.

+ Năm 1998, Việt Nam gia nhập APEC

+ Năm 2007, Việt Nam gia nhập WTO

+ Năm 2008, kí kết hiệp định đối tác kinh tế Việt Nam - Nhật Bản

+ Năm 2015, tham gia cộng đồng kinh tế ASEAN; kí hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Hàn Quốc.

+ Năm 2018, kí hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ Xuyên Thái Binh Dương.

+ Năm 2020, kí kết Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu.

- Việc tham gia hợp tác kinh tế với các quốc gia và tổ chức quốc tế đem lại cho Việt Nam nhiều cơ hội để phát triển, nhưng Việt Nam cũng phải đối mặt với không ít khó khăn, thách thức.

+ Về thời cơ: thu hút và tranh thủ được nguồn vốn đầu tư, các tiến bộ khoa học - công nghệ; có cơ hội tiếp cận và mở rộng thị trường buôn bán; có cơ hội học hỏi kinh nghiệm quản lí và phát triển kinh tế…

+ Về thách thức: gia tăng tình trạng cạnh tranh gay gắt giữa kinh tế Việt Nam với các nền kinh tế khác,…

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Khám phá 2 (SGK Cánh Diều - Trang 16)

Hướng dẫn giải

a)

- Vai trò: Xuất khẩu là động lực quan trọng để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Điều này được thể hiện thông qua một số phương diện sau:

+ Thứ nhất, xuất khẩu là một trong những nguồn thu quan trọng của quốc gia. Khi xuất khẩu tăng, thu nhập quốc dân sẽ tăng theo.

+ Thứ hai, xuất khẩu tạo việc làm cho người lao động trong nước.

+ Thứ ba, xuất khẩu giúp các doanh nghiệp trong nước tiếp cận với thị trường quốc tế, thúc đẩy đổi mới công nghệ, nâng cao năng lực cạnh tranh và chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng hiện đại.

+ Thứ tư, xuất khẩu giúp các quốc gia gắn kết với nhau chặt chẽ hơn.

- Khi hội nhập quốc tế, Việt Nam sẽ có cơ hội tiếp cận và mở rộng thị trường thương mại, do đó sẽ góp phần đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu.

b) Những tác động của đầu tư trực tiếp nước ngoài đối với phát triển kinh tế

+ Thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng hiện đại.

+ Góp phần tạo việc làm trực tiếp tại các doanh nghiệp FDI và gián tiếp tại các doanh nghiệp khác trong chuỗi cung ứng hàng hoá cho doanh nghiệp FDI.

+ Góp phần quan trọng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực của Việt Nam.

+ FDI cũng là kênh quan trọng để tiếp thu công nghệ tiên tiến trên thế giới, đặc biệt là trong một số ngành như: điện tử, công nghiệp phần mềm, công nghệ sinh học....

c) Các nước đang phát triển như Việt Nam luôn nỗ lực hội nhập kinh tế quốc tế, vì: hội nhập kinh tế quốc tế tạo cơ hội để các nước đang phát triển có thể tiếp cận và sử dụng các nguồn lực bên ngoài như tài chính, khoa học - công nghệ, kinh nghiệm quản lí,... qua đó, đẩy nhanh quá trình phát triển đất nước.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Khám phá 3 (SGK Cánh Diều - Trang 20)

Hướng dẫn giải

a)

- Các cấp độ hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam được thể hiện qua thông tin 1:

+ Hợp tác song phương - thông qua việc kí kết Hiệp định song phương Việt Nam - Nhật Bản.

+ Hội nhập khu vực - thông qua việc tham gia Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương.

+ Hội nhập toàn cầu - thông qua việc tham gia Tổ chức Thương mại thế giới.

- Ý nghĩa:

+ Hợp tác song phương Việt Nam - Nhật Bản có ý nghĩa quan trọng trong việc thiết lập và phát triển quan hệ kinh tế thương mại giữa 2 quốc gia.

+ Tham gia vào Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương, giúp Việt Nam có cơ hội tăng cường quan hệ về kinh tế và chính trị với các nước trong khu vực

+ Tham gia Tổ chức Thương mại thế giới cho thấy Việt Nam đã có bước tiến dài trên con đường hội nhập kinh tế toàn cầu; giúp mở rộng quan hệ thương mại của Việt Nam với nhiều nước trên thế giới.

b)

- Các hoạt động kinh tế đối ngoại:

+ Hoạt động đầu tư quốc tế.

+ Hoạy động thương mại quốc tế.

+ Các dịch vụ thu ngoại tệ, như: xuất nhập khẩu lao động; du lịch quốc tế,..

- Ý nghĩa của các hoạt động kinh tế đối ngoại đối với Việt Nam:

+ Đẩy mạnh quá trình đổi mới và mở cửa hội nhập quốc tế nhằm nâng cao sức cạnh tranh, nội lực của nền kinh tế, hỗ trợ nâng cao vị thế về chính trị, ngoại giao

+ Thúc đẩy thu hút các nguồn vốn đầu tư nhằm cung ứng nguồn lực cho sự phát triển kinh tế đất nước.

+ Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo ra nhiều việc làm, giảm tỷ lệ thất nghiệp, tăng thu nhập, ổn định và cải thiện đời sống nhân dân.

+ Góp phần tích lũy nguồn lực thúc đẩy phát triển đất nước, đặc biệt là các nước đang phát triển từ một nước nông nghiệp lạc hậu. 

+ Thúc đẩy xuất khẩu lao động, thu hút khách du lịch nước ngoài mang lại lợi ích trước mắt và lâu dài. 

+ Giúp tiếp cận nền tảng công nghệ hiện đại, cách thức quản lý nền kinh tế và quản trị quốc gia một cách chuyên nghiệp.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập 1 (SGK Cánh Diều - Trang 22)

Hướng dẫn giải

- Nhận định A. Đúng nhưng chưa đầy đủ. Hội nhập kinh tế quốc tế là quá trình một quốc gia thực hiện gắn kết nền kinh tế của mình với nền kinh tế các quốc gia khác trong khu vực và trên thế giới dựa trên cơ sở cùng có lợi và tuân thủ các quy định chung.

- Nhận định B. Đúng. Hội nhập quốc tế được thực hiện theo nhiều cấp độ khác nhau, trong đó có hợp tác song phương (hợp tác giữa 2 quốc gia, chủ thể dựa trên nguyên tắc bình đẳng cùng có lợi, tôn trọng độc lập và chủ quyền của nhau).

- Nhận định C. Không chính xác. Vì: hội nhập kinh tế quốc tế là quá trình một quốc gia thực hiện gắn kết nền kinh tế của mình với nền kinh tế các quốc gia khác trong khu vực và trên thế giới dựa trên cơ sở cùng có lợi và tuân thủ các quy định chung

- Nhận định D. Đúng. Hội nhập quốc tế được thực hiện theo nhiều cấp độ khác nhau, như: hợp tác song phương; hội nhập khu vực và hội nhập toàn cầu.

- Nhận định E. Không chính xác. Hội nhập kinh tế quốc tế được thực hiện trên cơ sở tôn trọng những quy định chung của luật pháp quốc tế.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập 2 (SGK Cánh Diều - Trang 23)

Hướng dẫn giải

- Nhận định đúng là C “Hội nhập kinh tế quốc tế có khả năng thúc đẩy tăng trưởng và phát triển kinh tế quốc gia”

- Giải thích: sự cần thiết của hội nhập quốc tế:

+ Hội nhập kinh tế quốc tế giúp mỗi quốc gia mở rộng thị trường, thu hút vốn đầu tư, thúc đẩy tăng trưởng và phát triển kinh tế, tạo ra nhiều cơ hội việc làm và nâng cao thu nhập của các tầng lớp dân cư.

+ Đối với các nước đang phát triển, hội nhập kinh tế quốc tế tạo cơ hội tiếp cận và sử dụng các nguồn lực bên ngoài như tài chính, khoa học - công nghệ, kinh nghiệm quản lí,... cho quá trình phát triển của mình.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập 3 (SGK Cánh Diều - Trang 23)

Hướng dẫn giải

Các cấp độ hội nhập kinh tế quốc tế

Tên quốc gia, tên hiệp định hoặc tổ chức quốc tế có quan hệ kinh tế với Việt Nam

Ý nghĩa đối với đất nước

Cấp độ song phương

Hiệp định song phương Việt Nam - Nhật Bản.

Thiết lập và phát triển quan hệ kinh tế thương mại giữa Việt Nam và Nhật Bản

Cấp độ khu vực

Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương.

Giúp Việt Nam có cơ hội tăng cường quan hệ về kinh tế và chính trị với các nước trong khu vực

Cấp độ toàn cầu

Tổ chức Thương mại thế giới.

Cho thấy Việt Nam đã có bước tiến dài trên con đường hội nhập kinh tế toàn cầu; giúp mở rộng quan hệ thương mại của Việt Nam với nhiều nước trên thế giới.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập 4 (SGK Cánh Diều - Trang 23)

Hướng dẫn giải

a) Bạn H đã có nhiều việc làm tích cực, thể hiện trách nhiệm của công dân trong hội nhập kinh tế quốc tế. Cụ thể là:

+ H lại đến những địa điểm du lịch tại địa phương để làm hướng dẫn viên tinh nguyện cho du khách trong và ngoài nước

+ H cũng tích cực tìm hiểu về nền kinh tế và sự đa dạng văn hoá của các nước trên thế giới để có thể chủ động trong giao tiếp và kết bạn với bạn bè quốc tế.

b) Để thực hiện trách nhiệm của bản thân trong hội nhập kinh tế quốc tế, em có thể thực hiện một số biện pháp sau:

+ Tích cực học tập, rèn luyện để nâng cao trình độ kiến thức và kĩ năng nhằm đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của thị trường lao động.

+ Tham gia các hoạt động nghiên cứu khoa học, các cuộc thi khoa học - kĩ thuật dành cho học sinh, sinh viên.

+ Tìm hiểu về nền kinh tế và sự đa dạng văn hoá của các nước trên thế giới.

+ Phê phán, đấu tranh chống lại các hành vi mang tính kì thị, phân biệt, chia rẽ giữa các quốc gia, dân tộc.

+ Suy nghĩ, đề xuất, phát triển và hiện thực hóa các ý tưởng kinh doanh khởi nghiệp.

+ ….

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập 5 (SGK Cánh Diều - Trang 24)

Hướng dẫn giải

a)

- Thông tin trên phản ánh về việc: chất lượng nguồn nhân lực của Việt Nam còn thấp. Cụ thể: vào năm 2022, chỉ 8,96 % lao động Việt Nam có khả năng làm việc từ xa; lao động có kĩ năng tay nghề cao chỉ đạt 11,6%; chỉ 5% lao động có trình độ tiếng Anh.

- Tất cả các hình thức hội nhập (song phương, khu vực và toàn cầu) sẽ hị ảnh hưởng bởi hiện trạng đó.

b) Để thích ứng với yêu cầu của hội nhập kinh tế quốc tế, học sinh cần:

+ Tích cực học tập, rèn luyện để nâng cao trình độ kiến thức và kĩ năng nhằm đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của thị trường lao động.

+  Bên cạnh việc nâng cao nghiệp vụ chuyên môn, cần nỗ lực, không ngừng học hỏi, rèn luyện để cải thiện các kĩ năng mềm.

+ Tìm hiểu về nền kinh tế và sự đa dạng văn hoá của các nước trên thế giới.

+ Phê phán, đấu tranh chống lại các hành vi mang tính kì thị, phân biệt, chia rẽ giữa các quốc gia, dân tộc.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập 6 (SGK Cánh Diều - Trang 24)

Hướng dẫn giải

a) Nhận xét: cả hai bạn học sinh đều đưa ra những ý kiến riêng về tác động của quá trình hội nhập kinh tế quốc tế. Trong đó:

+ Bạn H mới chỉ nhận thấy những tác động tích cực của quá trình hội nhập kinh tế quốc tế, nên ý kiến bạn H đưa ra vẫn còn mang tính một chiều, chưa thật sự đầy đủ, hợp lí.

+ Bạn K nhận thấy tính 2 mặt của quá trình hội nhập kinh tế quốc tế, nên ý kiến bạn K đưa ra đầy đủ, hợp lí.

b) Nếu tham gia vào cuộc tranh luận đó, em sẽ đưa ra ý kiến của mình như sau: Hội nhập kinh tế quốc tế là tất yếu khách quan với tất cả các quốc gia trong bối cảnh toàn cầu hóa. Quá trình hội nhập kinh tế quốc tế sẽ đem lại nhiều cơ hội để phát triển đất nước nhưng cũng đặt các quốc gia đứng trước nhiều khó khăn, thách thức. Do đó, chúng ta cần chủ động lựa chọn, tiếp thu và phát huy những mặt tích cực, đồng thời phải nhận biết và ngăn chặn, đẩy lùi những mặt tiêu cực của các yếu tố bên ngoài.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)