Bài 17. Vùng Tây Nguyên

Mở đầu (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 194)

Hướng dẫn giải

Vị trí địa lý và văn hóa độc đáo góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội ở Trung Nguyên
*Vị trí địa lý:

- Địa hình cao nguyên xếp tầng:
+ Tạo điều kiện phát triển nông nghiệp đa dạng, sản xuất các loại cây công nghiệp như cà phê, cao su, hồ tiêu,...
+ Phát triển du lịch sinh thái, khám phá thiên nhiên.
+ Xây dựng các công trình thủy điện lớn, cung cấp năng lượng cho khu vực và cả nước.
- Đất badan màu mỡ:
+ Thuận lợi cho trồng trọt các loại cây lương thực, thực phẩm, cây công nghiệp.
+ Phát triển chăn nuôi gia súc, gia cầm.
*Văn hóa độc đáo:

- Đa dạng:
+ Mỗi dân tộc có bản sắc văn hóa riêng, thể hiện qua ngôn ngữ, trang phục, tập quán sinh hoạt, lễ hội,...
+ Tạo nên sức hút du lịch, thu hút du khách trong và ngoài nước đến tham quan, trải nghiệm.
- Độc đáo:
+ Văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.
+ Lễ hội truyền thống độc đáo như: lễ hội đâm trâu, lễ hội hoa dã quỳ,...
+ Nét văn hóa ẩm thực phong phú với các món ăn đặc sản như: cơm lam, gà nướng, lẩu lá é,...
Sự kết hợp hài hòa giữa điều kiện tự nhiên và văn hóa độc đáo đã góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội ở Trung Nguyên:

- Phát triển du lịch:
+ Du lịch sinh thái, du lịch văn hóa, du lịch cộng đồng,...
+ Các làng nghề truyền thống được phát triển và bảo tồn.
+ Các lễ hội được tổ chức thường xuyên, thu hút du khách.
- Phát triển nông nghiệp:
+ Áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao năng suất cây trồng, vật nuôi.
+ Phát triển sản xuất theo hướng hữu cơ, an toàn vệ sinh thực phẩm.
+ Hình thành các vùng sản xuất chuyên canh quy mô lớn.
- Phát triển công nghiệp:
+ Khai thác, chế biến các sản phẩm từ rừng như: gỗ, tre, mây,...
+ Phát triển các ngành công nghiệp chế biến nông sản, thực phẩm.
+ Xây dựng các khu công nghiệp, thu hút đầu tư trong và ngoài nước.
- Phát triển thương mại:
+ Mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm nông sản, công nghiệp.
+ Phát triển thương mại điện tử, đưa sản phẩm địa phương lên thị trường quốc tế.
+ Thu hút đầu tư vào lĩnh vực thương mại, dịch vụ.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 1 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 194)

Hướng dẫn giải

- Gồm 5 tỉnh: Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk, Đắk Nông, Lâm Đồng

- Diện tích: 54.5 nghìn km2

- Tiếp giáp Lào, Cam-pu-chia, Đông Nam Bộ, Bắc Trung Bộ, duyên hải miền Trung

- Có vị trí quan trọng về kinh tế, chính trị, an ninh quốc phòng 

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 2.a (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 194)

Hướng dẫn giải

- Địa hình: Cao nguyên bazan rộng lớn, bằng phẳng. Thích hợp cho phát triển các loại cây công nghiệp như cà phê, cao su, hồ tiêu...

- Khí hậu: Nhiệt đới gió mùa, ôn hòa. Phù hợp cho phát triển nhiều loại cây trồng, vật nuôi.

- Đất đai: Đất badan đỏ, màu mỡ. Thích hợp cho phát triển cây trồng.

- Rừng: Diện tích rừng lớn, trữ lượng gỗ quý cao. Cung cấp nguyên liệu cho ngành công nghiệp chế biến gỗ.

- Sông ngòi: Mạng lưới sông ngòi dày đặc. Tiềm năng phát triển thủy điện lớn.

- Khoáng sản: Bauxite, titan, đá quý...Có giá trị kinh tế cao.

- Khí hậu: Khí hậu mát mẻ, ôn hòa. Thích hợp cho phát triển du lịch sinh thái.

- Tài nguyên du lịch: Phong cảnh thiên nhiên hùng vĩ, hoang sơ. Nhiều di tích lịch sử, văn hóa.

- Biển: Vùng biển ven bờ dài, nhiều vũng, vịnh kín gió. Tiềm năng phát triển kinh tế biển.

- Vị trí địa lý: Nằm ở vị trí trung tâm của Việt Nam. Giao thông thuận lợi, kết nối với các khu vực khác trong cả nước.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 2.b (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 196)

Hướng dẫn giải

- Khí hậu:

Mùa khô kéo dài, thiếu nước trầm trọng.

Gây ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp và đời sống người dân.

- Địa hình:

Núi cao, địa hình dốc.

Gây khó khăn cho giao thông vận tải và phát triển kinh tế.

- Rừng:

Tỷ lệ che phủ rừng giảm do khai thác quá mức.

Gây ảnh hưởng đến môi trường, dẫn đến lũ lụt, sạt lở đất.

- Tài nguyên thiên nhiên:

Một số tài nguyên thiên nhiên đang bị khai thác cạn kiệt.

Cần bảo vệ và sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên.

- Biển:

Vùng biển ven bờ còn hoang sơ, chưa được khai thác hiệu quả.

Cần đầu tư phát triển kinh tế biển.

- Vị trí địa lý:

Vùng sâu vùng xa, giao thông khó khăn.

Gây khó khăn cho phát triển kinh tế - xã hội.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 3.a (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 196)

Hướng dẫn giải

- Vùng Tây Nguyên có dân số hơn 5 triệu người (năm 2020).

- Mật độ dân cư thấp nhất cả nước (khoảng 80 người/km²).

- Gồm 54 dân tộc, trong đó dân tộc thiểu số chiếm hơn 70%.

- Các dân tộc chính: Ê Đê, Gia Rai, Ba Na, Mnông, Xơ Đăng...

- Dân cư tập trung chủ yếu ở các khu vực ven sông, ven đường giao thông, sườn núi thấp.

- Vùng núi cao và xa trung tâm dân cư thưa thớt.

- Một số nét chung về phong tục tập quán: Chế độ mẫu hệ, nhà rông, nhà dài, lễ hội cồng chiêng.

- Văn hóa đa dạng, độc đáo, nổi tiếng với cồng chiêng, sử thi, văn hóa ẩm thực

- Giáo dục – y tế tỷ lệ biết chữ cao, hệ thống giáo dục phát triển 

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 3.b (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 197)

Hướng dẫn giải

1. Văn hóa vật chất:

- Nhà ở:

+ Nhà rông, nhà dài: biểu tượng văn hóa độc đáo, thể hiện tính cộng đồng.

+ Kiến trúc độc đáo, phù hợp với điều kiện tự nhiên và sinh hoạt của người dân.

- Trang phục:

+ Mỗi dân tộc có trang phục riêng, thể hiện bản sắc văn hóa.

+ Màu sắc sặc sỡ, hoa văn tinh tế.

- Ẩm thực:

+ Đa dạng, phong phú với nhiều món ăn đặc trưng.

+ Sử dụng nhiều nguyên liệu từ thiên nhiên như: cơm lam, gà nướng, rượu cần...

2. Văn hóa tinh thần:

* Cồng chiêng:

- Di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO công nhận.

- Loại hình nghệ thuật độc đáo, thể hiện đời sống tinh thần của người dân.

* Lễ hội:

- Lễ hội cồng chiêng, lễ hội đâm trâu...

- Phản ánh tín ngưỡng, quan niệm về thế giới và con người.

* Sử thi:

- Khẳng định giá trị văn hóa, lịch sử của các dân tộc.

- Giáo dục đạo đức, truyền thống cho thế hệ sau.

* Nghệ thuật:

- Điêu khắc, đan lát, dệt thổ cẩm...

- Hoa văn tinh tế, mang đậm bản sắc văn hóa.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 4.a (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 197)

Hướng dẫn giải

1. Cây công nghiệp lâu năm:

- Cà phê:

+ Cây trồng chủ lực của Tây Nguyên, diện tích và sản lượng đều lớn nhất cả nước.

+ Phân bố chủ yếu ở các tỉnh Đắk Lắk, Lâm Đồng, Gia Lai.

- Cao su:

+ Diện tích và sản lượng cao, đứng thứ hai cả nước.

+ Phân bố chủ yếu ở các tỉnh Đắk Nông, Bình Phước, Lâm Đồng.

- Hồ tiêu:

+ Diện tích và sản lượng lớn, đứng đầu cả nước.

+ Phân bố chủ yếu ở các tỉnh Đắk Lắk, Gia Lai, Đắk Nông.

- Điều:

+ Diện tích và sản lượng lớn, đứng thứ hai cả nước.

+ Phân bố chủ yếu ở các tỉnh Bình Phước, Đắk Nông, Tây Ninh.

2. Cây ăn quả:

- Cây ăn quả nhiệt đới: Sầu riêng, bơ, xoài, mít, chuối..., phân bố chủ yếu ở các tỉnh Đắk Lắk, Lâm Đồng, Gia Lai.

- Cây ăn quả ôn đới: Táo, dâu tây, mận, đào..., phân bố chủ yếu ở các tỉnh Lâm Đồng, Đà Lạt.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 4.b (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 199)

Hướng dẫn giải

- Rừng phân bố chủ yếu ở các tỉnh Đắk Lắk, Lâm Đồng, Gia Lai, Kon Tum.

- Rừng tập trung nhiều ở các khu vực: Vườn quốc gia Yok Đôn, Vườn quốc gia Bidoup Núi Bà, Khu bảo tồn thiên nhiên Ea Sô

- Khai thác và chế biến gỗ có sản lượng lớn nhất 

- Diện tích rừng trồng mới lớn nhất

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 4.c (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 199)

Hướng dẫn giải

- Các nhà máy thuỷ điện ở Tây Nguyên: Thủy điện Yaly, Thủy điện Sê San 4, Thủy điện Đồng Nai 4, Thủy điện An Khê, Thủy điện Ayun Hạ, Thủy điện Đa Nhim, Thủy điện Buôn Kuốp, Thủy điện Srê Pôk 3, Thủy điện Đồng Nai 2, Thủy điện Đồng Nai 3, Thủy điện Đồng Nai 5

- Tình hình phát triển: 

+ Công nghiệp khai khoáng ở Tây Nguyên đang phát triển mạnh mẽ.

+ Ngành khai khoáng đóng góp quan trọng vào phát triển kinh tế của khu vực.

- Phân bố: 

+ Đắk Lắk: bauxite, bazan, đá vôi

+ Lâm Đồng: cao lanh, bentonit, thạch anh

+ Gia Lai: vàng, titan, đá quý

- Tây Nguyên là nơi có trữ lượng bauxite lớn nhất Việt Nam.

- Tây Nguyên là nơi có trữ lượng titan lớn thứ hai Việt Nam

- Tây Nguyên là nơi có nhiều mỏ vàng.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 4.d (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 199)

Hướng dẫn giải

- Tây Nguyên có nhiều tiềm năng phát triển du lịch:

+ Khí hậu mát mẻ, ôn hòa.

+ Phong cảnh thiên nhiên hùng vĩ, hoang sơ.

+ Văn hóa độc đáo của các dân tộc thiểu số.

- Các điểm du lịch nổi tiếng ở Tây Nguyên:

Lâm Đồng: Đà Lạt, Buôn Ma Thuột, Măng Đen

Đắk Lắk: Buôn Ma Thuột, Vườn quốc gia Yok Đôn, Hồ Lắk

Gia Lai: Biển Hồ, Kon Tum

Đắk Nông: Vườn quốc gia Cát Tiên, Khu du lịch sinh thái Thác Giang Điền

- Loại hình du lịch: Du lịch sinh thái, du lịch văn hóa, du lịch nghỉ dưỡng

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)