Bài 16. Đất nước đổi mới

Khởi động (SGK Cánh Diều - Trang 76)

Hướng dẫn giải

Không gian phòng khách với ảnh Bác Hồ được treo ở vị trí trang trọng nhất và những huân, huy chương kháng chiến cùng với khẩu hiệu "Không có gì quý hơn độc lập tự do"; bên dưới là chiếc tủ ly được bày biện ti vi, lọ hoa, đài cát sét, đồng hồ...; bên cạnh là bộ ghế băng dài để tiếp khách, trên bàn có bộ ấm tích chè xanh.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 1 (SGK Cánh Diều - Trang 76)

Hướng dẫn giải

a, Hình 2: Quạt con cóc

Thời bao cấp, quạt con cóc là vật dụng được người dân ưa chuộng vì nó nhỏ gọn, tiện lợi, tiết kiệm điện. Gọi là quạt con cóc vì thân quạt gồm 2 mảnh nhựa ốp vào nhau, bọc lấy phần lõi đồng khiến hình dáng quạt trông như con cóc. Quạt con cóc có 3 cánh bằng nhựa, đế bằng sắt uốn chắc chắn

b, Câu chuyện thời bao cấp: Kí ức thời sổ gạo

Thầy giáo Nguyễn Văn Hàng kể lại: vào những năm 1980, ông thêm bát cơm trắng và những thứ như: cây bút, tờ giấy trắng, chiếc lốp xe chưa bị và.... Năm ấy, vợ ông sinh con đầu lòng, tiêu chuẩn gạo hằng tháng được 13 kg/khẩu, nhưng thường chỉ được lĩnh 3 kg. còn lại quy đối lúc thì bột mì, lúc mì sợi vụn, lúc khoai lang.... Cả tiêu chuẩn của ông cũng dành cho vợ. Mấy tháng trời, ông quên mất trên đời còn có môn cơm trắng. Còn thịt thì chỉ là thứ ông mơ ước.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Khám phá mục 1 (SGK Cánh Diều - Trang 77)

Hướng dẫn giải

Chiếc xe đạp Favorit của Tiệp Khắc giá 1.000 đồng ngày trước với đầy đủ biển số, bơm xe, có cả chiếc mũ rơm treo trên ghi đông - một tài sản cực kỳ lớn thời bao cấp.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 2 (SGK Cánh Diều - Trang 77)

Hướng dẫn giải

- Thành tựu kinh tế, xã hội

Từ năm 1986, Việt Nam tiến hành công cuộc đổi mới, xóa bỏ chế độ bao cấp. Sau gần 40 năm đổi mới, đất nước đạt được nhiều thành tựu to lớn, Việt Nam trở thành nước xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới. Hàng tiêu dùng đa dạng, phong phú. Đời sống của người dân được cải thiện rõ rệt. Uy tín và vị thế của Việt Nam được nâng cao trên trường quốc tế.

- Mô tả hiện vật: Đó là chiếc quạt điện cơ với màu trắng và đã cũ. Chiếc quạt không có thân dài như quạt hiện đại mà chỉ có thân ngắn.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Khám phá mục 2 (SGK Cánh Diều - Trang 78)

Hướng dẫn giải

Đây là hình ảnh chiếc bàn là Liên Xô.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập 1 (SGK Cánh Diều - Trang 78)

Hướng dẫn giải
Thời bao cấpThời kỳ đổi mới
Tem phiếu, sổ gạo, quạt con cóc, xếp hàngSiêu thị, xuất khẩu gạo
(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập 2 (SGK Cánh Diều - Trang 78)

Hướng dẫn giải

* Việt Nam phải tiến hành đổi mới vì vào đầu những năm 1980, cơ chế quản lý tập trung quan liêu, bao cấp của các nước xã hội chủ nghĩa trên thế giới bắt đầu bộc lộ sự lạc hậu. Thực tiễn đó, đặt ra yêu cầu các nước xã hội chủ nghĩa trên thế giới, trong đó, có Việt Nam phải tiến hành cải cách, đổi mới đất nước toàn diện.

* Những thành tựu

- Về kinh tế

+   Năm 1986, Đảng xác định nhiệm vụ phát triển kinh tế là trung tâm, xây dựng Đảng là then chốt.

+   Đổi mới tư duy kinh tế, từ đó đổi mới cơ chế, chính sách về kinh tế để chuyển dần từ nền kinh tế  kế hoạch hóa, tập trung, hành chính, bao cấp sang nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần, vận hành  theo cơ chế thị trường, có sự quản lý của Nhà nước, theo định hướng xã hội chủ nghĩa

+ Kinh tế giảm từng bước phát triển, chấm dứt khủng hoảng kinh tế xã hội (1996), trở thành quốc gia có thu nhập trung bình (2008).

- Về văn hoá- xã hội

+   1998, phát triển nền văn hoá đậm đà bản sắc dân tộc

+   Nhận thức về văn hóa, xã hội, con người ngày càng toàn diện, sâu sắc

+   Coi trọng văn hóa trong chính trị, kinh tế

+   Thực hiện có hiệu quả chính sách xã hội, chính sách dân tộc, tôn giáo

+   Bảo đảm cơ bản an sinh xã hội, quan tâm nâng cao phúc lợi xã hội cho người dân

+   Đời sống nhân dân được cải thiện

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Vận dụng (SGK Cánh Diều - Trang 78)

Hướng dẫn giải

1. Câu chuyện: "Lần ăn" từng bữa

Thành viên Tookies chia sẻ trên diễn đàn quansuvn: Ấn tượng của em về thời ấy chỉ còn chút xíu - rất mờ nhạt vì em sinh 1980. Đến 1986 là bắt đầu đổi mới rồi - lúc đấy, nhà em (thực ra có 2 mẹ con, bố đóng quân xa nhà - một năm về được một hai tuần) mới hết đói. Nhưng em nhớ năm 86 - cũng là năm miền Bắc mất mùa - đói - có cả người chết vì đói tuy không nhiều. Học sinh cấp III ở trường mẹ em dạy có mấy anh chị đói lả - ngất trên lớp học. Lúc đó, em mới 6 tuổi - nhớ lần dậy sớm mang sổ đi ra lương thực đong gạo thay mẹ ốm nằm nhà - được có mấy ký gạo. Về lại bắc bếp lũn cũn nấu cho mẹ. Em vẫn không thể quên cái cảnh vo gạo: cho vào nước, gạo đỏ quạch, nổi lềnh bềnh. Nếu đãi ra hết chắc chẳng còn gì để 2 mẹ con ăn. Cơm nấu lên đỏ lòm, thêm mùi gạo ẩm mốc. Rồi những bữa ăn sắn thay cơm, trường chỗ mẹ em dạy đi xin được ở mấy cái HTX chia cho mỗi nhà được vài chục ký, thế là nhà nhà ngồi bóc, sát để nghiền ra lấy bột, xắt nhỏ để phơi khô - dự trữ ăn dần...

Năm 1986 là cái Tết đầu tiên em thấy dù chỉ có 2 mẹ con ăn nhưng bắt đầu có thịt heo: thịt nạc thì làm ruốc, thịt mỡ thì rán lên dự trữ ăn dần. Bố em không được về phép nhưng có bác đồng đội làm cùng mang tiêu chuẩn tăng gia về cho hôm 29 Tết. Rồi sau Tết, bố về phép, em bắt đầu nghe thấy từ "đổi mới", rồi đời sống dần khá lên.

Giờ trưởng thành mới nghĩ, hồi đó mình khổ một thì bố mẹ khổ mười, chắt chiu từng đồng nuôi con ăn học, vượt bao nhiêu là khó khăn. Vậy mà giờ nhiều khi mình vẫn vô tâm, để bố mẹ trăn trở...

2. Sau 1 năm thi công khẩn trương, chợ Đồng Xuân (Hà Nội) đã tiến hành và đi vào hoạt động đầu tháng 2/1991. Chợ cao 3 tầng, với tổng diện tích 28.000m2, là nơi tập trung buôn bán của cư dân Hà Nội.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)