Em hãy cho biết từ khi thành lập nước Việt Nam dân chủ cộng hoà đến nay, nước ta đã ban hành mấy bản Hiến pháp? Hãy chia sẻ những hiểu biết của em về Hiến pháp.
Bài 14: Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Mở đầu (SGK Cánh Diều - Trang 88)
Thảo luận (1)
Khám phá 1 (SGK Cánh Diều - Trang 88)
Em hãy đọc hội thoại, thông tin và trả lời câu hỏiHội thoạiTrên đường đi học về, Mai nhìn thấy khẩu hiệu “Sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật”.- Mai: Minh ơi, pháp luật mình được học rồi, còn Hiến pháp do cơ quan nào ban hành nhỉ?- Minh: Theo mình được biết thì Hiến pháp do Quốc hội ban hành.- Mai: Mình thấy có rất nhiều luật như Luật Trẻ em, Luật Giao thông đường bộ, Luật Giáo dục,...Vậy Hiến pháp có nhiều không?- Minh: Theo như mình tìm hiệu thì mỗi giai đoạn của đât nước chỉ có một b...
Đọc tiếp
Em hãy đọc hội thoại, thông tin và trả lời câu hỏi
Hội thoại
Trên đường đi học về, Mai nhìn thấy khẩu hiệu “Sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật”.
- Mai: Minh ơi, pháp luật mình được học rồi, còn Hiến pháp do cơ quan nào ban hành nhỉ?
- Minh: Theo mình được biết thì Hiến pháp do Quốc hội ban hành.
- Mai: Mình thấy có rất nhiều luật như Luật Trẻ em, Luật Giao thông đường bộ, Luật Giáo dục,...
Vậy Hiến pháp có nhiều không?
- Minh: Theo như mình tìm hiệu thì mỗi giai đoạn của đât nước chỉ có một bản Hiến pháp. Hiện nay chỉ có Hiến pháp năm 2013.
- Mai: Vậy Hiến pháp quy định về những gì nhỉ?
- Minh: Nghe bố mình nói thì Hiến pháp quy định những vấn đề quan trọng nhất của đất nước.
- Mai: Đó là vấn đề gì? Có phải là vấn đề kinh tế và chính trị không?
- Minh: Đúng rồi, ngoài ra còn có vấn đề văn hoá, xã hội và quyền học tập của chúng minh nữa đây.
Thông tin.
Hiến pháp năm 2013
Điều 119. (trích)
1. Hiến pháp là luật cơ bản của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Viẹt Nam, có hiệu lực pháp lí cao nhất.
Mọi văn bản pháp luật khác phải phù hợp với Hiến pháp.
Mọi hành vi vi phạm Hiến pháp đều bị xử lí.
Câu hỏi: Từ thông tin đoạn hội thoại trên, theo em Hiến pháp có vị trí như thế nào trong hệ thống pháp luật?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiVị trí của Hiến pháp trong hệ thống pháp luật là:
+ Là văn bản quy phạm pháp luật do Quốc hội ban hành, quy định những vấn đề cơ bản và quan trọng nhất của quốc gia.
+ Là luật cơ bản của nhà nước, có hiệu lực pháp lí cao nhất trong hệ thống pháp luật Việt Nam.
+ Mọi văn bản quy phạm pháp luật khác đều được xây dựng, ban hành trên cơ sở Hiến pháp, phù hợp với Hiến pháp.
(Trả lời bởi datcoder)
Khám phá 2 (SGK Cánh Diều - Trang 89)
Em hãy đọc thông tin và trả lời câu hỏiHiến pháp năm 2013Điều 161. Mọi người đều bình đẳng trước pháp luật.2. Không ai bị phân biệt đối xử trong đời sống chính trị, dân sự, kinh tế, văn hoá, xã hội.Luật Trẻ em năm 2016Điều 6. Các hành vi bị nghiêm cẩm (trích)8. Kì thị, phân biệt đối xử với trẻ em vi đặc điểm cá nhân, hoàn cảnh gia đình, giới tính, dân tộc, quốc tịch, tín ngưỡng, tôn giáo của trẻ em.Bộ luật Lao động năm 2019Điều 8. Các hành vi bị nghiêm cấm trong lĩnh vực lao động (trích)1. Phân...
Đọc tiếp
Em hãy đọc thông tin và trả lời câu hỏi
Hiến pháp năm 2013
Điều 16
1. Mọi người đều bình đẳng trước pháp luật.
2. Không ai bị phân biệt đối xử trong đời sống chính trị, dân sự, kinh tế, văn hoá, xã hội.
Luật Trẻ em năm 2016
Điều 6. Các hành vi bị nghiêm cẩm (trích)
8. Kì thị, phân biệt đối xử với trẻ em vi đặc điểm cá nhân, hoàn cảnh gia đình, giới tính, dân tộc, quốc tịch, tín ngưỡng, tôn giáo của trẻ em.
Bộ luật Lao động năm 2019
Điều 8. Các hành vi bị nghiêm cấm trong lĩnh vực lao động (trích)
1. Phân biệt đối xử trong lao động.
2. Ngược đãi người lao động, cưỡng bức lao động.
Câu hỏi:
a) Em hiểu như thế nào về quy định của điều 16 Hiến pháp năm 2013?
b) Em hãy chỉ ra sự khác nhau giữa Điều 16 Hiến pháp năm 2013 với Khoản 8, Điều 6 Luật Trẻ em năm 2016 và Khoản 1, 2, Điều 8 Bộ luật Lao động năm 2019.
c) Hãy chia sẻ hiểu biết của em về đặc điểm của Hiến pháp nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảia) Mọi người đều được bình đẳng trước pháp luật, không ai bị phân biệt đối xử trong đời sống chính trị, dân sự, kinh tế, văn hóa, xã hội dù cho có ở độ tuổi nào, dân tộc, tôn giáo, tín ngưỡng, nghề nghiệp hay trình độ văn hóa như thế nào.
b)
- Điều 16 Hiến pháp năm 2013 chỉ ra những quy định chung về việc bình đẳng giữa người với người trước pháp luật.
- Khoản 8, điều 6 Luật trẻ em năm 2016 và Khoản 1, 2, điều 8 Bộ Luật lao động năm 2016 thì chỉ ra đối tượng cụ thể trong việc được đối xử bình đẳng đó là trẻ em là người lao động.
c)
- Hiến pháp quy định:
+ Những vấn đề cơ bản nhất về chế độ chính trị, chế độ kinh tế, văn hóa, giáo dục, khoa học, công nghệ và môi trường.
+ Quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân.
+ Tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước.
- Hiến pháp không quy định chi tiết từng lĩnh vực, từng vấn đề riêng biệt của đời sống xã hội.
(Trả lời bởi datcoder)
Khám phá 3 (SGK Cánh Diều - Trang 90)
Em hãy đọc thông tin, trường hợp dưới đây và trả lời câu hỏia) Em có nhận xét gì về việc làm của học sinh Trường trung học phổ thông A, gia đình ông T, bà H và P trong các trường hợp trên?b) Theo em, mỗi công dân cần làm gì để thực hiện nghĩa vụ tuân thủ Hiến pháp?
Đọc tiếp
Em hãy đọc thông tin, trường hợp dưới đây và trả lời câu hỏi
a) Em có nhận xét gì về việc làm của học sinh Trường trung học phổ thông A, gia đình ông T, bà H và P trong các trường hợp trên?
b) Theo em, mỗi công dân cần làm gì để thực hiện nghĩa vụ tuân thủ Hiến pháp?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảia)
- Việc tích cực tham gia vào các hoạt động ở khu dân cư vào cuối tuần của học sinh trường THPT A rất đáng khen và tuyên dương.
- Hành vi xả nước thải chưa qua xử lý ra sông của gia đình ông T là đáng lên án và ngăn chặn kịp thời để tránh ô nhiễm nguồn nước.
- Việc bà T đóng thuế đầy đủ và kinh doanh tuân thủ theo quy định của pháp luật là rất đúng đắn.
b)
- Để thực hiện nghĩa vụ tuân thủ Hiến pháp, mỗi công dân cần:
+ Tích cực tìm hiểu nội dung các quy định của Hiến pháp.
+ Nghiêm chỉnh, tự giác thực hiện các quy định của Hiến pháp trong cuộc sống hàng ngày.
+ Tích cực tuyên truyền, phê phán, đấu tranh chống các hành vi vi phạm Hiến pháp nhằm đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của Nhà nước, xã hội và công dân.
(Trả lời bởi datcoder)
Luyện tập 1 (SGK Cánh Diều - Trang 91)
Theo em, những khẳng định nào sau đây là đúng về Hiến pháp? Vì sao?A. Hiến pháp là luật cơ bản của Nhà nước.B. Hiến pháp có hiệu lực pháp lí cao nhất trong hệ thống pháp luật Việt Nam.C. Hiến pháp xác định những vấn đề cơ bản nhất, quan trọng nhất của Nhà nước và xã hội.D. Hiến pháp là nội quy được áp dụng trong nhà trường mà mọi học sinh bắt buộc phải thực hiện.E. Hiến pháp thể hiện tập trung nhất ý chí và bảo vệ lợi ích của nhân dân.G. Hiến pháp là văn bản quy phạm pháp luật do Chính phủ ban h...
Đọc tiếp
Theo em, những khẳng định nào sau đây là đúng về Hiến pháp? Vì sao?
A. Hiến pháp là luật cơ bản của Nhà nước.
B. Hiến pháp có hiệu lực pháp lí cao nhất trong hệ thống pháp luật Việt Nam.
C. Hiến pháp xác định những vấn đề cơ bản nhất, quan trọng nhất của Nhà nước và xã hội.
D. Hiến pháp là nội quy được áp dụng trong nhà trường mà mọi học sinh bắt buộc phải thực hiện.
E. Hiến pháp thể hiện tập trung nhất ý chí và bảo vệ lợi ích của nhân dân.
G. Hiến pháp là văn bản quy phạm pháp luật do Chính phủ ban hành.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiNhững khẳng định đúng về Hiến pháp:
+ A. Hiến pháp là luật cơ bản của Nhà nước.
+ B. Hiến pháp có hiệu lực pháp lí cao nhất trong hệ thống pháp luật Việt Nam.
+ C. Hiến pháp xác định những vấn đề cơ bản nhất, quan trọng nhất của Nhà nước và xã hội.
+ E. Hiến pháp thể hiện tập trung nhất ý chí và bảo vệ lợi ích của nhân dân.
Bởi vì Điều 119 Hiến pháp năm 2013 quy định về vị trí của Hiến pháp như sau: “Hiến pháp là luật cơ bản của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, có hiệu lực pháp lý cao nhất. Mọi văn bản pháp luật khác phải phù hợp với Hiến pháp. Mọi hành vi vi phạm Hiến pháp đều bị xử lý.”
(Trả lời bởi datcoder)
Luyện tập 2 (SGK Cánh Diều - Trang 91)
Em hãy nêu sự khác nhau giữa Hiến pháp và pháp luật.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải(Trả lời bởi datcoder)
Hiến pháp Pháp luật Bản chất Là văn bản thể hiện và bảo vệ chủ quyền của nhân dân, thông qua việc giới hạn quyền lực của nhà nước và khẳng định các quyền con người, quyền công dân. Là tập hợp những quy tắc xử sự bắt buộc do Nhà nước ban hành để quản lý xã hội, vì thế mang bản chất là công cụ pháp lý của nhà nước, chủ yếu phản ánh ý chí của Nhà nước (tuy nhiên không được đi ngược lại ý chí của nhân dân vì không được trái với Hiến pháp). Giá trị
pháp lýCó giá trị pháp lý cao hơn các đạo luật khác của quốc gia; các đạo luật khác trong quốc gia được xây dựng phải trên cơ sở Hiến pháp, không được vi phạm Hiến pháp. Có giá pháp lý thấp hơn Hiến pháp, được xây dựng trên cơ sở Hiến pháp, không trái với quy định của Hiến pháp. Phạm vi và
mức độ
điều chỉnhCó phạm vi điều chỉnh rất rộng, liên quan đến tất cả các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội của quốc gia, song chỉ tập trung vào các mối quan hệ cơ bản và chỉ đề cập đến các nguyên tắc định hướng, nền tảng, không đi sâu vào chi tiết. Có phạm vi điều chỉnh hẹp chỉ trong một lĩnh vực chính trị, thậm chí một nhóm quan hệ xã hội trong một lĩnh vực nhất định, nhưng đi sâu điều chỉnh chi tiết, cụ thể trong lĩnh vực, quan hệ xã hội đó. Trình tự,
thủ tục xây dựng và
sửa đổiPhức tạp và đòi hỏi nhiều thời gian hơn do với các đạo luật khác. Đơn giản và đòi hỏi ít thời gian hơn Hiến pháp.
Luyện tập 3 (SGK Cánh Diều - Trang 91)
Theo em, hành vi của người nào trong các trường hợp dưới đây là thực hiện nghĩa vụ tuân thủ Hiến pháp? Vì sao?A. Anh X thực hiện nghĩa vụ quân sự.B. Ông M không tham gia bầu cử Hội đồng nhân dân cấp xã.C. Chị T là cán bộ hội phụ nữ luôn tích cực trong các hoạt động giúp đỡ mọi người.D. Doanh nghiệp A đã hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế cho Nhà nước.E. Ông B có hành vi chống phá lại chính quyền nhà nước.
Đọc tiếp
Theo em, hành vi của người nào trong các trường hợp dưới đây là thực hiện nghĩa vụ tuân thủ Hiến pháp? Vì sao?
A. Anh X thực hiện nghĩa vụ quân sự.
B. Ông M không tham gia bầu cử Hội đồng nhân dân cấp xã.
C. Chị T là cán bộ hội phụ nữ luôn tích cực trong các hoạt động giúp đỡ mọi người.
D. Doanh nghiệp A đã hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế cho Nhà nước.
E. Ông B có hành vi chống phá lại chính quyền nhà nước.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiCác trường hợp tuân thủ Hiến pháp:
+ A. Anh X thực hiện nghĩa vụ quân sự.
Theo điều 30 Luật nghĩa vụ quân sự 2015 quy định: "Công dân đủ 18 tuổi được gọi nhập ngũ; độ tuổi gọi nhập ngũ từ đủ 18 tuổi đến hết 25 tuổi; công dân được đào tạo trình độ cao đẳng, đại học đã được tạm hoãn gọi nhập ngũ thì độ tuổi gọi nhập ngũ đến hết 27 tuổi."
+ C. Chị T là cán bộ hội phụ nữ luôn tích cực trong các hoạt động giúp đỡ mọi người.
Bởi vì chị T thực hiện tốt nghĩa vụ giúp đỡ mọi người trong tổ chức.
+ D. Doanh nghiệp A đã hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế cho Nhà nước.
Bởi vì bà H đã thực hiện đúng nghĩa vụ, tuân thủ Hiến pháp, đóng thuế thu nhập doanh nghiệp đầy đủ.
(Trả lời bởi datcoder)
Luyện tập 4 (SGK Cánh Diều - Trang 91)
Khi thấy chính quyền địa phương tổ chức các hoạt động tuyên truyền nội dung cơ bản của Hiến pháp mới cho người dân, bạn Q thắc mắc: Hiến pháp chỉ áp dụng cho những cơ quan nhà nước nên xã không cần phải tổ chức tuyên truyền.
a) Em suy nghĩ như thế nào về thắc mắc của bạn Q?
b) Nếu là bạn của Q trong trường hợp trên, em sẽ nói với Q như thế nào?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảia) Bạn Q đã có suy nghĩ sai về Hiến pháp.
b) Nếu là bạn của Q trong trường hợp trên, em sẽ nói với Q rằng: Các quy định trong Hiến pháp có liên quan đến tất cả người dân Việt Nam và mọi người đều cần phải biết đến.
(Trả lời bởi datcoder)
Luyện tập 5 (SGK Cánh Diều - Trang 91)
Gần đây, các bạn trong lớp của P đang trao đổi rất sôi nổi về việc các anh học lớp 12 được gọi đi khám nghĩa vụ quân sự. Các bạn đều bày tỏ mong, muốn được thực hiện nghĩa vụ quân sự. Bạn Bí thư của lớp còn dự kiến sẽ tổ chức một buổi sinh hoạt lớp tìm hiểu về Luật Nghĩa vụ quân sự.a) Em có nhận xét gì về mong muốn được thực hiện nghĩa vụ quân sự của các bạn lớp P?b) Theo em, buổi sinh hoạt tìm hiểu về Luật Nghĩa vụ quân sự của lớp P có ý nghĩa gì?
Đọc tiếp
Gần đây, các bạn trong lớp của P đang trao đổi rất sôi nổi về việc các anh học lớp 12 được gọi đi khám nghĩa vụ quân sự. Các bạn đều bày tỏ mong, muốn được thực hiện nghĩa vụ quân sự. Bạn Bí thư của lớp còn dự kiến sẽ tổ chức một buổi sinh hoạt lớp tìm hiểu về Luật Nghĩa vụ quân sự.
a) Em có nhận xét gì về mong muốn được thực hiện nghĩa vụ quân sự của các bạn lớp P?
b) Theo em, buổi sinh hoạt tìm hiểu về Luật Nghĩa vụ quân sự của lớp P có ý nghĩa gì?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảia) Các bạn lớp P đã có tinh thần, trách nhiệm trong việc thực hiện nghĩa vụ quân sự, tuân thủ đúng theo quy định của nhà nước và Hiến pháp.
b) Buổi sinh hoạt tìm hiểu về Luật Nghĩa vụ quân sự của lớp P đã mang lại ý nghĩa:
+ Cung cấp các thông tin về Luật nghĩa vụ quân sự.
+ Giúp các bạn hiểu đúng về nghĩa vụ quân sự như độ tuổi, trách nhiệm…
+ Tuyên truyền, vận động các bạn đăng kí tham gia nghĩa vụ quân sự khi đủ điều kiện.
(Trả lời bởi datcoder)
Vận dụng 1 (SGK Cánh Diều - Trang 91)
Em hãy cùng các bạn vẽ tranh cổ động với chủ đề “Sống và làm việc theo Hiền pháp, pháp luật” và chia sẻ thông điệp của bức tranh.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải
Ở nước ta, ngày 09-11-1946, bản Hiến pháp đầu tiên của nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa được ban hành. Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam cũng là thông điệp gửi đến nhân dân thế giới, các nhà đầu tư nước ngoài hình ảnh của một nước Việt Nam đang đổi mới và xây dựng một đất nước thượng tôn Hiến pháp, pháp luật.Ngày Pháp luật có ý nghĩa giáo dục sâu sắc trong việc đề cao giá trị của pháp luật trong nhà nước pháp quyền, hướng mọi tổ chức, cá nhân tính tích cực tham gia với hành vi, thái độ xử sự pháp luật đúng đắn. Đề cao quyền cũng như trách nhiệm, nghĩa vụ của mỗi công dân nói chung và cán bộ, công chức, viên chức nói riêng trong học tập, tìm hiểu pháp luật và tự giác chấp hành pháp luật. Qua đó góp phần nâng cao ý thức và niềm tin pháp luật, từng bước xây dựng và củng cố các giá trị văn hóa pháp lý trong cuộc sống xã hội. Đồng thời, đây còn là mô hình để vận động, khuyến khích, kêu gọi toàn thể nhân dân chung sức, đồng lòng vì sự nghiệp xây dựng và hoàn thiện nhà nước, phát huy triệt để tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc, cùng tích cực hành động vì một Việt Nam dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
(Trả lời bởi datcoder)
