Bài 10: Quyền bình đẳng của công dân trước pháp luật.

Khám phá 2 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 73)

Hướng dẫn giải

- Quyền bình đẳng giữa các dân tộc là cơ sở của đoàn kết giữa các dân tộc và xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tạo sức mạnh phát triển đất nước bền vững, góp phần thực hiện mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”.

- Những chính sách của tỉnh H đã đem lại lợi ích cho sự phát triển của tỉnh, góp phần giúp đỡ, cải thiện đời sống cho đồng bào dân tộc, đem lại những kết quả tích cực về kinh tế, văn hoá, xã hội.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Thảo luận (1)

Khám phá 1.c (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 72)

Hướng dẫn giải

- Công dân bình đẳng về trách nhiệm pháp lí: Mọi công dân khi thực hiện những hành vi trái pháp luật đều phải chịu trách nhiệm pháp lí do hành vi của mình gây ra. Những lỗi vi phạm với mức độ như nhau, đối tượng như nhau thì sẽ chịu trách nhiệm như nhau. Nếu công dân có mức độ vi phạm khác nhau, tính chất và hành vi khác nhau sẽ phải chịu mức trách nhiệm pháp lí phù hợp.

- Theo em, người phạm tội bình đẳng trước pháp luật là bình đẳng về trách nhiệm pháp lí. Công dân dù ở địa vị nào, làm nghề gì, khi vi phạm pháp luật đều phải chịu trách nhiệm pháp lí theo quy định của pháp luật (trách nhiệm hành chính, dân sự, hình sự, kỉ luật). Công dân vi phạm pháp luật với tính chất và mức độ như nhau đều phải chịu trách nhiệm pháp lí như nhau. Cụ thể: Tòa án nhân dân huyện Y đã xét xử khách quan, công bằng và nghiêm minh. Qua đó, góp phần ổn định tình hình an ninh chính trị và trật tự, an toàn xã hội.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Thảo luận (1)

Luyện tập 2 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 76)

Hướng dẫn giải

- Hành vi không vi phạm quyền bình đẳng của công dân trước pháp luật là: b, c, d.

- Hành vi vi phạm quyền bình đẳng của công dân trước pháp luật là: a, e. Vì:

+ Trường hợp a. Hành vi buộc chị M thôi việc trong thời gian đang nuôi con tám tháng tuổi của Công ty X là vi phạm quyền bình đẳng của công dân trước pháp luật. Căn cứ theo quy định tại khoản 3 Điều 17 Bộ luật Lao động năm 2019, người sử dụng lao động không được sa thải hoặc đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động đối với người lao động vì lí do nuôi con dưới 12 tháng tuổi, trừ các trường hợp đặc biệt khác.

+ Trường hợp e. Hành vi Công ty K xếp anh M được hưởng mức lương cao hơn anh N mặc dù vị trí công việc, trình độ, kinh nghiệm của cả hai giống nhau mà không có thoả thuận lao động tập thể đã vi phạm quyền bình đẳng của công dân trước pháp luật.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Thảo luận (1)

Khám phá 3.1 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 74)

Hướng dẫn giải

- Việc làm của Trường Trung học phổ thông C vi phạm quyền bình đẳng của công dân về quyền và nghĩa vụ vì gia đình bà A đã được Nhà nước công nhận thuộc diện hộ nghèo nhưng Trường Trung học phổ thông C vẫn yêu cầu các con của bà A phải đóng học phí.

- Hành vi của cảnh sát giao thông K vi phạm quyền bình đẳng của công dân về trách nhiệm pháp lí vì cảnh sát giao thông K chỉ xử phạt hành chính đối với C (nam) mặc dù cả C và D đều vi phạm.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Thảo luận (1)

Luyện tập 1 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 75)

Hướng dẫn giải

a. Không đồng tình với nhận định a vì theo quy định tại khoản 1 Điều 14 Hiến pháp năm 2013, quyền và nghĩa vụ của công dân không tách rời nhau.

b. Đồng tình với nhận định b vì cho dù ở vị trí nào, làm nghề gì, khi vi phạm pháp luật đều phải chịu trách nhiệm pháp lí, hành chính, dân sự, hình sự, kỉ luật về hành vi vi phạm của mình và bị xử lí theo quy định của pháp luật. Công dân vi phạm pháp luật với tính chất và mức độ như nhau thì phải chịu trách nhiệm pháp lí như nhau.

c. Đồng tình với nhận định c vì dù Nhà nước là một tổ chức đặc biệt nhưng khi tham gia vào các quan hệ pháp luật, Nhà nước và các cơ quan nhà nước bình đẳng với các chủ thể khác về quyền và nghĩa vụ pháp lí.

d. Không đồng tình với nhận định d vì mọi công dân không phân biệt màu da, giới tính, địa vị,... đều không bị phân biệt trong việc hưởng quyền, thực hiện nghĩa vụ và chịu trách nhiệm pháp lí trước pháp luật.e. Đồng tình với nhận định e vì tất cả công dân thực hiện quyền và nghĩa vụ hợp pháp của mình sẽ làm nâng cao tính công bằng, dân chủ.

g. Đồng tình với nhận định g. Thực hiện bình đẳng về quyền và nghĩa vụ của công dân góp phần đảm bảo công bằng dân chủ, văn minh.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Thảo luận (1)

Luyện tập 3 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 76)

Hướng dẫn giải

Bài tập a. Quy định điểm ưu tiên không vi phạm quyền bình đẳng của công dân trong học tập vì đây là quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo để tạo công bằng cho các thí sinh vùng miền/ thí sinh có hoàn cảnh khó khăn nhưng có tinh thần hiếu học. Chính sách cộng điểm ưu tiên đã mở ra cơ hội trúng tuyển đại học cho nhiều HS để được học tập, phát triển bản thân, góp phần phát triển kinh tế, xã hội cho đất nước

Bài tập b.

- Lời đề nghị của anh T không phù hợp vì vi phạm về quyền công dân bình đẳng về trách nhiệm pháp lí. Cho dù ở vị trí nào, làm nghề gì, khi vi phạm pháp luật đều phải chịu trách nhiệm pháp lí, hành chính, dân sự, hình sự, kỷ luật về hành vi vi phạm của mình và bị xử lí theo quy định của pháp luật. Công dân vi phạm pháp luật với tính chất và mức độ như nhau thì phải chịu trách nhiệm pháp lí như nhau.

- Cảnh sát giao thông không đồng ý với đề nghị của anh T là đảm bảo quyền bình đẳng của công dân về trách nhiệm pháp lí vì Cảnh sát giao thông được Nhà nước trao quyền thực hiện đúng quy định của pháp luật, đảm bảo công bằng cho xã hội.

Bài tập c. Anh T yêu cầu chị B nghỉ việc vi phạm quyền bình đẳng của công dân vì theo Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 quy định “vợ, chồng bình đẳng về quyền và nghĩa vụ”.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Thảo luận (1)

Vận dụng 1 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 77)

Hướng dẫn giải

Đối với em, việc thực hiện các quy định pháp luật về quyền bình đẳng của công dân là rất quan trọng. Đây là cách để đảm bảo rằng tất cả mọi người đều được đối xử công bằng và có cơ hội phát triển tối đa. Việc tuân thủ các quy định này cũng giúp chúng ta tôn trọng nhau và tôn trọng giá trị con người. Nếu chúng ta không tuân thủ các quy định này, chúng ta sẽ đối mặt với những vấn đề bất bình đẳng và phân biệt đối xử, ảnh hưởng đến sự phát triển của cả cá nhân và xã hội. Do đó, em luôn coi việc thực hiện các quy định pháp luật liên quan đến quyền bình đẳng của công dân là trách nhiệm của mỗi người và sẽ luôn cố gắng thực hiện tốt nhất có thể. Em tin rằng nếu mỗi người trong xã hội đều tuân thủ các quy định này, thì xã hội của chúng ta sẽ trở nên công bằng và phát triển hơn.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Thảo luận (1)

Vận dụng 2 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 77)

Hướng dẫn giải

Một trường hợp vi phạm về quyền bình đẳng của công dân trước pháp luật là việc giới chức cấp cao áp đặt án phạt không công bằng lên một người dân hoặc một nhóm người vì lí do chủ quan.

- Ví dụ: Đối với một quyết định của tòa án, giám đốc một công ty X đã áp đặt một mức phạt quá cao lên anh nhân viên T vì trước đó, anh nhân viên này đã tham gia phản đối chính sách của công ty. Sự việc đã được mang đến tòa án giám sát và đánh giá lại sự công bằng của mức phạt. Kết quả cho thấy rằng mức phạt không phù hợp với lỗi lầm của nhân viên T.

- Bài học có thể rút ra: Các quản lý và giám đốc cần phải thiết lập một hệ thống nội quy, quy định nhằm kiểm soát chặt chẽ để đảm bảo rằng các phạm luật không được áp đặt trái với quyền công bằng của người dân. Đồng thời, nhân viên và các bên liên quan cũng cần phải biết và chấp hành các quy định pháp luật để tránh xảy ra các trường hợp vi phạm như vậy.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Thảo luận (1)

Luyện tập 4 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 77)

Hướng dẫn giải

Trưởng đoàn thanh tra vi phạm quyền bình đẳng của công dân trước pháp luật vì cả hai cơ sở chế biến thực phẩm đều có hành vi vi phạm pháp luật môi trường là xả chất thải chưa qua xử lí, gây ô nhiễm nặng. Theo quy định của pháp luật, cả hai cơ sở đều bị xử lí vi phạm nhưng Trưởng đoàn thanh tra chi lập biên bản xử phạt và đình chỉ hoạt động đối với cơ sở chế biến của ông K.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Thảo luận (1)

Khám phá 3.2 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 74)

Hướng dẫn giải

- Những việc làm của chị T là biểu hiện của việc thực hiện quy định pháp luật về quyền bình đẳng của công dân. Mặc dù chị T bị khuyết tật nhưng chị luôn cố gắng, nỗ lực để phát triển bản thân, giúp đỡ những công dân khiếm khuyết khác, truyền động lực sống có ích cho mọi người và lan tỏa tinh thần tương thân, tương ái trong cộng đồng

- Những việc em đã làm để góp phần thực hiện quy định của pháp luật về quyền bình đẳng của công dân là: 

+ Có trách nhiệm học tập để biết được quy định về quyền bình đẳng của công dân trước pháp luật.

+ Có ý thức tuân thủ và chấp hành các quy định pháp luật.

+ Tuyên truyền và vận động mọi người xung quanh cùng thực hiện.

+ Tự giác thực hiện các quy định của pháp luật về quyền bình đẳng của công dân dựa trên sự hiểu biết của bản thân.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Thảo luận (1)