Xác định chủ đề của truyện. Chi tiết những chú cá cờ sống trong "cái bể xi măng hình bầu dục khá lớn, giữa bể là hòn non bộ và trong bể lúc nào cũng lưng lửng một lớp nước lưu cữu, đen sẫm như mực...” và những hình ảnh trong "giấc mơ ban nãy của cậu bé Quang” có ý nghĩa như thế nào trong việc làm sáng tỏ chủ đề?
- Chủ đề: phê phán lối sống tù túng, chật hẹp, bó buộc của con người và mong ước một cuộc sống tự do
- Chi tiết những chú cá cờ sống trong "cái bể xi măng hình bầu dục khá lớn, giữa bể là hòn non bộ và trong bể lúc nào cũng lưng lửng một lớp nước lưu cữu, đen sẫm như mực...” đại diện cho những con người sống mãi trong sự tù túng, cũ mòn, không tìm thấy lối đi, khiến cho họ trở nên “ngù ngờ và ngốc nghếch hơn nhiều so với đồng loại sống ở nơi thông thoáng”
- Chi tiết những hình ảnh trong giấc mơ của Quang thể hiện cho ước mơ, khát vọng của đứa trẻ hay con người hướng tới một cuộc sống rộng mở hơn, có sự tự do, thoát khỏi những cái bể hay “khu tập thể” sáo mòn.