Vai trò của người em gái tiền phương trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ của dân tộc đó là chỗ dựa không chỉ về vật chất mà còn về tinh thần cho các chiến sĩ nơi tiền tuyến. Những em gái ấy ta từng gặp rất nhiều trong thơ ca. Đó là người em gái nấu bữa xôi thơm dẻo nuôi quân trong Tây Tiến: "Mai Châu mùa em thơm nếp xôi". Đó là những cô gái phá bom mở đường trong thơ Tố Hữu: "Em là ai, cô gái hay nàng tiên/ Em có tuổi hay không có tuổi", hay trong thơ Lâm Thị Mỹ Dạ: "Truyện kể rằng em cô gái mở đường/ Để cứu con đường đêm ấy khỏi bị thương/ Cho đoàn xe kịp giờ ra trận/ Em đã lấy tình yêu của mình thắp lên thành ngọn lửa/ Đánh lạc hướng quân thù, hứng lấy luồng bom"; đó là những nữ chiến sĩ của tổ trinh sát mặt đường Nho, Thao, Phương Định trong Những ngôi sao xa xôi. Như vậy, những người em gái tiền phương không chỉ ở hậu phương thực hiện nhiệm vụ lao động sản xuất, tích lương, vận chuyển vũ khí mà họ còn là những người chiến sĩ trực tiếp tham gia chiến đấu trên chiến trường. Họ cũng tham gia tạo nên thành quả, chiến thắng chung trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ. Ở những người em gái này đều hiện lên phẩm chất: tần tảo, kiên cường, dũng cảm và yêu nước, sẵn sàng hi sinh vì đất nước.
