- Trong quan niệm của người kể chuyện, “muối của rừng” là kết tinh của quá trình đấu tranh chiến thắng cái ác của mỗi người trong các hoàn cảnh, để trở về với đúng bản chất thuần nguyên sơ khai thiện lương nhất. Khi con người nhận thực được ý nghĩa thực sự của cuộc sống, biết bảo vệ cái thiện, khi đó thiên nhiên mới ban phát quà tặng cho con người. Đó chính là quá trình tỉnh thức lương tâm của con người.
- “Muối của rừng” chủ yếu được gửi gắm qua các hình ảnh, chi tiết nhân vật ông Diểu buồn bã ngồi nhìn “con khỉ đực nằm dài trên vạt cỏ ướt" và “buồn bã tê tái đến tận đáy lòng", "cay cay sống mũi" khi chứng kiến cả hai con khỉ. Ông quyết định "phóng sinh" cho con khỉ bởi bản thân ông tự nhận ra "hóa ra ở đời, trách nhiệm đè lên từng mỗi sinh vật quả thật nặng nề. Ông trở về cùng hai bàn tay trắng và cơ thể trần truồng với phần người trỗi dậy và thắng thế.
