Từng nhân vật trong Chuyện người con gái Nam Xương giống nhau ở điểm đều chịu bi kịch chung của thời đại, đó là chiến tranh phi nghĩa và những khuôn phép của xã hội phong kiến.
- Nhân vật Trương Sinh: vốn con nhà khá giả nhưng không có học nên phải ghi tên trong sổ lính và ra trận tham chiến. Chiến tranh như cái án treo có thể cướp đi sinh mệnh của người nam nhi bất cứ khi nào.
- Nhân vật bà mẹ Trương Sinh: vì quá thương nhớ con mà cũng lâm bệnh rồi không bao lâu qua đời. Như vậy, chiến tranh là cái nền chung khiến các nhân vật đều nhuốm màu bi kịch.
- Nhân vật Vũ Nương chịu ảnh hưởng nặng nhất:
+ Cuộc hôn nhân không tình yêu của lễ giáo phong kiến, nhưng Vũ Nương luôn cố gắng làm trọn vai trò, không (chưa từng) để vợ chồng phải dẫn tới thất hòa.
+ Chiến tranh khiến gia đình li tán cũng gây nên bi kịch, khiến người mẹ phải tự trỏ cái bóng trên tường và bảo đó là cha đứa trẻ (vì mong con có tình yêu đủ đầy của cả cha và mẹ), từ đó là Vũ Nương bị rơi vào bi kịch, hiểu lầm không thể cứu vãn.
+ Cái chết là tất yếu và dù cho có yếu tố kì ảo nhưng không thể trở về đoàn tụ vì xã hội phong kiến hà khắc còn đó, những người chồng vũ phu độc đoán hồ đồ nhưn Trương Sinh còn đó. Thì dù Vũ Nương có trở về cũng chỉ lặp lại vòng bi kịch.
- Bé Đản: nạn nhân nhỏ nhất trong truyện. Vì chiến tranh nổ ra mà đứa trẻ phải xa cha. Lớn lên mà chưa từng gặp cha. Đến khi Trương Sinh trở về, với lời nói ngây thơ vô tội cũng vô tình gây nên cái chết cho Vũ Nương. Chắc chắn sau này khi bé Đản trưởng thành sẽ luôn sống trong mặc cảm tội lỗi. Đó cũng là bi kịch.
=> Như vậy, hầu hết các nhân vật trong truyện đều là nạn nhân của chiến tranh, của xã hội hà khắc, không đảm bảo đủ quyền lợi thiết yếu cho con người.
Chỉ có Phan Lang, người cùng làng, là chết vì chết đuối khi đi đánh cá và không ngờ được trả ơn dưới thủy cung. Phan Lang xuất hiện cùng những chi tiết kì ảo đã góp phật mở nút cho câu chuyện và khiến câu chuyện trở nên li kì, độc đáo hơn.
