- Phản xạ không điều kiện : là phản xạ sinh ra đã có, không cần phải học tập.
VD: Tay chạm phải vật nóng, rụt tay lại ; Đi nắng, mặt đỏ gay, mồ hôi vã ra; Trời rét, môi tím tái, người run cầm cập và sởn gai ốc....
- Phản xạ có điều kiện: là phản xạ được hình thành trong đời sống cá thể, là kết quả của quá trình học tập, rèn luyện, rút kinh nghiệm.
VD: Qua ngã tư thấy đèn đỏ vội dừng xe trước vạch kẻ ; Chẳng dại gì mà chơi đùa với lửa....
Tuy phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện có những điểm khác nhau, song lại có liên quan chặt chẽ với nhau:
- Phản xạ không điều kiện là cơ sở để thành lập phản xạ có điều kiện.
- Phải có sự kết hợp giữa một kích thích có điều kiện với kích thích không điều kiện (trong đó kích thích có điều kiện phải tác động trước kích thích không điều kiện một thời gian ngắn).