Ở Hi Lạp và Rô ma, nô lệ và lực lượng lao động chính làm ra đủ mọi sản phẩm từ thóc gạo, thịt sữa, dép, áo, quần,... để nuôi sống và cung ứng cho toàn xã hội thế nhưng nô lệ là giai cấp thấp kém nhất,thường bị chủ nô đối xử rất tàn bạo như đánh đập, đóng dấu trên cánh tay hay trên trán.Nô lệ như là một ''những công cụ biết nói” và tất cả mọi của cải do họ làm ra đều thuộc về chủ nô,bản thân nô lệ cũng là tài sản của chủ.
Ở Hi Lạp và Rô-ma, số nô lệ nhiều gấp hàng chục lần số chủ nô. Nô lệ là lực lượng lao động chính trong xã hội. Mọi của cải đều nhờ sức lao động của nô lệ mà có : từ việc sản xuất lúa gạo ở các trang trại đến việc làm ra các sản phẩm thủ công như giày dép, quần áo v.v... Họ cũng là những người phục vụ trong các gia đình quý tộc, quan lại như những con hầu, đầy tớ. Chủ nô nắm mọi quyền hành chính trị. Nhà nước gồm nhiều bộ phận do dân tự do hay quý tộc bầu ra và làm việc theo thời hạn, giải quyết mọi việc trong nước và các cuộc chiến tranh. Chủ nô không bao giờ phải lao động chân tay, chỉ làm chính trị hoặc hoạt động văn hóa, nghệ thuật vì họ coi lao động chân tay là công việc dành riêng cho nô lệ. Họ sống sung sướng, nhàn hạ dựa trên sự bóc lột sức lao động của nô lệ.
Như thế, ở Hi Lạp và Rô-ma cổ đại đã hình thành hai giai cấp cơ bản là nô lệ và chủ nô. Xã hội đó gọi là xã hội chiếm hữu nô lệ.
Người Hi Lạp và Rô-ma đã có những thành tựu văn hóa gì ?
