Ngày 3 - 12 - 1989, trong cuộc gặp gỡ không chính thức tại đảo Man-ta, Tổng Bí thư Liên Xô M. Goóc-ba-chốp và Tổng thống Mỹ G. H. U. Bu-sơ (George H. W. Bush) đã tuyên bố sự hận thù lâu dài là nguyên nhân cốt lõi của Chiến tranh lạnh đã đi đến hồi kết. Phản ảnh sự kiện này, trang bìa Tạp chí Time, trong số ra vào tháng 12 – 1989, đăng hình ảnh hai lãnh đạo Xô – Mỹ và dòng chữ “Xây dựng thế giới mới”. Vậy, trong sự thay đổi đó của lịch sử, trật tự thế giới mới đã được hình thành như thế nào?
Trật tự thế giới mới đang trong quá trình hình thành theo xu hướng “đa cực”, với sự vươn lên của các cường quốc như Mĩ, Nhật Bản, Trung Quốc, Liên minh châu Âu… Với xu thế phát triển của thế giới sau Chiến tranh lạnh, ngày nay các quốc gia - dân tộc vừa có những thời cơ phát triển thuận lợi, vừa phải đối mặt với những thách thức gay gắt.