-Bài học đường đời đầu tiên của dế mèn được rút qua lời của dế choắt: "sống ở đời mà có thói hung hăng bậy bạ có óc mà ko biết nghĩ sớm muộn gì cũng mang họa vào thân mình đấy." và Tính kiêu căng của tuổi trẻ có thể làm hại người khác, khiến ta phải ân hận suốt đời.
- ý nghĩa của văn bản Vượt thác:Vượt thác là một bài ca về thiên nhiên, đất nước quê hương, về người lao động; từ đó kín đáo nói lên tình yêu đất nước, dân tộc của tác giả.Và Với những quan sát tinh tế, cụ thể, những so sánh mới lạ, sáng tạo, nhà văn đã đem đến cho người đọc một hình ảnh đẹp của người lao động trên sông nước mà ta vẫn gặp trong cuộc sống đời thường. "Vượt thác” không chỉ là vượt qua thác nước khó khăn, nguy hiểm thể hiện ý chí, lòng quả cảm, kinh nghiệm của con người mà ở đây còn có lớp nghĩa khác là chỉ ý chí, nghị lực vượt mọi khó khăn, thử thách trong cuộc sống của con người….