Nguyên nhân dẫn đến sự khủng hoảng và tan rã chủ nghĩa xã hội ở liên xô:
- Mô hình xã hội chủ nghĩa đã xây dựng có nhiều thiếu sót.
- Chậm sử chữa thay đổi trước những biến động của thế giới, khi tiến hành cải tổ lại mắc nhiều sai lầm. Không bắt kịp sự phát triển của cách mạng khoa học kĩ thuật, đưa tới khủng hoảng về kinh tế, xã hôi.
- Một số nhà lãnh đạo tha hóa biến chất
- Sự hoạt động chống phá của các thế lực chống chủ nghĩa xã hội trong và ngoài nước làm cho tình hình Liên Xô thêm rối loạn