Xuân Quỳnh là một nữ nhà thơ nổi tiếng với những vần thơ giàu xúc cảm trong tình yêu. Nhưng khi viết về tình cảm gia đình, thơ Xuân Quỳnh lại rất nhẹ nhàng, lắng đọng, khơi gợi cho ta bao cảm xúc. “Tiếng gà trưa” là một bài thơ đặc sắc của Xuân Quỳnh được viết năm 1968 với những hình ảnh bình dị mà gần gũi nhưng thấm đượm tình bà cháu. TRong khổ thơ đầu :
"Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
“Cục… cục tác cục ta”
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ"
Những vần thơ mở đầu bằng bối cảnh hết sức bình dị, khi người chiến sĩ đi qua một xóm nọ, ngồi nghĩ chân đang lúc nắng trưa mỏi mệt,bỗng từ đâu cất lên những âm thanh quen thuộc, đó là tiếng gà nhảy ổ” cục tác cục ta”.mọi cảm xúc kỉ niệm của tuổi thơ cứ theo âm thanh đó mà vang vọng về người chiến sĩ, nó không chỉ gợi ra hình ảnh tuổi thơ đẹp đẽ, mà còn xóa tan nỗi mệt nhọc trên con đường hành quân. Cảm xúc của người chiến sĩ có sự chuyển biến theo cường độ ngày một tăng dần. Đầu tiên là với thứ âm thanh quen thuộc, khi phát hiện được âm thanh đó, anh cảm thấy nó bắt đầu làm thay đổi không khí xung quanh anh” xao động nắng trưa” rồi đến bàn chân đỡ mỏi , và sức lay động mãnh liệt nhất dó chính là “ gọi về tuổi thơ”.
Đến với nền thơ hiện đai Việt Nam, người đọc có dịp trải lòng với những vần thơ bình dị, tha thiết mà sâu lắng về tình yêu đôi lứ,tình cảm gia đình, quê hương cua " Nữ hoàng của thi ca tình yêu" - Xuân Quỳnh. Thơ của Xuân Quỳnh là tiếng nói da diết và khát vọng hạnh phúc từ những điều đơn sơ, bình dị nhất. Bài thơ "Tiếng gà trưa " không da diết, khắc khoải như những sáng tác về tình yêu mà nó cất lên với giọng thơ trong trẻo nhưng vẫn thể hiện vẻ đẹp tâm hồn của 1 người phụ nữ đa cảm và giàu yêu thương. Đặc biệt là khổ thơ đầu, tôi thấy được cái nhẹ nhàng, ấm áp, nổi bật tình yêu cùng nỗi nhớ về tuổi thơ của người chiến sĩ:
" Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ
" Cục..cục tác cục ta"
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ".
Bài thơ được sáng tác vào thời kì đầu của cuộc kháng chiến chống Mĩ. Trong những tháng ngày bom đạn ấy, hình ảnh của đứa cháu cùng bà nơi quê nhà đã vô cùng quen thuộc. Cũng vì lẽ đó, Xuân Quỳnh đã tái hiên 1 cách chân thực hình ảnh đó trong bài " Tiếng gà trưa".
Mở đầu bài thơ là tâm trạng nhớ nhà của người lính trên đường hành quân. Có lẽ đã ở cùng bà, cùng con gà thân thuộc quá lâu nên khi nghe tiếng gà trưa nơi xóm nhỏ đã khơi gợi cho người chiến sĩ những kỉ niệm tuổi thơ đẹp đe và đầy màu sắc. Điệp từ "nghe" đã làm nổi bật thêm nỗi nhớ cồn cào mà da diết ấy. Chỉ là 1 tiếng gà thôi nhưng cũng đủ để khơi gợi biết bao thương nhớ về tuổi thơ. Tiếng gà trưa không những làm sao động cả nắng trưa mà có lẽ cũng làm xao động con tim và tâm hồn người chiến sĩ. Tiếng gà trưa gợi bao kí ức đẹp đẽ của thời thơ ấu được sống trong tình yêu thương của bà. Hình ảnh người bà tần tảo, người cháu đáng yêu và cả con gà như đang sống dậy trước mắt tôi.
Khép lại khổ thơ đầu mà tôi như chìm đắm vào tuổi thơ của người chiến sĩ với những tình cảm thân thương, tha thiết nhất. Dù chỉ là bài thơ được viết theo thể thơ 5 tiếng nhưng nó vẫn chứa giá trị nghệ thuật. Tiếng gà trưa không chỉ 1 thứ âm thanh đẹp đẽ mà còn là âm vang của kỉ niệm, những hồi ức đẹp. Bài thơ giúp tôi hiểu thêm về tình bà cháu và sự đẹp đẽ cuẩ thứ tình cảm đó. Thật cảm ơn Xuân Quỳnh vì bài đã để lại 1 bài thơ hay và sâu sắc như vậy.
Nhà thơ Xuân Quỳnh là nhà thơ nữ xuất sắc trong nền thơ hiện đại Việt Nam. Thơ Xuân Quỳnh thường nói về tình cảm gia đình và cuộc sống thường ngày, biểu lộ những rung cảm và khát vọng về một trái tim phụ nữ chân thành, tha thiết đã khơi gợi cho ta bảo cảm xúc. "Tiếng gà trưa" là một bài thơ đặc sắc của Xuân Quỳnh được viết trong thời kì kháng chiến chống Mĩ. Mở đầu bài thơ:
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ
"Cục...cục tác cục ta"
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ
Một giọng nhẹ nhàng, bâng khuâng. Tiếng gà nhảy ổ đã trở thành tiếng quê hương đang chào đón, vẫy gọi. Bà câu thơ tiếp theo đều bắt đầu bằng từ "nghe" đã gợi tả niềm xúc động sâu xa của người chiến sĩ. Có một sự chuyển đổi cảm giác tài tình, thú vị. Nghe tiếng gà nhảy ổ, người lính trẻ cảm thấy nắng trưa đang "xao động" đang nhảy múa trước mắt mình, trông thật vui. Tưởng như có làn gió mát thổi qua tâm hồn mình. Tiếng gà nhảy ổ như có một phép lạ thần kì, đã truyền cho người chiến sĩ bảo niềm vui, bao tình thần và nghị lực, như làm dịu bớt cái nắng trưa, xua tan mệt mỏi, vượt qua mọi chặng đường chông gai, sẵn sàng dấn thân vào khói lửa. Nghe tiếng gà nhảy ổ:"Cục... cục tác cục ta" người lính trẻ thêm xao xuyến trong lòng, mọi kỉ niệm thân thương một thời thơ ấu được sống trong tình yêu thương của người bà.
Qua đoạn thơ ta có thể cảm nhận được tình yêu quê hương thắm thiết của người lính trẻ, người lính ra đi chiến đấu bảo vệ quê hương mang theo mình hình ảnh quê Hương, những kí ức tuổi thơ đó chính là tình cảm quê hương, tình yêu đất nước, đó chính là động lực cho tình thần chiến đấu của người lính.
