Văn học
| Bối cảnh lịch sử | Tình hình văn học | ||||
Khái quát chung
| Nội dung
| Nghệ thuật (ngôn ngữ, thể loại) | Tác phẩm, tác giả tiêu biểu | |||
Đầu thế kỉ XX-1945 | - Thực dân Pháp đã hoàn tất việc xâm chiếm Việt Nam. - Xã hội, văn hóa theo chiều hướng thoắt dần khỏi những ảnh hưởng của xã hội phong kiến để mở rộng tiếp nhận văn hóa phương Tây - Ảnh hưởng của tư tưởng vô sản và sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản ngày càng mạnh mẽ | - Văn học đổi mới theo hướng hiện đại hóa. - Văn học hình thành hai bộ phận và phân hóa thành nhiều xu hướng
| - Chủ nghĩa nhân đạo tiếp tục truyền thống nhân đạo của dân tộc Việt Nam - Sự ảnh hưởng mạnh mẽ của tinh thần dân chủ | - Ngôn ngữ: chữ Quốc ngữ thay thế chữ Hán, chữ Nôm để trở thành văn tuwj chủ yếu trong báo chí và sáng tác văn học - Thể loại: Sự xuất hiện của thơ mới, tiểu thuyết, truyện ngắn hiện đại, kịch nói hiện đại, phóng sự, phê bình văn học. | - Truyện ngắn và tiểu thuyết của Nam Cao - Tiểu thuyết của vũ Trọng …
| |
Từ 1945-nay | Từ 1945-1975 | - Cuộc Cách mạng tháng Tám 1945 thành công dẫn đến sự ra đời của nước Việt Nam mới - Đại thắng mùa xuân 1975 thống nhất đất nước
| - Văn học thống nhất về khuynh hướng tư tưởng: văn thơ là vũ khí, nhà văn là chiến sĩ, văn học gắn với vận mệnh đất nước | - Cảm hứng chủ đạo: ngợi ca chủ nghĩa yêu nước, chủ nghĩa anh hùng cách mạng - Cảm hứng lãng mạn và khuynh hướng sử thi trở thành đặc điểm nổi bật của văn học. | - Ngôn ngữ: Kết hợp giữa ngôn ngữ đời thường và ngôn ngữ sử thi, giữa hình tượng tự nhiên, giản dị với hình tượng hào hùng, kì vĩ - Thể loại: thơ và văn xuôi đều phát triển. Kí, truyện ngắn, với các thể loại trường ca, tiểu thuyết, kịch dài. | - Truyện ngắn của Nam Cao - Tiểu thuyết Nguyên Hồng - Thơ Tố Hữu |
Từ 1975-nay | - Mở cửa quan hệ hợp tác với khu vực và thế giới - Cuộc đổi mới do Đảng khởi xướng và lãnh đạo, xã hội thay đổi theo chiều hướng tích cực
| - Ca ngợi thắng lợi của cuộc kháng chiến và khẳng định con đường đi lên cách mạng - Chuyển hướng từ cảm hứng sử thi sang cảm hứng thế sự, đời tư. - Tiếp cận xu hướng hiện đại và hậu hiện đại của văn học thế giới. | - Cảm hứng phê phán trên tinh thần nhân bản trước nhiều mặt trái xã hội, hiện thực - Thể hiện khát vọng hạnh phúc đời thường, triết lý về nhân sinh, thế sự. | - Ngôn ngữ: đời thường, tự nhiên. Bình dị, trong sáng, làm giàu các giá trị từ ngữ của tiếng Việt - Thể loại: bút ký, phóng sự, truyện ngắn, tiểu thuyết.
| - Truyện ngắn Nguyễn Minh Châu - Tiểu thuyết Bảo Ninh - Thơ ca Hữu Thỉnh | |